 |
| Osmanlı'nın Rodos Adasını Fethi |
Osmanlı'nın Rodos Adasını Fethi, Savaşın Seyri ve Sonuçları, Rodos Adası, Ege Denizi'nde Anadolu'nun güneybatısında yer alan ve stratejik önemi büyük olan bir adadır.
Rodos'un Fethi
Bu adada 14. yüzyıldan itibaren Hospitalier Şövalyeleri ya da Sen Jan Şövalyeleri adıyla bilinen bir şövalye tarikatı hüküm sürmekteydi, bu şövalyeler, Osmanlı Devleti'nin ticaret ve yolcu gemilerine saldırarak, Akdeniz'de Osmanlı egemenliğine engel olmaya çalışıyorlardı. Ayrıca Anadolu'nun güvenliği için de bir tehdit unsuru oluşturuyorlardı.
Osmanlı Devleti, Rodos Adası'nı fethetmek için ilk olarak Fatih Sultan Mehmet döneminde 1480 yılında bir kuşatma girişiminde bulundu, ancak bu kuşatma başarısızlıkla sonuçlandı. Rodos'un fethi için ikinci girişim ise Kanuni Sultan Süleyman döneminde 1522 yılında yapıldı.
Kanuni Sultan Süleyman, Belgrad'ı fethettikten sonra (1521), Rodos'u almadan Suriye ve Mısır'ı idare etmenin imkansız olduğunu düşünerek, Rodos'a yönelik bir sefer hazırladı.
Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle Kurdoğlu Muslihiddin Reis komutasındaki 400 parçalık Osmanlı donanması 5 Haziran 1522'de İstanbul'dan hareket etti, donanma Çeşme'de asker ve cephane takviyesi aldıktan sonra 23 Haziran'da Rodos'un kuzeyine ulaştı. Burada Herke adasını zapt eden donanma, 24 Haziran'da Villanova şatosu açıklarına demirledi ve bölgeye 10 bin askerlik bir çıkarma yaptı. 26 Haziran'da ise Öküz Burnu mevkiine ikinci ve asıl çıkarma yapıldı, bu çıkarmada kuşatma topları da karaya çıkartıldı ve iki köprübaşı tutuldu.
Rodos adası kuşatması
Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı kara ordusu ise 18 Haziran 1522'de Üsküdar'dan hareket etti. Kütahya'da Anadolu Beylerbeyi Güzelce Kasım Paşa ve eyalet askerleri de orduya katıldı, 26 Temmuz'da ise tüm Osmanlı ordusu Marmaris'e ulaştı ve 28 Temmuz'da Kanuni Sultan Süleyman'ın da adaya geçişiyle çıkarma harekatı tamamlandı. Böylece Osmanlı kuşatma gücü 100 bin kişiye ulaştı.
Osmanlı ordusu, adayı kuşatmak için merkezde yeniçeriler ve sipahiler, sağ kanatta Anadolu eyalet askerleri, sol kanatta Rumeli eyalet askerleri olmak üzere üç koldan harekete geçti. Kanuni Sultan Süleyman'ın karargahı ise Saint Cosme ve Saint Damien tepesine kuruldu. Adanın savunmasını ise Hospitalier Şövalyeleri'nin başında bulunan Philippe Villiers de L'Isle-Adam yönetiyordu.
Şövalyelerin yanında İngiliz, İspanyol, İtalyan, Fransız ve Alman askerleri de bulunuyordu. Toplamda 20 bin kişilik bir savunma gücüne sahiptiler.
Kuşatma Ağustos ayında başladı ve 20 Aralık 1522'ye kadar sürdü, bu süre zarfında Osmanlı ordusu adanın surlarına ve kalelerine yoğun bir topçu ateşi açtı, ayrıca hendek kazarak, lağımlar açarak, mayınlar döşeyerek ve taarruz merdivenleri kullanarak surları aşmaya çalıştı. Ancak şövalyeler ve müttefikleri de surları onararak, karşı ateş açarak, çıkışlar yaparak ve Osmanlı askerlerine tuzaklar kurarak direndiler. Kuşatma sırasında her iki taraf da ağır kayıplar verdi.
Rodos adasında fetih tamamlanıyor
Osmanlı ordusunda 23 bin, şövalyelerde ise 5 bin kişi hayatını kaybetti.
Kuşatmanın son günlerinde Osmanlı ordusu, adanın batısındaki Saint Nicholas kalesini ele geçirdi, bu kale, adanın en önemli savunma noktalarından biriydi, kaleyi kaybeden şövalyeler, artık direnmenin imkansız olduğunu anladılar. Kanuni Sultan Süleyman ile görüşmeye giden Philippe Villiers de L'Isle-Adam, teslim olmaya razı oldu.
Kanuni Sultan Süleyman, şövalyelere ve müttefiklerine adayı terk etmeleri için bir hafta süre verdi, ayrıca mallarını ve silahlarını alabileceklerini, gemilerle güvenli bir şekilde gönderileceklerini ve esir alınmayacaklarını söyledi.
Böylece 20 Aralık 1522'de Rodos Adası'nın fethi gerçekleşti, bu fetihle birlikte Hospitalier Şövalyeleri'nin Akdeniz'deki varlığı sona erdi. Şövalyeler, 1530 yılında Kutsal Roma Germen İmparatoru V. Karl tarafından kendilerine bağışlanan Malta Adası'na yerleştiler.
Rodos Adası ise Osmanlı Devleti'nin toprağı oldu, ada sancağa dönüştürülerek Anadolu eyaletine bağlandı, daha sonra Cezayir-i Bahr-i Sefid eyaletine bağlandı, ada üzerinde iskan siyaseti uygulayan Osmanlı Devleti, adaya Türkleri yerleştirdi.
Rodos'un fethinin sonuçları ise şunlardır:
- - Osmanlı Devleti, Akdeniz'de egemenliğini pekiştirdi.
- - Mısır ve Suriye'den gelen ve Anadolu'ya ulaşan deniz ticaret yolu güvence altına alındı.
- - Hospitalier Şövalyeleri'nin korsanlık faaliyetleri son buldu.
- - Anadolu'nun güneybatısı güvenli hale geldi.
- - Kanuni Sultan Süleyman'ın prestiji arttı.