Kütahya demografik yapısı
Osmanlıdan bu güne Kütahya etnik demografik yapısı, Osmanlı nüfus sayımını milliyet üzerinden değil ,inanç ayrımı yaparak gerçekleştirmiş.Kaç Müslüman , kaç kefere , Osmanlı gayri Müslimleri askere almadığı için onlardan Cizye adında vergi almıştır , ayrıca engelli olanlardan ve din adamlarından da Osmanlıda vergi alınmazdı , Osmanlı atları koyunları , davarları saymış , lakin Kadın ve çocukları da bu sayıya dahil etmemiş , Niye dahil etsin ki , Askere alamaz ,Vergi salamazsın kadına ,
Kadim Kütahya demografik yapısı
1520 senesinde Kütahya nüfusu
- 1060 hane ve
- 138 mücerredden (bekâr) ibaret nüfus mevcuttu (yaklaşık 5400 kişi).
- 967 Hane,
- 137 mücerret olmak üzere nüfus miktarı bir öncekine göre hemen hemen aynı kalmıştı.
1571 tespitlerine göre yaklaşık
- 7500’e ulaşmıştı (1487 hâne,
- 290 bekâr erkek).
- 1520’de 1060 haneden
202 hanenin
145’ini Ermeni,
26’sını Rum ve
15’ini Yahudiler oluşturuyordu, gayri müslim sayısı
Her üç tahrirdeki rakamlara kaledeki efrat ile idareci sınıf dahil değildir.
Evliya Çelebi Kütahya’da (1671) yılında 7000 hane olduğunu yazar (yaklaşık 35.000 kişi); ancak tarihçiler bu rakamın abartılı olduğunu söyler ..
Şehrin bu nüfusa XVIII. yüzyılda da ulaşmadığı söylenebilir.
Nitekim XIX. yüzyılın ilk yarısında Kütahya’nın nüfusu 15.000 dolayındadır.
Yüzyılın sonunda bu sayı
- 1530’da 159 hane idi.
- 1571’de bu sayı 144 haneye inmişti.
Her üç tahrirdeki rakamlara kaledeki efrat ile idareci sınıf dahil değildir.
Evliya Çelebi Kütahya’da (1671) yılında 7000 hane olduğunu yazar (yaklaşık 35.000 kişi); ancak tarihçiler bu rakamın abartılı olduğunu söyler ..
Şehrin bu nüfusa XVIII. yüzyılda da ulaşmadığı söylenebilir.
Nitekim XIX. yüzyılın ilk yarısında Kütahya’nın nüfusu 15.000 dolayındadır.
Yüzyılın sonunda bu sayı
- 15.000 Müslüman,
- 4000 Rum,
- 3000 Ermeni olmak üzere
- Toplam
- 22.000 olarak gösterilmektedir. ( 1 )
1845-1846’da temettuât defterlerine göre Kütahya nüfusu
18.480 olup bunun
2732’sini gayri Müslimler oluşturuyordu.
Kütahya şehir nüfusu 19. yüzyıl sonlarında
Kütahya şehir nüfusu 19. yüzyıl sonlarında
27.000-35.000 arasında tahmin ediliyordu.
Bu sırada yapılan demir yolunun Kütahya'ya uğramadan Alayunt'dan geçmesi ve şehre ancak kısa bir yol uzatılması şehrin gelişmesini frenledi, sanatları geriledi.
1921'de Yunan işgaline uğrayarak 13 aydan fazla işgal altında kaldı.
Cumhuriyet döneminde Kütahya-Balıkesir demir yolunun ve iyi kara yollarının yapılması Kütahya'yı nispeten kalkındırdı.
Milli mücadele sonrası önemli bir nüfus kaybı yaşar Kütahya ..
Gerçekte Cumhuriyet döneminin ilk nüfus sayımı olan
1927 sayımında 17.300 olarak sayılan nüfus
1950'ye kadar fazla değişmez (19.500).
1950'den sonraki yıllarda hızlı hamleler gösterir .
Bu gün..
Kütahya nüfusu 2019 yılına göre 579.257'dir.
Bu nüfus,
İlin yüzölçümü 11.634 km2'dir.
İlde km2'ye 49 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 106'dır.)
İlde yıllık nüfus artış oranı %0,38 olmuştur.
Bu sırada yapılan demir yolunun Kütahya'ya uğramadan Alayunt'dan geçmesi ve şehre ancak kısa bir yol uzatılması şehrin gelişmesini frenledi, sanatları geriledi.
1892 Yılı İtibariyle Kütahya’daki Nüfus Durumu
- Müslüman - 15 158
- Rum - 4 050
- Ortodoks Ermeni - 2 304
- Katolik Ermeni - 754
- TOPLAM 22 266 kişidir ..
1906 Yılı İtibariyle Kütahya’daki Nüfus Durumu
- Müslüman 16.049
- Rum 5.094
- Ortodoks Ermeni 2.689
- Katolik Ermen i 616
- TOPLAM 24.721 ( 3 )
1921'de Yunan işgaline uğrayarak 13 aydan fazla işgal altında kaldı.
Cumhuriyet döneminde Kütahya-Balıkesir demir yolunun ve iyi kara yollarının yapılması Kütahya'yı nispeten kalkındırdı.
Milli mücadele sonrası önemli bir nüfus kaybı yaşar Kütahya ..
Gerçekte Cumhuriyet döneminin ilk nüfus sayımı olan
1927 sayımında 17.300 olarak sayılan nüfus
1950'ye kadar fazla değişmez (19.500).
1950'den sonraki yıllarda hızlı hamleler gösterir .
Bu gün..
Kütahya nüfusu 2019 yılına göre 579.257'dir.
Bu nüfus,
- 285.020 erkek ve
- 294.237 kadından oluşmaktadır.
- %49,20 erkek,
- %50,80 kadındır.
İlin yüzölçümü 11.634 km2'dir.
İlde km2'ye 49 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 106'dır.)
İlde yıllık nüfus artış oranı %0,38 olmuştur.
Kaynak ; Tuik
Kaynaklar ; (1 ) İslâm Ansiklopedisi
( 2) Wikiwand Kütahya demografisi
( 3 ) Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi / Dumlupınar University Journal of Social SciencesKütahya Özel Sayısı Kasım 2014 / Special Issue of Kütahya November 2014
Yorum Gönder