Türkiye'nin millî güvenliği için en büyük tehditler nelerdir? Farklı kaynaklar, farklı kriterler ve bakış açılarına göre Türkiye'ye yönelik tehditleri farklı şekillerde sıralayabilirler. Ancak, genel olarak söyleyebileceğimiz şey, Türkiye'nin hem iç hem de dış tehditlerle karşı karşıya olduğudur. Türkiye'nin millî güvenliği için en büyük tehditlerden bazıları şunlardır:
Terörizm:
Uzun yıllardır terör örgütleriyle mücadele etmektedir.
PKK, FETÖ, DEAŞ, DHKP-C gibi terör örgütleri, Türkiye'nin anayasal düzenini, millî birliğini, toprak bütünlüğünü, halkın can ve mal güvenliğini, demokratik hak ve özgürlüklerini hedef almaktadır.
Terör örgütleri, Türkiye'nin iç barışını ve istikrarını bozmak, Türkiye'nin bölgesel ve küresel rolünü zayıflatmak, Türkiye'nin dış ilişkilerini olumsuz etkilemek için çeşitli eylemler düzenlemektedir.
Terörizm, Türkiye'nin millî güvenliğinin en büyük tehditlerinden biridir.
Bölgesel sorunlar:
Türkiye, coğrafi konumu itibariyle, birçok bölgesel sorunun içinde veya yakınında yer almaktadır.
Türkiye, Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar, Akdeniz, Karadeniz gibi bölgelerde yaşanan siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel, insani, güvenlik, enerji, göç gibi sorunlara doğrudan veya dolaylı olarak etkilenmektedir.
Türkiye, bölgesel sorunların çözümü için aktif bir rol oynamaya çalışmakta, bölgesel işbirliği ve diyalogu desteklemekte, bölgesel barış ve istikrarı sağlamaya çalışmaktadır.
Ancak, Türkiye'nin bu çabaları, bazen bölgesel veya küresel aktörler tarafından engellenmekte, Türkiye'nin çıkarlarına aykırı gelişmeler yaşanmaktadır.
Bölgesel sorunlar, Türkiye'nin millî güvenliğinin en büyük tehditlerinden biridir.
En büyük sorun ise emperyalizmin, büyük bir planının sonucu olarak Türk halkının ümmet diye bağrına bastığı, ne olduğu, kim olduğu tam olarak bilinemeyen mülteci görünümündeki cihatçıları bağrına basması olacaktır.
Büyük güç rekabeti:
Türkiye, küresel güç dengelerinin değiştiği bir dönemde, kendi millî çıkarlarını korumak ve geliştirmek için çeşitli stratejiler geliştirmektedir.
Türkiye, hem bölgesel hem de küresel bir aktör olarak, hem kendi gücünü artırmak hem de uluslararası sistemde daha etkin bir rol oynamak için çaba göstermektedir.
Ancak, Türkiye'nin bu çabaları, bazen büyük güçlerin çıkarlarına ters düşmektedir.
Türkiye, ABD, Rusya, Çin, AB, İran gibi büyük güçlerle hem işbirliği hem de rekabet içinde olmaktadır.
Türkiye, büyük güçlerle ilişkilerini dengeli ve rasyonel bir şekilde yürütmeye çalışmakta, ancak bazen krizler ve gerilimler yaşanmaktadır.
Büyük güç rekabeti, Türkiye'nin millî güvenliğinin en büyük tehditlerinden biridir.
En büyük güç rekabeti ise Türkiye'nin dışlanmaya çalışıldığı Doğu Akdeniz'de petrol ve gaz havzaları paylaşımındadır.
İç sorunlar:
Türkiye, hem tarihsel hem de güncel olarak, çeşitli iç sorunlarla karşı karşıya kalmaktadır. Türkiye, siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel, hukuki, eğitim, sağlık, çevre, medya, sivil toplum gibi alanlarda reformlar yapmaya çalışmakta, ancak bazen sorunlar çözülemediği gibi daha da büyümektedir.
Türkiye, demokratikleşme, insan hakları, yolsuzluk, adalet, eşitlik, fırsat, katılım, çoğulculuk, kimlik, aidiyet gibi konularda farklı görüş ve taleplerle karşılaşmaktadır.
Türkiye, iç sorunları çözmek için diyalog, uzlaşma, işbirliği, katılım, şeffaflık, hesap verilebilirlik gibi yöntemleri kullanmaya çalışmakta, ancak bazen kutuplaşma, ayrışma, çatışma, şiddet gibi olumsuz sonuçlar ortaya çıkmaktadır.
İç sorunlar, Türkiye'nin millî güvenliğinin en büyük tehditlerinden biridir.
Türkiye için en büyük iç sorunlardan biri, hatta birincisi, herkese eşit uygulanmayan hukukun üstünlüğü ilkesidir.
