1958 yılında Menderes hükümeti tarafından Cumhuriyet tarihinin en yüksek orandaki devalüasyonu yapılarak
1 Dolar 2.80 liradan , 9 liraya çıkarıldı.
Devalüasyon oranının yüzde 221'i bulduğu açıklandı.
ABD'deki 1929 krizinin ardından Türkiye' de ardı ardına üç büyük ekonomik kriz yaşandı.
ABD'deki 1929 krizinin ardından Türkiye' de ardı ardına üç büyük ekonomik kriz yaşandı.
1946 ve 1954 krizlerinden sonra 1958 yılında bütçe açığı krizini yaşayan Türkiye, IMF ile bir istikrar programı uygulamayı kabul etti ve devalüasyona gidildi.
OECD, IMF ve Dünya Bankasından öneriler alınırken kredilerde sağlanmış oldu.
Devalüasyon nedir ?
Devalüasyon, sabit kur sistemlerinde ödemeler dengesi açık veren ülkenin ulusal parasının dış satın alma gücünün, hükümetçe alınan bir kararla düşürülmesidir.
Başka bir deyişle devalüasyon, bir devletin resmi para biriminin diğer ülke dövizleri karşısında değer kaybettirilmesidir.
Bir ülkenin ulusal parası devalüe edildiğinde neler olur ;
İthalat Pahalılaşır;İthal girdilerin, mal ve hizmetlerin fiyatı devalüasyon oranı kadar yükselir bunun sonucunda ithalat azalmaya başlar.
İhracat Daha Cazip Hale Gelir:
Cari Açık Azalır;
Enflasyon Yükselir:
Faizler Yükselir;
Ekonomi Yavaşlar;
Bütçe Açığı Artar;
İhracat Daha Cazip Hale Gelir:
İhraç edilen ürünlerin birim fiyatının diğer para birimleri cinsinden ucuzlaması, dış piyasalarda rekabet gücünü artırır ve sonuç olarak ihracat artmaya başlar.
Cari Açık Azalır;
İthal girdilere bağımlılığın daha az olduğu ve üretim seviyesinin iç ve dış talebi karşılamaya yeterli düzeyde olduğu durumlarda cari açık küçülmeye başlar.
Enflasyon Yükselir:
Ülke ekonomisinin ithal girdilere olan bağımlılığı, yani temel ihtiyaç maddelerinin, yatırım ve ara mallarının toplam ithalat içindeki payı, ithalatın milli gelire oranı ve devalüasyon oranına bağlı olarak enflasyon artar.
Faizler Yükselir;
Devalüasyonun etkisiyle artan enflasyonun dizginlenmesi amacıyla faiz oranları artırılır.
Ekonomi Yavaşlar;
Faiz oranlarının artmasıyla yükselen kredi maliyetleri, ekonomik faaliyetlerde yavaşlama ve durgunluğa neden olur. Tüketim harcamaları ve yatırımlar kısılır, yatırımcılar sermaye mallarının ithalatının pahalılaşması nedeniyle yeni yatırımlar yapmaktan kaçınır.
Bütçe Açığı Artar;
Döviz kurlarındaki artış nedeniyle zorunlu ithal girdilerin maliyetleri ve döviz cinsinden dış borçların geri ödeme maliyetleri artacağı için bütçe açığı büyür.
Devalüasyonların siyasi sonuçları
Her büyük devalüasyon sonrası iktidarlar , ilk seçim ile giderler ....
Yorum Gönder