 |
| Anadolu'nun İlk Yerli Halkı: Luviler |
Anadolu'nun ilk yerli halkı olan Luviler, Luviler'in tarihi, kültürü, dili ve Hitit uygarlığı üzerindeki etkileri.
Anadodolu tarihi:Luviler
Anadolunun en eski yerli halkı Luviler, Anadolu'da yaklaşık olarak M.Ö. 2300'e doğru ortaya çıkmış bir halktır. Anadolu'nun bilinen en eski halklarından biri olan Luviler, Anadolu'nun büyük bir bölümünde hüküm sürmüşlerdir.
Anadolu'nun bilinen en eski halklarından biri olan Luviler, Anadolu'nun büyük bir kısmında yerleşik olarak yaşamışlardır. Luviler'in konuştuğu dil, Luvi dili olarak adlandırılır. Luvi dili, Hint-Avrupa dil ailesinin Anadolu koluna ait bir dildir.
Luvilerin kökeni tam olarak bilinmemekle birlikte, Hint-Avrupa dil ailesine mensup oldukları düşünülmektedir. Luviler, Anadolu'ya göç ederek yerleşmiş bir halktır. Anadolu'ya göç eden Luviler, Anadolu'nun yerli halklarından olan Hattiler ve Hatti diliyle etkileşime girmişlerdir. Bu etkileşim sonucunda Luviler, Hatti dilinden etkilenerek kendi dillerini geliştirmişlerdir.
Luviler, Anadolu'da şehir devletleri halinde yaşamışlardır. Luviler tarafından kurulan şehir devletlerinden bazıları şunlardır:
- Apasa (Selçuk)
- Kaniş (Kula)
- Mira (Milas)
- Arzawa (Çandarl)
- Ahhiyava (İyonya)
Luviler, Anadolu'da gelişen ilk uygarlıklardan biridir. Luviler, Anadolu'ya yazıyı getirmişlerdir. Luviler tarafından kullanılan yazı, çivi yazısıdır. Luviler, Anadolu'da tarım, hayvancılık, ticaret ve madencilik gibi alanlarda gelişmişlerdir.
Luviler, M.Ö. 12. yüzyılda Hitit İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra önemlerini yitirmişlerdir. Ancak Luviler, Anadolu'nun kültürüne ve diline önemli katkılarda bulunmuşlardır.
Luvilerin Anadolu'ya bıraktığı önemli miraslardan biri de Luvi dilidir. Luvi dili, Anadolu'da gelişen diğer dillerin temelini oluşturmuştur. Luvi dili, günümüzde konuşulmasa da, Luviler tarafından kullanılan sözcükler ve dil yapıları, Anadolu'da konuşulan dillerde hala kullanılmaktadır.
Luvilerin Anadolu'ya bıraktığı önemli miraslardan biri de Luvi kültürüdür. Luvi kültürü, Anadolu'nun kültürel gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Luvi kültürü, Anadolu'da konuşulan dillerden, dinlerden ve geleneklerden etkilenmiştir.
Luviler, Anadolu'nun tarihinin önemli bir parçasıdır. Luviler, Anadolu'ya yazıyı, kültürü ve dili getirmişlerdir. Luviler, Anadolu'nun kültürel gelişiminde önemli bir rol oynamışlardır.
Luvi'ler, Anadolu'da yaklaşık olarak M.Ö. 2300'e doğru ortaya çıkmış bir halktır. Hint-Avrupa Dil Ailesi'ne ait bir dil olan Luvice'yi konuşuyorlardı. [1](^1^) Luvi'lerin kökenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, Hititlerle ilintili olabilecekleri düşünülmektedir. [2](^2^)
Luvi'ler, Anadolu'nun batısında ve güneyinde çeşitli krallıklar kurmuşlardır. Bunlardan en önemlileri Arzava, Seha Irmağı Ülkesi ve Kizzuvatna'dır. [1](^1^) Luvi'ler, Hititler, Ahhiyawalar, Minoanlar, Babilliler ve Hurriler gibi çeşitli uygarlıklarla etkileşim içinde olmuşlardır. [2](^2^)
Luvi'lerin nasıl yok oldukları kesin olarak bilinmemektedir. Ancak M.Ö. 14. yüzyılda Hitit İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla birlikte, Luvi'lerin de çoğunun yok olduğu veya asimile olduğu tahmin edilmektedir. [3](^3^) Luvi'lerin kültürü ve dili, Demir Çağı'nda Anadolu'da varlığını sürdüren Luvi-Arami halkları tarafından devam ettirilmiştir. [1](^1^)
Kaynak:
(1) Luviler - Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Luviler.(2) Luvi Krallığı - Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Luvi_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1.
(3) Luviler - Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Luviler.
(4) Luvi Krallığı - Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Luvi_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1.
(5) Luvice - Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Luvice.
(6) Luviler - Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Luviler.
Yorum Gönder