Türkiye'nin için fırsatlar nelerdir?
Türkiye'nin millî güvenliği için en büyük fırsatlar nelerdir? Farklı kaynaklar, farklı kriterler ve bakış açılarına göre Türkiye'ye yönelik fırsatları farklı şekillerde sıralayabilirler.
Ancak, genel olarak söyleyebileceğimiz şey, Türkiye'nin hem iç hem de dış fırsatlarla karşı karşıya olduğudur.
Türkiye'nin millî güvenliği için en büyük fırsatlardan bazıları şunlardır:
Ekonomik potansiyel:
Türkiye, coğrafi konumu, genç ve dinamik nüfusu, zengin doğal kaynakları, gelişmiş sanayi ve hizmet sektörleri, büyük iç ve dış pazarları, bölgesel ve küresel ticaret ağları ile önemli bir ekonomik potansiyele sahiptir.
Türkiye, ekonomik krizlere karşı dayanıklılık göstermekte, ekonomik reformlar yapmakta, yatırım ortamını iyileştirmekte, teknolojik dönüşüme uyum sağlamaktadır.
Türkiye, ekonomik gücünü artırarak, millî güvenliğini sağlamak ve millî hedeflerine ulaşmak için önemli bir fırsat yakalamaktadır.
Bölgesel işbirliği:
Türkiye, coğrafi konumu itibariyle, birçok bölgesel işbirliği ve entegrasyon mekanizmasının içinde veya yakınında yer almaktadır.
Türkiye, Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar, Akdeniz, Karadeniz gibi bölgelerde yaşanan sorunların çözümü için aktif bir rol oynamakta, bölgesel işbirliği ve diyalogu desteklemekte, bölgesel barış ve istikrarı sağlamaya çalışmaktadır.
Türkiye, bölgesel işbirliği ve entegrasyon mekanizmalarını güçlendirerek, bölgesel güvenliğini sağlamak ve bölgesel çıkarlarını korumak için önemli bir fırsat yakalamaktadır.
Stratejik ortaklıklar:
Türkiye, küresel güç dengelerinin değiştiği bir dönemde, kendi millî çıkarlarını korumak ve geliştirmek için çeşitli stratejik ortaklıklar geliştirmektedir.
Türkiye, hem bölgesel hem de küresel bir aktör olarak, hem kendi gücünü artırmak hem de uluslararası sistemde daha etkin bir rol oynamak için çaba göstermektedir.
Türkiye, ABD, Rusya, Çin, AB, İran gibi büyük güçlerle hem işbirliği hem de rekabet içinde olmaktadır.
Türkiye, stratejik ortaklıklarını dengeli ve rasyonel bir şekilde yürüterek, uluslararası güvenliğini sağlamak ve uluslararası çıkarlarını korumak için önemli bir fırsat yakalamaktadır.
Türkiye NATO ile olan ilişkilerini gözden geçirerek, Şanghay işbirliği ile diyalog yollarını arama başlamalıdır, Türkiye için güneş doğudan doğacaktır
İç dinamizm:
Türkiye, hem tarihsel hem de güncel olarak, çeşitli iç dinamizmlere sahiptir.
Türkiye, siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel, hukuki, eğitim, sağlık, çevre, medya, sivil toplum gibi alanlarda reformlar yapmakta, ancak bazen sorunlar çözülemediği gibi daha da büyümektedir.
Türkiye, demokratikleşme, insan hakları, yolsuzluk, adalet, eşitlik, fırsat, katılım, çoğulculuk, kimlik, aidiyet gibi konularda farklı görüş ve taleplerle karşılaşmaktadır.
Türkiye, iç dinamizmlerini çözmek için diyalog, uzlaşma, işbirliği, katılım, şeffaflık, hesap verilebilirlik gibi yöntemleri kullanmaya çalışmakta, ancak bazen kutuplaşma, ayrışma, çatışma, şiddet gibi olumsuz sonuçlar ortaya çıkmaktadır.
Türkiye, iç dinamizmlerini olumlu yönde kullanarak, iç güvenliğini sağlamak ve iç hedeflerine ulaşmak için önemli bir fırsat yakalamak adına mevcut politikalarında değişime gitmelidir.
Ahmet ATAM
Kaynak:
(1) 2022’de Türkiye'yi diplomaside hangi zorluklar ve fırsatlar bekliyor .... https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-59836669.
(2) MLLÎ GÜVENLN TANIMI. https://persdb.sdu.edu.tr/assets/uploads/sites/128/files/milli-guvenlik-12062017.pdf.
(3) Millî güvenlik - Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Mill%C3%AE_g%C3%BCvenlik.
(4) TÜRKİYE’NİN MİLLİ GÜVENLİĞİ - DergiPark. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/621812.
Yorum Gönder