KENDİME YAZILARIM
Türkiye sosyolojisi siyaset ekonomi tarih felsefe ve genel kültür düzeyinde makaleler

KÜTAHYA DÜĞÜN ADETLERİ

Geleneksel Kütahya düğünleri, Kütahya kız isteme adetleri, Kütahya çeyiz, Kütahya düğünleri
Kütahya düğün adetleri


KÜTAHYA DÜĞÜN ADETLERİ

Kadim Kütahya düğün adetlerini anlatalım dedik, Gerçi bu devirde , bu tür ağır düğünleri yapabilecek kaç aile vardır bilmem, biz anlatalım da

Kütahya'nın karakteristik yönlerinden mühim bir kısmı da evlenme merasimlerinde kendini gösterir.
Bu düğünlerdeki ki olaylar hareketler konuşmalar sözler mimikler, Kütahya'lıların tipik bir görüntüsünü ortaya koyar.
Onların ince zevk ve asaletini büyüğe hürmet ve geleneklere itaatini inceden inceye gösterir.
Evlenme konusu erkek için 18 -19 yaştır.
Kız için ise çocuk henüz beşikte iken çeyiz hazırlıklarına başlanılması için

Kız kucakta çeyiz Bucak'ta' denilip
 
Demen hazırlıklara daha ilk yaşlarda başlanılırdı.
Daha sonra ayrıntısını vereceğimiz çeyiz altında Oğlan anaları Gelinlik kız seçerler beğendiği kızı göz ucuyla devamlı takip eden oğlan anası niyetini beyine varsa büyüklerine açardı .
Müstakbel gelin kızı için bir ittifaka vardıktan sonra sıra kızına babasından istemeye gelinirdi.

Kütahya kız isteme adeti

 
Kızı çeyiz Altı gibi bir yerde görme imkanı olmazsa görücüye gidilir , az veya hiç tanımadığı veyahut Uzaktan bir merhabası bulunan bir tanıdığın böyle durup dururken kızı bulunan bir eve gitmesi kız anasını hemen kuşkulandırır , gelenlerin niyetini hemen anlayıverirdi .
Kız anaları sanki eksikliymiş gibi Bekar oğlu bulunan evlere oturmaya gitmezlerdi.
Kızı görmeye gelenlere görücü denir.
Misafirleri kızın haricinde olan , kadın hane sahipleri karşılardı.
Gelinlik Kız misafir huzuruna çıkabilecek bir elbise giyer ve elinde kahve tepsiyle başı önünde misafirlere kahve ikram ederdi.


Fincanların boşalmasını odanın münasip bir yerinde bekleyen kız , hiç konuşmaya karışmaz , sadece edepli oturur ve susar.
Bu ara görücüler gelinlik kızı inceden inceye tetkik ederlerdi.
Oğlan tarafı gördükleri misafirperverliği ikrama ve havanın yumuşak veya sertliğine göre kızı alıp alamayacaklarını tahmin ederlerdi .
Şayet bir yumuşaklık görüldü ise , Oğlan anası ile oğlanın teyzesi halası birkaç yakını kızı istemeye giderlerdi.

Kız anası yine gerekli İzzet ikramı gösterdikten sonra büyükleri ile bir görüşelim , müsaade Buyurun şeklinde bir cevap verirdi.
İş bu safhaya döküldükten sonra oğlanın babası dedesi amca kızın baba tarafına baskı yapmaya ve kızın hanesine bir ziyaretle niyetlerinin kabulünü isterlerdi.
Araya tanıdıklar girer kız tarafını iknaya uğraşırlardı .

Kütahya düğün adetleri söz kesimi


Taraflar mutabık kaldıktan sonra sadece aileler arasında bir gün tayin edilip kız evine gidilir gerekli İzzet ikram dan sonra kız evi hazırladığı bir mendili sembolik olarak oğlan evine verir.
bu mendilin adı ikrar mendilidir.
Bu meyanda esas nişan Günü tespit edilir.

Kütahya düğün adetleri nişan töreni 


Nişandan bir müddet önce oğlan evi kız evine bir çuval şeker kahve vesaire gönderir.
tabii böyle hediye getirenlere hane sahibi gerekli bahşişi de verir.
İki ailenin kararlaştırdığı bir günde oğlan evi yakınları ile birlikte kız evine öğleden evvel gider, daha önce nişanı nasıl yapılacağı hakkında taraflar anlaşma yaparlardı.

Nişan yemeksiz olabileceği gibi yemekli de olabilir.
Erkeklerin de bulunup bulunmayacakları kararlaştırılırdı, öğleye kadar kız evine gelen misafirlere hiçbir şey ikram edilmez ne çay ne kahve ne sigara.
Hatta su bile.

