 |
| vergi reformu |
Türkiye'nin vergilerdeki çeşitliliği kaldırıp vergi oranlarını düşürerek tek tip gelir vergisine geçmesinin sonuçları:
Türkiye'nin vergi sistemini değiştirerek tek tip vergiye geçmesinin olumlu ve olumsuz sonuçları neler olabilir? tüm gelirlerin yüzde on ile vergilendirilmesinin gelir kaçağını önlemede ne denli faydası olur? Bunu anlamak için birkaç önemli faktöre odaklanmamız gerekir:
Çok kazanandan çok az kazanandan az vergi söylemi bana kalırsa yanlış bir söylemdir, tüm gelirler yüzde on oranında vergilendirilse yüz lira kazanan on lira vergi öderken bin lira kazanan zaten yüz lira vergi ödeyecektir,
1. Vergi Kaçakçılığı ve Kayıt dışılık Azalırsa
Elli yıl, yarım asırdır esnafım ve vergi mükellefiyim, bu dönem içerisinde vergisini tam ödeyeni bazı istisnalar hariç pek görmedim, herkes, her kesim vergiden kaçınmanın yollarını arıyor ve çoğu kez de buluyor, sebebi ise öncelikle vergilerin yüksekliği,kazanırken vergi, harcarken vergi,bir mülk alırken vergi, hatta bazı kalemlerde verginin bile vergisi.
Daha çok ve daha adil bir vergi toplanması için öncelikle vergi oranlarının düşürülmesi tüm kesimlere yayılması ve adil olması gerek diye düşünüyorum.
Eğer vergi kaçakçılığı tamamen önlenebilirse ve kayıt dışılık minimum seviyeye indirilirse, vergi tabanının genişleyeceği vergi gelirlerinin artacağını düşünüyorum.
Bu durumda:
Şu anda vergi ödemeyen büyük bir kesim, düşük oranlı da olsa sisteme dahil edilecektir.
Ekonomide kayıt dışılığın azalması, tüm kazançların görünür hale gelmesi ve vergilendirilmesi anlamına gelir.
Bu, mevcut durumda vergi kaçağı nedeniyle oluşan gelir kayıplarını telafi edebilir ve vergi gelirlerini artırabilir.
2. Tek Tip Vergi ve Yüzde 10 Oranı
Vergi oranının yüzde 10 gibi düşük bir seviyeye indirilmesi, ekonomik davranışları teşvik edebilir:
Tüketim ve yatırımlar artabilir: Vergi yükü azalınca bireyler ve şirketler harcamalarını, yatırımlarını artırabilir, bu da ekonomik büyümeye katkı sağlayabilir.
Vergi uyumu artabilir: Vergi oranlarının düşük olması, mükelleflerin vergiden kaçma isteğini azaltabilir.
Ancak, tek bir vergi türüne geçişin ekonomik etkisi, mevcut gelirlerin çeşitliliğine ve hangi vergi türünün uygulandığına bağlıdır. Örneğin:
Dolaylı vergilerin kaldırılıp sadece yüzde on olarak gelir vergisine geçilmesi, vergi yükünün daha az gelir elde eden kesimlere kaydırabileceği düşünülebilir.lakin adalet her kese her kesime eşit uzaklıkta olması gerekir,
Dolaylı vergilerin (KDV gibi) kaldırılması ve gelirden yüzde 10 alınması, en başta tüketim üzerindeki baskıyı azaltabilir. tüketimin artması aynı zamanda üretimin artması yeni fabrikalar yeni iş yerleri yeni istihdam demektir.yani yeni vergi mükellefleri demektir.
Bugün Türkiye'de uygulanan tam tersidir, tüketimi kısalım, üretimi iç pazardan çok dış piyasalara ihraç edelim, bu yaklaşım yanlıştır.
Türk halkına sen harcama yapama hatta yeme içme demektir.
3. Vergi Oranı ve Vergi Tabanı İlişkisi
Türkiye'de mevcut durumda vergi oranları genellikle yüksek, ancak vergi tabanı dar. Yüzde 10 gibi düşük bir oranla tüm kazançlar vergilendirilse bile:
Eğer bu reform sayesinde vergi tabanı çok genişlerse, düşük oranlardan toplanan vergi miktarı, yüksek oranlarla ancak dar bir tabandan toplanan vergiden fazla olabilir.
Ancak, taban genişlemesi beklenenden az olursa (örneğin, uygulama sorunları nedeniyle), toplam vergi geliri düşebilir.
Yani, bu sistemin başarılı olması tüm kimlik kartı sahiplerinin vergi mükellefi olmasını zaruriyetine bağlıdır. Tüm kredi kartlarına kimlik kart nosu eklenmesi sorunu çözer, vergi memurlarının sahaya çıkmasına bile gerek kalmaz.
4. Caydırıcı Cezaların Etkisi
Vergi kaçakçılığına karşı çok ağır cezaların getirilmesi: Vergi uyumunu artırabilir ve caydırıcı etkiler yaratabilir.
Ancak cezaların aşırı ağır olması, mükelleflerde başka kaçış yolları (örneğin yurt dışına sermaye kaçışı) yaratabilir. Bu, ekonomik faaliyetlerin yavaşlamasına yol açabilir. gerçi bu derece düşük bir vergi ödemekten bile imtina edilmesinin artık vatan hainliği kapsamına girmesi ve ihanet olarak değerlendirilmesi gerekir.
5. Vergi Gelirleri Düşer mi?
Sonuç olarak, vergi gelirlerinin düşüp düşmeyeceği şu faktörlere bağlıdır:
1. Vergi tabanının ne kadar genişletildiği: Eğer büyük bir kayıt dışı ekonomi sisteme entegre edilirse, düşük oranlı da olsa yüksek bir vergi geliri elde edilebilir.
2. Vergi kaçakçılığını önleme başarısı: Gerçekten sıfıra yakın bir vergi kaçağı sağlanabilirse gelirler düşmeyebilir.
3. Ekonomik büyüme etkisi: Vergi oranlarının düşürülmesi yatırımları ve tüketimi artırarak ekonomik büyümeyi desteklerse, genişleyen ekonomik faaliyetlerden daha fazla vergi geliri sağlanabilir.
Özet
Eğer sistem etkin bir şekilde uygulanır ve kayıt dışılık ortadan kaldırılırsa, vergi gelirlerinin düşmesi beklenmez; aksine vergi gelirleri artabilir. Ancak, uygulama aşamasındaki hatalar, ağır cezaların ters etkisi veya ekonomik büyümede beklenmedik düşüşler gibi faktörlerin göz önüne alınması ve bu konuda uzmanların çalışarak bir rapor hazırlayıp ilgili mercilere sunması gerekir.
Yorum Gönder