Trump Erdogan İlişkileri

Trump ve Erdoğan "Çok İyi Anlaşıyor" mu? 🎭 Rahip Brunson ile İroni mi, Siyasi Kafa mı?

Trump ve Erdoğan Diyaloğu: Gerçek mi, İroni mi Yoksa Trump kafa mı buluyor? 🎭

Donald Trump, Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesi sonrası, "çok iyi anlaştıklarını" söyledi ve buna örnek olarak Rahip Brunson vakasını gösterdi. Peki bu açıklama gerçek bir yakınlaşma mı, yoksa Trump tipik bir siyasi ironiyle mi kafa buluyor? 

Trump Yönetimi Türkiye'yi Nasıl Köşeye Sıkıştırdı? 

Donald Trump'ın ilk başkanlık döneminde (2017-2021), Türkiye-ABD ilişkileri tarihin en gerilimli dönemlerinden birini yaşadı. İşte Trump'ın Türkiye aleyhine aldığı çarpıcı kararlar ve bunların yansımaları:

1️⃣ Rahip Andrew Brunson Krizi ve Ekonomik Yaptırımlar (2018)

• Ne Oldu? Türkiye'de "casusluk ve terör desteği" iddiasıyla tutulan Amerikalı rahip Andrew Brunson'ın serbest bırakılması için Trump yönetimi ağır baskı uyguladı.

• Karar: Türkiye'ye çelik ve alüminyum gümrük vergilerini %50'ye çıkararak ekonomik yaptırım başlattı. Türk Lirası tarihin en sert düşüşünü yaşadı (1$ ≈ 7 TL).

• Sonuç: Brunson serbest bırakıldı, ancak ilişkiler derin bir kırılma yaşadı.

2️⃣ S-400 Füze Sistemi ve CAATSA Yaptırımları (2019-2020)

• Ne Oldu? Türkiye, Rusya'dan S-400 hava savunma sistemini satın aldı. ABD, NATO uyumunu bahane ederek tepki gösterdi.

• Karar: Trump yönetimi, CAATSA (ABD'nin Rakip Ülkelerle İşbirliğine Karşı Yaptırım Yasası) kapsamında Türkiye'ye yaptırım uyguladı (Aralık 2020). Türk Savunma Sanayii Başkanı (SSB) dahil kurumlar hedef alındı.

• Sonuç: Türkiye, F-35 projesinden resmen çıkarıldı ve 1,4 milyar $'lık yatırım kaybetti.

3️⃣ F-35 Projesinden Dışlama (2019)

• Ne Oldu? S-400'lerin F-35'lerin güvenliğini tehdit ettiği iddiasıyla ABD, Türkiye'yi ortak üretim ve satın alma hakkından men etti.

• Karar: Türkiye'nin 5. nesil savaş uçağı F-35'lere erişimi engellendi. Türk firmalarının projedeki tedarik rolleri iptal edildi.

• Sonuç: Türkiye, yerli TF-X projesini hızlandırmak zorunda kaldı, ancak askeri kapasitede stratejik bir kayıp yaşandı.

4️⃣ Suriye'de YPG/PKK Desteği ve Güvenli Bölge Krizi

• Ne Oldu? ABD'nin Suriye'de YPG'ye silah desteği, Türkiye'nin "terör koridoru" endişelerini artırdı.

• Karar: Trump, 2019'da Türkiye'nin Barış Pınarı Harekatı'nı "işgal" olarak nitelendirip Türkiye'ye ekonomik yaptırım tehdidinde bulundu. Ancak daha sonra geri adım attı.

• Sonuç: İki ülke arasında askeri işbirliği zayıfladı, Türkiye Rusya ile yakınlaştı.

5️⃣ Vize Krizi ve Diplomatik Gerilim (2017)

• Ne Oldu? 2016'daki darbe girişimi sonrası ABD'li yetkililerin FETÖ üyelerini koruduğu iddiaları üzerine Türkiye, ABD vatandaşlarına vize uygulamasını durdurdu.

• Karar: ABD, "misilleme" olarak Türkiye'deki diplomatik personel için vize moratoryumu ilan etti.

• Sonuç: İlişkiler dibe vurdu, ancak kriz kısa sürede çözüldü.

6️⃣ Halkbank Davası ve İran Yaptırımları (2018-2020)

• Ne Oldu? Türkiye Halk Bankası, İran'a yaptırım delinmesi iddiasıyla ABD'de dava edildi.

• Karar: Trump yönetimi, Halkbank'a milyarlarca dolarlık ceza kesilmesini talep etti.

• Sonuç: Dava, Türkiye-ABD ilişkilerinde yeni bir güven krizi yarattı.

7️⃣ Doğu Akdeniz'de Yunanistan ve GKRY'ye Destek

• Ne Oldu? Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki enerji arama faaliyetlerine ABD, Yunanistan ve Güney Kıbrıs'ı (GKRY) açıkça destekledi.