Vakit gelince Hoca Efendi veya Molla Kız evinin en büyüğünün önüne gidip biz çeker ve Allah'ın emri Peygamberimizin kavli ile kızınızı falanca mahdumuz filancaya almak isteriz der.
Bu merasimde kız tarafının temsilcisi siz münasip gördüyseniz , biz de gördük der.
Allah mesut etsin temennisinde bulunulur .
Bunun üzerine Kız evinin gençlerinden bir kız bir bohça ile ortaya gelir.
Bu bohçaya ancak bir defa evlenmiş yani başından bir tek nikah geçmiş Kız evinin Bir büyüğü Oğlan evinin en büyüğüne verir.

O hemen bohçayı başının üstüne Kor , sonra yakınlarının başlarına konmak üzere o bohça elden ele Gezer.
Nihayet ortaya gelir ve açılır.
En üstte 7 İnci Taneleri ile kız ve oğlanın isimlerinin baş harflerinin yazıldığı Bir mendile bağlı vaziyette alyans görülür.
Yine bu bohçada Sırma ile işlenmiş
İkra tülbenti ,
Baş tülbenti ,
Sargı tülbenti , gibi kız evinin sandıklarında itina ile muhafaza edilmiş çok kıymetli ve antika eşyalar bulunurdu.

Oğlan evi bu hediye karşısında Oğlan anası veya babası tarafından bir tek taşlı yüzük ile alyansı kız evine taktım eder bohçayı getirene verirdi.
Nihayet soğuk şerbet gelir bu da bardağın Son damlasına kadar içilir.
daha sonra Kahve ve sigara ikram edilir.
Şerbetten önce hiçbir şey yenmez ve içilmezdi .
Nişan Eğer yemekli ise yemeğe davetli olanlar oturur yemeğe davetli olmayanlar bu merasimlerden sonra kalkıp giderlerdi.
Düğün gibi toplantılarda yemeğe kalacakları ev sahibi karşılarken car'larını alır , yemeye kalmayacakların ise almazdı.

Yemek vakti gelince Kız evi oğlan evinden gelenlere haydi hanım misafirlerine al yemeye Buyur denir .
Oğlan anası da bu daveti üzerine Kendi akraba ve çok yakın dostlarını teker tekrar ısrarla yemeğe Buyur ederdi .
Yoksa ilk defa buyuranda müteakip paldır küldür oturulmazdı .
Yemekte evvela
Yoğurtlu pirinç çorbası gelir arkasından
Bütün et
Su böreği üzerine kaymak konulmuş olarak
Kaymak baklavası Ilıcak olup kaşıkla yenirdi .
Kuru köfte 40 tanesi bir kaşık da olmak üzere yaprak dolması pirinç pilavı hoşaf muhallebi yoğurt ve salata turşular bulunurdu .
Yemekten sonra kahveler içilir ve herkes dağılırdı.

Kütahya düğün adetleri görümlü lük ( Takı )


Nişandan sonra ne oğlan ne Oğlan anası kız evinin bulunduğu Sokak veya mahalleden geçmez görümlü lük takılınca ya kadar, kız Sanki Oğlan evinin namahremi olurdu.
Kızın yüzünü görmek için Oğlan evinin görümlü lük dediğimiz hediyelerini takıları kız evine vermeleri gerekirdi.

Bu hediyeler altın bilezik , kolye broş yüzük şeklinde Olur , hiçbir zaman paket içinde bir şey bir ayakkabı şeklinde hediye olmazdı.
Eskiden ağır elbiselerinde verildiği olurdu.
Oğlan evinin hediyeleri arasında çatkılı pullu değerini veya bunlardan birisinin üstüne Kürk de konuluna bilindirdi.
Görümlülük hediyelerinin mutlaka kıza takılması gerekir .
Bu sebeple bu hediyelere takı denilir.
Görümlülükten evvel kaç defa gidilse bile kız görülemez..
Daha sonra kız evi yakınları ile birlikte iade-i ziyaret olarak oğlan evine gider.
Görümlülükte erkek tarafı yakın akraba ve dostlarını kız evine gitmek üzere çağırır ve yemekli olup olmayacağına dair kız evi ile anlaşmaya varılarak kız evine gidilirdi.

