Osmanlı Yılbaşı Kutlaması Yapıyor muydu?

 Osmanlı Yılbaşı Kutlaması Yapıyor muydu?

Osmanlı İmparatorluğu'nda yılbaşı kutlamaları, bugün bildiğimiz ve kutladığımız şekilden oldukça farklıydı. Osmanlı'da, hicri takvime göre yılbaşı, Muharrem ayının ilk günü olarak kutlanırdı. Bu gün, yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilirken aynı zamanda Hz. Muhammed'in torunu Hüseyin'in Kerbela'da şehit edilmesinin anma günü olarak da görülürdü.

Osmanlıda Yılbaşı kutlamaları yapılır mıydı?

Osmanlı döneminde yılbaşı kutlamaları resmi törenlerle sınırlıydı. Padişah, yeni yılın ilk gününde sarayda bir divan toplantısı düzenlerdi; devletin önde gelenleri, şairler ve din adamları bu toplantıya katılırdı. Şairler, padişaha yeni yıl için iyi dilekler içeren şiirler takdim ederlerdi ve padişah, bu şiirlere karşılık olarak bahşiş verirdi. Bu bahşişe "Muharremiye" adı verilirdi.

Osmanlı döneminde yılbaşı kutlamaları halk arasında yaygın değildi. Çünkü Muharrem ayı, yas ayı olarak kabul edilirdi ve bu dönemde eğlenmek, müzik dinlemek veya düğün yapmak gibi aktiviteler uygun bulunmazdı. Bunun yerine, bu ayda oruç tutmak, sadaka vermek ve aşure pişirmek gibi dini ibadetler ve hayır işleri gerçekleştirilirdi.
Osmanlı'da Batılı anlamda yılbaşı kutlaması:

Osmanlı İmparatorluğu'nda Batılı anlamda yılbaşı kutlamaları 19. yüzyılda, II. Mahmud döneminde başlamıştır. Batılı elçiler tarafından düzenlenen balolara Osmanlı devlet erkanı da katılmaya başladı. Bu balolarda yeni yıl hediyeleri verilir, dans edilir ve eğlenceler düzenlenirdi. Sultan Abdülmecid, 1856 yılında Fransız elçisinin düzenlediği baloya katılarak bir ilke imza atmıştır.

Osmanlı döneminde halk arasında yılbaşı kutlamaları 20. yüzyılın başlarında yaygınlaşmıştır. Birinci Dünya Savaşı sonrası İstanbul'a yerleşen Beyaz Ruslar, yeni yıl kutlamalarını bir eğlence olarak ve Hristiyanlıkla ilişkilendirmeden tanıtmışlardır. Bu dönemde İstanbul'da ağaç süsleme, Noel Baba kostümü giyme, hediye alışverişi gibi gelenekler ortaya çıkmıştır.

Cumhuriyet döneminde yılbaşı kutlamaları tüm halka yayıldı; piyango idaresinin düzenlediği özel çekilişler, radyo ve televizyon yayınları, konserler ve partilerle yeni yıl kutlama geleneği kökleşti.
Osmanlı döneminde yılbaşı kutlamaları gerçekleştiriliyordu; ancak bu kutlamalar günümüzden oldukça farklıydı. Osmanlı'da yılbaşı, hem resmi hem de dini bir öneme sahipti. Batılı anlamdaki yılbaşı kutlamaları ise daha sonraları ortaya çıkmış ve Cumhuriyet dönemiyle birlikte popülerleşmiştir.

Bu konu hakkında bilgi ve belgelerin varlığı sorulduğunda, cevap evettir. Osmanlı arşivlerinde yeni yıl kutlamalarına dair belgeler mevcuttur. Bunun yanı sıra, şairlerin yazdığı şiirler, tarihçilerin not aldığı olaylar ve ressamların yarattığı tablolar da bu konuda değerli kaynaklar arasındadır.

Kaynaklar:

[1] Osmanlı’da yılbaşı nasıl kutlanırdı? | Yaşam https://hthayat.haberturk.com/yasam/guncel/haber/1043719-osmanlida-yilbasi-nasil-kutlanirdi
[2] Osmanlı'da yılbaşı kutlanıyor muydu? - 2 - Bursadabugun.com https://www.bursadabugun.com/galeri/haber/osmanli-da-yilbasi-kutlaniyor-muydu-90669/2.html
[3] Osmanlı'da Yılbaşı Kutlanıyor muydu? - YouTube https://www.youtube.com/watch?v=iGkj_PFoPas