Türk dil bayramı

Bir Milletin Sesi: Dilin Kültürel Hafızadaki Yeri

Dil: Ulus Devletin Simgesel Gücü

Dilin ulus devletler için önemi nedir, düşündükçe hep içimi acıtır. Geçen yüzyıllar, bin yılı aşkın bir süre boyunca dünya tarihinde vardı. Peki biz Türkler neden dilimize sahip çıkamadık? Neden küresel bir güçken haline getiremedik? Neden dil birliği olmadan olunamayacağını bir türlü anlayamadık?

Hindistan'a gidersin Türk,
Mısır'a varırsın orada Türk,
Avrupa'ya geçersin yine Türk.
Sibirya'ya git Türk,

Adriyatik'ten Çin Denizi'ne kadar hüküm süren bir millet olarak, dilimizi neden kalıcı hale getiremedik? Bir zamanlar Türk milleti, asırlar boyu kılıcının gücüyle sancağını dünyanın dört bir yanına yaymış bir milletti. Ancak günümüzde, ne sanattan, ne edebiyattan, ne bilimden, ne de insanca yaşamdan haberdar. Orta Doğu ve Arapların rüzgarına kapılmış durumda..

Türk dili asimile mi oldu? Peki, ne olmuş? Sonunda kaç kıta, kaç toplum içinde dolaşmış, onların harflerini almış, kıyafetlerini giymiş, yaşam biçimine ve konuşmasına özenmiş. Demişler ki: Budist ol, Japonlaşmış. İslam dinini benimsemiş, Araplaşmış. İran'ı fethetmiş, Farsileşmiş.

'ı kaçırmışız. Kılıç ve kalkanın yerini ilim ve fen alınca, dünya siyasetinin yönü değişmiş. Elinde kitap ve bilgi olan milletler, belinde kılıç taşıyan toplumlara üstün gelmeye başlamış.

Dil ve kültür birliği sağlayamayan ülkeler, çökmeye mahkumdur. Bu tür dil birliği sağlayamamış zayıf egemenlikler, Birinci Dünya Savaşı'nda sona erdi. Harıl harıl kitap okuyanlar, matbaayı bile görmezden gelip, eline kitap dahi almadan başka bir kavme özenerek yaşayanlara bunun bedelini ödetti. Hem de büyük acılar çektirerek.

Etrafınıza bir bakın; ve Osmanlı'nın altı yüz yıl boyunca tek bir Türkçe kelime öğretemediği Araplar, son elli yılda İngilizce'yi akıcı bir şekilde öğrenmiş durumda. Asırlarca Türkçe öğretemediğimiz Yunanlar, şimdi İngilizce'yi su gibi konuşuyor. Dört yüz yıl boyunca Türkçe öğretemediğimiz Iraklı ve Suriyeli gençler ise, İngilizlerin yardımıyla Türkleri nasıl yendiklerini torunlarına anlatıyor.

Osmanlı'nın küresel egemenliğini sona erdirenlerin dili küresel hale geldi. Peki biz neden bunu yapmadık? Neden kendi dilimize, inançlarımıza, geleneklerimize, atalarımıza yüzyıllarca sahip çıkmadık? İktidar bizdeyken, neden tebamızın küresel olmayan harflerini benimsedik?

Tüm dünyaya Türkçeyi öğretme fırsatımız varken, neden medreselerimizde ve okullarımızda çocuklarımıza Arapça ve Farsça öğrettik? Bizler daha dün tebamız olan Yunan'ın Platon'unu öğrenirken, neden Yunan benim Dede Korkut'umu öğrenmedi?

Ben Arap'ın Halil Cibran'ını, Fars'ın Hayyam'ını öğrenirken; Arap halkları neden Yunus Emre'mizi öğrenmedi? Yüzyıllarca tahakküm ettik, neden okutmadık, öğretmedik? Peki biz bunları ne zaman ve nasıl telafi edeceğiz?