 |
| Şeyh Bedrettin Tarihin İlk Komünisti |
Marx'tan 400 Yıl Önce: Tarihin İlk Komünisti Şeyh Bedreddin miydi
Şeyh Bedrettin, Karl Marx'tan yüzyıllar önce "malda, mülkte, yerde ve gökte ortaklık" ilkesine dayanarak komünist veya sosyalist ideolojiyi ilk seslendiren kişi midir?
Şeyh Bedrettin günümüz sosyalist ve komünist fikirlerin tohumlarını asırlar önce hem de Osmanlı'nın tam kalbinde atmış bir kişidir.
Şimdi hemen aklınıza ne alaka yahu kar Marx nerede 15 yüzyıl osmanlı'sı nerede diye düşünüyor olabilirsiniz, haklısınız zaman ve mekan farkı çok büyük, ama gelin Şeyh Bedrettin'in isyanının ve felsefesinin biraz derinliğine inelim, belki de tarihin ilk sosyalist ya da komünist ideologu unvanına ona takmamız o kadar da absürt olmayacaktır.
Şey Bedrettin Mal da mülk de yerde ve gökte ortaklık;
Şeyh Bedrettin 1359 ile 1420 yıllarında yaşamış sadece bir din adamı Sufi ya da kazasker değildir o yaşadığı dönemin katı ve o dal yapısına mülkiyetçi düzenine ve derinleşen eşitsizliğine karşı çıkan bir devrimciydi onun temel sloganlarından biri günümüz komünist manifestalarını aratmayacak cinstendi dünyanın toprağı ve bu toprağın bütün ürünleri insanlığın ortak malıdır diyordu.
Düşünün 15 yüzyıl her şeyin sultanın ve beylerin malı sayıldığı halkın son derece ağır belgeler ve sömürü altında ezildiği bir dönemde bu adam çıkıp diyor ki Tanrı dünyayı yarattı ve insanlara verdi insanlar eşit olarak yaratılmışlardır birinin mal toplayıp öbürünün aç kalması tanrının amacına aykırıdır.
Bu yaklaşım sadece mal ve mülkün değil aynı zamanda da düşünce ve vicdan özgürlüğünün de altını kalın çizgilerle çiziyordu lakin farklı inançlardan etnik kökenlerden gelen insanları kucaklayan din ayrımını bile kabul etmeyen geniş bir ortaklaşmacılık hayali kuruyordu şey Bedrettin.
Şeyh Bedrettin bir komünist mi sosyalist mi yoksa ortaklaşmacı mı?
Elbette şeyh bedrettin'i bugünkü anlamda bir Marksist komünist ya da sosyalist olarak etiketlemek yanlış olur yani sonraki çağların kavramlarını alıp geçmişe yapıştırmak biraz zorlama olur o zamanlar bu siyasi ideolojiler daha icat edilmemişlerdi.
Lakin onun ve takipçilerinin bölüklüce Mustafa bey Torlak Kemal gibi savunduğu fikirlerin özü bugün sosyalizmin ve komünizmin temelini oluşturur eşitlikçi mülkiyetsiz ve ortaklaşa üretim paylaşım düşüncesine çarpıcı bir biçimde yakındır.
Özel mülkiyete karşı çıkış her şeyin umumun müşterek Hakkı olması.
Sınıfsız toplum hayali insanlar hakikaten ve tabiaten musavidirler yaratılış ve doğa gereği herkes eşittir. Emek ve değer vurgusu başlıca değer kaynağı emektir herkes eşit çalışmalı ve eşit yararlanmalıdır.
Bu fikirler yaşadığı dönemde onu ve döneminde sadece değil dinsel bir lider değil aynı zamanda toplumsal Bir devrimci yapıyordu şeyh bedrettin'in isyanı sadece taht kavgası değil esasen fakir ve yoksul köylülerin dervişlerin ve ezilenleri mülkiyete dayalı sisteme karşı giriştikleri ilk büyük isyanlardan biriydi.
Sonuç Şeyh Bedrettin'in Bu Fikirleri Tarihin İlk Kominzm Fikri iolabilir mi?
Şeyh Bedrettin karmaks'tan yaklaşık 450 yıl önce batıda birçok sosyalist lerden bile çok daha önce pratik bir hareketin merkezine mülkiyeti sorgulayan eşitlik ve eşitlikli bir ideali koymuştur.
Bu nedenle şeyh bedrettin'e tarihin ilk sosyalist komünist idealığı demek onun hareketinin ruhunu ve toplumsal etkisini en iyi ifade eden en azından en tartışmaya açık ünvanlardan biridir.
Şeyh Bedrettin Anadolu topraklarında asırlar öncesinden bir hakikate fısıldamıştır bu dünya hepimizin ve kimsenin malı mülkü başkalarının aç kalmasına neden olmamalıdır.
Şeyh bedrettin'in mirası Nazım hikmet'in destanındadır bugüne kadar ezilenlerin ve eşitlik arayanların mücadelesine hala ilham kaynağı olmaya devam ediyor.
----
Gönlümde var hep bir âh,Denizler coşar, dağlar uzanır engin,
Her nefes ortak, her damla can suyu,
Ay ve güneş herkesin lambasıdır. Hava herkesin havası, su herkesin suyudır. Ekmek neden herkesin ekmeği değildir?" Şeyh Bedrettin.
إرسال تعليق