Zekâ Doğuştan mı Gelir Sonradan mı Kazanılır

Zekâ, Doğuştan mı Gelir Sonradan mı Kazanılır? Zekâ, kavramlar ve algılar aracılığıyla soyut veya somut nesneler arasındaki ilişkileri kavrayabilme, soyut düşünme, muhakeme yapma ve bu zihinsel işlevleri uyumlu bir şekilde belirli bir amaç doğrultusunda kullanabilme yeteneklerini tanımlar. Zeki insanlar, çeşitli özelliklerle karakterize edilirler.

Zeki insanların özellikleri nelerdir:

Kolay Adaptasyon: Zeki insanlar değişen koşullara hızla uyum sağlarlar.
Bilgi Sınırlarını Bilme: Zeki insanlar ne kadar bilmediklerini bilirler, bilgi sahibi olmadan fikir beyan etmezler..
Meraklılık: Zeki insanlar aşırı derecede meraklıdırlar ve sürekli öğrenmeye isteklidirler.
Açık Fikirli: Zeki insanlar diğer farklı görüşlere açıktırlar, farklı fikirleri sabırla dinlerler.
Gelecek Odaklı: Zeki insanlar kısa vadeden çok uzun vadeli hedeflere yönelirler.
Bağımsızlık: Yalnızlığı severler, tek başına kalmaktan hoşlanırlar.
Öz Düzen: Zeki insanların endi davranışları üzerinde otokontrolleri vardır.
Mizah Anlayışı: Leb demeden leblebiyi anlarlar, İyi bir mizah anlayışları vardır.
İnatçılık: Zeki insanlar inatla Hedeflerine varmaya çalışırlar.
Liderlik Yeteneği: Zeki insanlar bulundukları her toplulukta liderlik ruhuna sahiptirler.
Bağımsız Düşünme: Zeki insanların olayları hızla analiz etme yeteneği vardır
Empati: Zeki insanların diğerlerinin duygularını anlama yetenekleri gelişmiştir, her konuda önce empati yaparlar..
Yaratıcılık: Zeki insanların bazen uçuk kaçık görünen fantastik düşünceleri vardır..
Fiziksel Enerji: Zeki insanlar aynı zamanda fiziksel olarak enerjiklerdir.

Zeki insanı tanımanın ipuçları:

Sohbet: Zeki insanlar genellikle derin ve karmaşık konular hakkında sohbet etmeyi severler.
Mizah: Zeki insanlar genellikle zeki bir mizah anlayışına sahiptir.
Yaratıcılık: Zeki insanlar genellikle yaratıcı ve yenilikçidir.
Merak: Zeki insanlar genellikle yeni şeyler öğrenmeye ve keşfetmeye isteklidir.
Problem çözme: Zeki insanlar genellikle problemleri çözmede başarılıdır.

Zeki bir insan olup olmadığınızı merak ediyorsanız, yukarıda bahsedilen ipuçlarını göz önünde bulundurabilirsiniz, ilaveten, IQ testi gibi zekâ testleri de zekâ seviyenizi değerlendirmenin bir yoludur.
Lakin, zekânın tek bir, evrensel olarak kabul görmüş ölçüsü olmadığını ve zekânın sadece bir göstergesi olduğunu unutmamak önemlidir, zekâdan daha önemli olan, öğrenmeye ve gelişmeye açık olmak, meraklı olmak ve problemleri çözmek için farklı bakış açıları kullanabilmektir.

Zekâ doğuştan bir yetenek midir? Eğitim ile sonradan kazanılır mı?

Zekânın doğuştan mı geldiği yoksa sonradan mı kazanıldığı sorusu, asırlardır filozof ve felsefeciler arasında tartışılan çok karmaşık bir konudur, bu konuda kesin bir cevap olmasa da, her iki etkenin de zekâ üzerinde rol oynadığına dair artan bir bilimsel kanıt bulunmaktadır.

Genetik ile oluşan zeka:

Genetik, beyin fonksiyonlarını ve bilişsel yetenekleri etkileyen birçok faktörden biridir. Araştırmalar, zekâ ile ilişkili birçok genin varlığını göstermiştir, bazı bilim adamları bu genlerin, beyin hücrelerinin büyümesini ve gelişmesini, sinir bağlantılarının oluşumunu ve beyin kimyasallarının üretimini etkilediğini söylemektedirler.

Çevre katkısı ile oluşan zeka.

Çevresel faktörler de zekâ gelişiminde önemli rol oynar, bu faktörler arasında:

Doğum öncesi ve doğum sonrası beslenme.
Eğitim seviyesi.
Sosyoekonomik statü ve.
Ebeveynlerin ve diğer bakıcıların etkileşimi yer alır.

Bazıları zekayı insan fıtratına bağlar, saldım çayıra mevlam kayıra, yok öyle bir şey, uyaran ve deneyimler bakımından zengin bir ortamda büyüyen çocuklar, daha az uyarılan ve daha az deneyime sahip olan çocuklara göre bilişsel becerilerini daha iyi geliştirebilmektedir.

Eğitim ile kazanılan zeka:

Eğitim, zekâ gelişiminde oldukça önemli bir etkendir, eğitim, çocukların yeni bilgiler öğrenmelerine, problem çözme becerilerini geliştirmelerine ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir.

Eğitim ayrıca beyin jimnastiğini de teşvik edebilir, bu da beyin hücrelerinin yeni bağlantılar oluşturmasına ve beyin fonksiyonlarını geliştirmeye olanak tanır.

Sonuç:

Zekâ, çok karmaşık bir özelliktir ve hem genetik hem de çevresel faktörlerden etkilenir. Genetik, beynin bilişsel işlevlerini etkileyen temel bir rol oynar, ancak, çevresel faktörler de zekâ gelişiminde yadsınamaz, çevresel faktör, genetiğin üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir.

Doğuştan gelen yada bilgi ve deneyim birikimi ile elde edilen zeka, çevresel faktörlere kurban edilmemelidir.

Ahmet ATAM