• Karar: ABD, GKRY'ye silah ambargosunu kaldırdı (Eylül 2020) ve Yunanistan ile askeri işbirliğini artırdı.

• Sonuç: Türkiye, ABD'nin bölgesel müttefiklerine karşı izole edilmeye çalışıldığını öne sürdü.

📉 Ekonomik Etki: Türk Lirası ve Yatırımlar Çöküşte

Trump'ın kararları, Türkiye ekonomisinde istikrarsızlığı tetikledi:

• 2018'de TL %40 değer kaybetti,

• ABD ile ticaret hacmi %20 daraldı,

• Yabancı yatırımlar rekor seviyede düştü.

🎯 Sonuç: "Stratejik Ortak" mı, "Hedef Ülke" mi?

Trump döneminde Türkiye, ABD'nin geleneksel müttefik kimliğinden uzaklaştırıldı. Yaptırımlar ve askeri dışlamalar, ilişkileri "güvenilmez ortak" seviyesine çekti. Ancak bu politikalar, Türkiye'nin Rusya ve Çin ile yakınlaşmasına da zemin hazırladı.

📞 Telefon Görüşmesi: "İyi Anlaşma" mı, "Stratejik Pazarlık" mı?

Trump'ın Erdoğan ile ilişkileri hep gerilimli bir denge üzerine kuruldu. F-35'ler, S-400'ler, Suriye politikası derken, iki lider arasında "dostluk" iddiası şaşırtıcı. Ancak Trump'ın "Rahip Brunson" örneğini vurgulaması dikkat çekici. Brunson, Türkiye'de casusluk suçlamasıyla tutulan ve ABD'nin ekonomik tehditlerle serbest bıraktırdığı bir isimdi. Trump bunu "iyi ilişki örneği" diye sunarken, aslında "baskıyla kazandım" mesajı mı veriyor? 🎯

🤨 İroni mi, Gerçek mi? Trump'ın Siyasi Dil Oyunları

Trump'ın "iyi anlaşma" vurgusu, onun paradoksal diplomasi tarzının tipik bir örneği. Tarihsel olarak:

• 2018'de Brunson krizi sırasında Türkiye'ye alüminyum ve çelik zammı uyguladı,

• Erdoğan'ı "ülkesinin harika lideri" diye övdü ama aynı anda ekonomik yaptırımlarla köşeye sıkıştırdı.

Bu çelişkili dil, Trump'ın "güç gösterisiyle" pazarlık yapma alışkanlığıyla uyumlu. Yani "iyi anlaşıyoruz" derken, aslında "ben kazandım" demek istiyor olabilir mi? 💼

🕊️ Rahip Brunson: "Dostluk Simgesi" mi, "Hesap Sorma Aracı" mı?

Brunson'ın serbest bırakılması, ABD'nin Türkiye'ye yaptırım tehditleriyle sağlandı. Trump'ın bu olayı "ortak başarı" olarak sunması, ironinin zirvesi çünkü:

• Türkiye, Brunson'ı siyasi bir koz olarak kullandı,

• ABD ise ekonomik gücünü masaya koydu.

Yani bu "dostluk", "ya kabul edersin ya da kaybedersin" diyen bir ilişkiye işaret ediyor. Trump'ın "örnek" vurgusu, "bakın nasıl diz çöktürdüm" alt metni taşıyor olabilir mi? 🧐

🌍 Siyasi Analiz: Trump Neden Erdoğan'la "İyi Anlaştığını" İddia Ediyor?

1. 2024 Seçimleri Öncesi: Trump, "dış politikada başarı" imajı çizmek istiyor.

2. Baskı Diplomasisi: Brunson örneğiyle "tehditle sonuç alırım" mesajı veriyor.

3. Medya Manipülasyonu: Siyasi rakiplerine "Erdoğan bile benimle çalışıyor" demeye çalışıyor.

Ancak bu açıklama, Türkiye-ABD arasındaki derin sorunları gizlemeye yetmiyor. Özellikle F-35 krizi ve Rusya ile yakınlaşma, ilişkilerdeki gerilimi sürdürüyor.

🎯 Sonuç: "İyi Anlaşma" mı, "İyi Pazarlık" mı?

Trump'ın Erdoğan'la "çok iyi anlaşma" iddiası, gerçeklikten çok siyasi bir gösteri gibi. Rahip Brunson örneği ise "zafer" değil, "zoraki bir uzlaşma" öyküsü. Belki de Trump, kendi seçmenine "bakın dünya liderleriyle anlaşıyorum" derken, Erdoğan da "denge politikasını" sürdürüyor.

Bitti mi, bitmedi ve sefer turpun torbasında Suriye var, özerk PKK var doğu Akdeniz var, var oğlu var ve kazığın en büyüğü yolda, bilesiniz.