Dünya tarihinde köy vasatında ve köylerden yükselmiş hiçbir medeniyet yoktur, peki Türk insanı ne kadarı şehirli, yaşadığınız yer sizce ne kadar şehirlidir, köy kültürü ve şehirlilik kültürü nedir farklılıklar var mıdır? Kısaca ne kadar şehirliyiz
Şehirli nüfusunu neden artıyor
Köy kültürü ile, medeniyetler kurulabilir 'mi?1927'de Türkiye'de nüfus 13.648.000 imiş ve insanların %75'i köylerde %25'i ise şehirlerde yaşıyormuş.
Türkiye 2009'a geldiğinde nüfusumuz 72.561.000 olmuş ve bu oranlar tersine dönmüş.
Yani hızlı bir şehirleşme söz konusu.
Giderek köy yerine şehirde oturmak tercih edilmektedir:
- Kırsal kesimde miras yoluyla tarım alanlarının daralması ve iş imkânlarının azalması
- Eğitim sağlık hizmetlerinin yetersizliği
- Şehirlerde hayatın daha rahat olduğuna inanılması
- Köyde yaşamanın hakir görülmesi zannı
- Şehirde daha güvende olduğunu hissetme
- Gelecek kuşaklara daha iyi gelecek hazırlama isteği gibi faktörler şehirleşmeyi artırmaktadır.
Peki bu oranda şehirli olabildik mi?
Sorunun cevabı hayırdır.Lakin daha önce köylü ve şehirli diye ayırım yaparken neyin kast edildiğini izah edelim.
Kentler sanatsal ve dahi kültürel mirasa sahip, canlı ve dinamik büyük yerleşim birimleridir.
Kentlerde yaşıyor olmak, sadece kentte yaşamak değildir, sosyolojik anlamdadır ve zihinsel bir aktivitedir.
Kentlerde yaşam köylere göre karmaşıktır; insan ilişkilerinin, ekonominin, hukukun, meslek ve uzmanlıkların, kültürel hayatın en üst seviyede oluştuğu ve buna karşılık karmaşık problemlere çözümler üretildiği yerdir, şehir hayatı üretken, yenilikçi, bilim, sanat, kültür, orijinal düşünce gibi değerlerin geliştiği ortamdır.
Şehirli olmak, bir yaşam tarzıdır
Bir kolektif bilinçtir, kent insanı spor, sinema, kütüphane, tiyatro, müzik gibi sosyal ve kültürel tesislere ihtiyaç duyar, kentli olmak görgülü, nazik, anlayışlı ve cömertliği gerektirir.Köyde ise hayat kolaydır.
Dengeler yerine oturmuş, iş bölümü ve uzmanlaşma zayıftır.
Haberleşme imkânları kıt.
Sosyal ilişkiler şebekesi dar.
İlişki yoğunluğu düşüktür.
Düşünce ve bilgi alışverişi, bilgiye ihtiyaç duyma şehre oranla oldukça azdır. Köyler genellikle yeniliğe kapalıdır.
Alışkanlıklarına körü körüne bağlıdır.
Burada köyde yaşayanları küçümsediğimiz zannedilmesin, kişi köyde şehirli, şehirde köylü olabilir, önemli olan zihniyettir, yine eğitim almakla da şehirli olunmaz.
Peygamberler hep şehirlidir
Gelmiş geçmiş bütün dinler gibi, İslâmiyet de şehirli yapıdadır ve şehirde doğmuş, şehirden kırsala yayılmıştır.Zaten şehirli ve köylü kavramları da kökenini İslâm'dan alır.
Kur'an-ı Kerim'de sosyolojik bir kategori olarak “bedevilik” hiçbir yerde övülmez, aksine yerilir.
Ancak günümüzde Üstat Mehmet Şevket Eygi'nin deyimiyle;
Türkiye'de İslâmî hareket tam manasıyla bir köylü hareketine dönüşmüş durumdadır
İslam'ın bayraktarlığı
İslâm'ın bayraktarlığını kırsal kesimliler, köylü zihniyetliler yapmaktadır.
Bu sebeple alimler köy kültürüyle yetiştiklerinden dolayı, şehirliye İslâm hakkıyla anlatılamıyor, kentli, aydınlar ile modern yaşamı tercih edenlerin ihtiyaçlarına cevap veremiyorlar.
Şehirli zihniyette olanlar, sanata, estetiğe, kitaba, kültürlü olmaya önem verir, haramdan, yalandan, yalakalıktan, hilecilikten kaçınır, doğru sözlü, saygın, kibar, nazik ve anlayışlı olurlar.
Misal, bir Cami mi yaptıracak, dış görünüşünün ve iç yapısının sanatlı, estetik ve güzel olmasına özen gösterir, kısacası köyde yaşamak ile şehirde köylülükte ısrar etmek birbirinden ayrıdır.
Bu sebeple alimler köy kültürüyle yetiştiklerinden dolayı, şehirliye İslâm hakkıyla anlatılamıyor, kentli, aydınlar ile modern yaşamı tercih edenlerin ihtiyaçlarına cevap veremiyorlar.
Şehirli zihniyette olanlar, sanata, estetiğe, kitaba, kültürlü olmaya önem verir, haramdan, yalandan, yalakalıktan, hilecilikten kaçınır, doğru sözlü, saygın, kibar, nazik ve anlayışlı olurlar.
Misal, bir Cami mi yaptıracak, dış görünüşünün ve iç yapısının sanatlı, estetik ve güzel olmasına özen gösterir, kısacası köyde yaşamak ile şehirde köylülükte ısrar etmek birbirinden ayrıdır.
Medeniyetleri şehirli insanlar kurar
Şehre yerleşen köylüleri dışlamak değil, onları şehre adapte etmek ve şehirlileştirmek Türk insanının hedefi olmalıdır.Çünkü şehirli olmak, insanın kendini yenilemesi, aşması ve anlayışını genişletmesi anlamına gelir.
Medeniyetler şehirlerde doğar ve gelişirler.
Günün birinde yeniden bir Türk Rönesansı doğacaksa bunu şehirli Türkler, Türk şehirlerinde gerçekleştireceklerdir.
Dünya tarihinde köy vasatında ve köylerden yükselmiş hiçbir medeniyet yoktur.
Meseleye bir de bu açıdan bakmalı.”
Meseleye bir de bu açıdan bakmalı.”
Yorum Gönder