 |
| İnsan nasıl özgür olur? |
İnsan nasıl özgür olur? İnsanoğluna irade bahşeden Tanrı, irade bahşederken özgürlüğüde kısıtlamış olmuyor mu?
Kişisel özgürlük var mıdır?
Bu sorunun cevabını arayan birçok kişi vardır. Bazıları özgürlüğün insanın kendi iradesine bağlı olduğunu savunur, onlara göre insanın özgür olması için dış dünyaya karşı kayıtsız kalması, sadece kendisine ait olan şeylere odaklanması ve erdemli bir yaşam sürmesi yeterlidir.
İnsanoğlunun özgürlük anlayışı, kendini tanıması ve kontrol etmesi üzerine kurulu iken kişinin özgürlüğünde sınırlı değil midir?
İnsanın elinde olan tek şey, kendi düşünce ve davranışlarıdır.
Bu yüzden insan, bunları erdemli bir şekilde yönlendirmeli ve doğru olanı yapmalıdır.
Erdemli insan, aşırı istek ve ihtiraslardan kurtulmuş olan kişidir.
İnsanı mutsuz kılan şeyler, dünya malına aşırı tamah ve bunları elden kaçırmaktan dolayı yaşanan kızgınlık ve değil midir?
Bu olumsuz hislerden ancak kabullenerek, razı olarak, yakınmayarak; gerçek bir tevekkülle kurtulabiliriz.
Böylece insan, içsel bir huzur ve özgürlük kazanır.
Kişi nasıl özgür olabilir
▪Aristo “Düşünerek
▪Nietzche “Kendin kalarak
▪Platon “Öğrenerek”
▪Camus “Başkaldırarak
▪Sartre “Eyleme geçerker
▪İbn Rüşd “Vicdanlı olarak
▪Farabi “Kalbine kulak vererek
▪Hz. Ali "Minnet etmeyerek
Aslında her düşünür kendisinin durduğu yerden bakmış.
Oysa hepsini yaparak
Çünkü hepsi insana ait...ve insana ait olanları yapamazsan gerçek anlamda özgür olamazsın
Bu bir bütündür.
İçinde yaşadığı toplumun bir bireyi olarak, aileye çevreye ve topluma karşı görevleri olan bir insan ne kadar özgür olabilir?
Bu soru, bireysel haklar ve toplumsal sorumluluklar arasındaki dengeyi arayan herkesin kafasını kurcalayan bir sorudur.
Özgürlük, insanın kendi iradesiyle karar verme ve eyleme geçme yetisidir.
Ancak bu yeti, başkalarının haklarına ve yasalara saygı duymayı da gerektirir.
Aileye çevreye ve topluma karşı görevleri olan bir insan, özgürlüğünü sınırsızca kullanamaz.
Bu görevler, insanın doğuştan getirdiği veya sonradan kazandığı rollerden kaynaklanır.
Örneğin, bir çocuk, anne-babasına saygılı olmak ve onlara yardımcı olmakla yükümlüdür.
Bir vatandaş, ülkesine bağlılık göstermek ve yasalara uymakla yükümlüdür.
Bir komşu, çevresine zarar vermemek ve iyi ilişkiler kurmakla yükümlüdür.
Bu görevler, insanın özgürlüğünü kısıtlamak değil, aksine korumak içindir.
Çünkü bu görevler sayesinde insan, toplumun bir parçası olarak kabul edilir ve toplumun sunduğu imkanlardan faydalanır.
Özgürlük, bencilce isteklerin peşinden koşmak değil, ahlaki değerlere uygun davranmaktır.
Bu nedenle, içinde yaşadığı toplumun bir bireyi olarak, aileye çevreye ve topluma karşı görevleri olan bir insan, özgürlüğünü sorumluluk bilinciyle kullanmalıdır.
Sonuç olarak, çevresine ve topluma karşı sorumlulukları olan bir insanın özgürlük kavramı izafidir.
İradesi ipotek altında olanlarsa zaten kölelerdir.
------
A.Atam
Yorum Gönder