Kız önceden Oğlan evinden gelen ağır elbiseyi giyerek huzura çıkar kızın mihmandarlığı yapacak olan yenge başta olmak üzere Kızıyla birlikte Oğlan anasının ve Orada bulunanların ellerini öperler kayınvalide kıza hediyesini takar.
Bu umumiyetle tek taşlı yüzük bilezik veya kolye şeklinde olur.
Daha sonra hala teyze yenge abla ve diğer büyüklerin ellerini teker teker öperler.
Kıza görümlülükleri takılır.

Bu ara hem kız hem yenge Kimin ne taktığını kızın annesine bildirmek üzere akıllarında tutarlar.
Çünkü mukabil hediyeler bunlara kıyasla takılır veya verilir.Küçük yiyecek paketleri görümlük olmazdı.
Bu merasimden sonra yemek yenilir kahveler içilir ,
Çengi varsa eğlenilir ,
Gelin kıyafet değiştirir , akşama kadar devam eden merasimde böylece biter.

Kütahya düğün adetleri Mübareke 


Bu mutlu Hadise'yi kutlamak için her iki tarafın hısım akraba ve Dostları tebriğe giderler ,bu tebriğin pek geç olmaması lazımdır .
Aksi halde hükmünü ve aktivitesini kaybeder .
Eski evlerde her evin her odası dayalı döşeli olmazdı , halılar perdeler O da kullanılacağı zaman yüklüklerden sandıklardan çıkarılır , serilir takılır .
İşin bitince Naftalin edip tekrar yerlerine kaldırılırdı .
Bu sebeple mübarekenin bir zamanda ifası gerekirdi.
Misafir de o zaman daha fazla ikram görürdü , mübarek 20 - 40 gün devam eder.

Kütahya düğün adetleri yük


Düğün tarihi yaklaşınca dünürler birbirlerine hediyelerini gönderirler , yükte gelin kıza anne baba yakın akraba Hatta hizmetçilerine bile elbiseler ve kumaşlar gönderilir.
Bunlar bazen süslü bir at , bazen hizmetkarlar vasıtasıyla gönderilirdi , dünürler fazla masrafa girmek istemezlerse aralarında anlaşarak hediye verilecekleri çok az miktarda tespit edebilirlerdi .
Oğlan evinden kız evine gideceğiz diye kız evine haber gönderilir , kız evi de yükün arkasından gelen misafirleri karşılamak ve ağırlamak üzere hazırlanırlardı
Misafirler Buyur edilip yerlerine oturduktan sonra kız evi odanın duvarları arasına geldikleri ipler üzerine Oğlan evinden gelen ve kız evinin hazırladığı eşyaları asarlardı , elbiseleri , Oğlan evinden gelenlerin sağ tarafa , kız evinden gelenlerin de sol tarafa asmak değişmen bir kaide idi .
Çeyiz altının Eğer yemekli yapılmasında anlaşma oldu ise yemekler yenilir ,
Çengiler Oraya gelenleri eğlendirdi.
Eşyalar bir hafta müddetle asılı kalırdı , eş dost ve komşular bu müddet içinde gider eşyaları görürlerdi.
Bu bir haftanın sonunda kız evindeki yükler katırlara yüklenerek oğlan evine taşınırdı , süslü bohçalar içerisinde ve yengelerin refakatinde gönderilen bu hediyeler arasında kayınvalide için umumiyetle şal kumaş giderdi .

Sonraları şal kumaş bulunmayınca yerini ünlüler aldı , gençler için ipekli kumaş tercih edilirdi ailenin erkek fertleri için ise takım elbiselik kumaşlar gönderilirdi.
Konu komşu yüklerin gidişini merakla takip ederler kaç bohça mevcut olduğunu sayarak düğünün ihtişamı hakkında fikir yürütürlerdi .
Ancak mali durumu yerinde olmayanlar bu kadar açılmazdı.
Oğlan evinden gelen hediyelerin Kız evinin akrabalarına ait olanları , sahiplerine verilmeden önce kız evindeki bir odada on , on iki gün asılır ve ziyaretçilere teşhir edilirdi.

Düğün tarihi kati olarak bu sırada tespit edilir ve o günden iki üç gün önce Kız evinin oğlan evine yaptığı hediyelerle dürüler , sandık ve bohçalara yerleştirilerek , yine yengeler eşliğinde oğlan evine gönderilirdi.
Kız evinde sadece gelinin düğün günü giyeceği elbiseleri kalırdı.
Kız evi hediyeleri arasında damadın annesi için büyük bürümcük çarşaf iki düz çarşaf bürümcük gaz teli çamaşır tülbent , işlemeli uçkur ve havlu işlemeli bir bohça içinde takdim edilir , aynı şekilde kayınpeder için de son derece kıymetli bir bohça hazırlanır.
Daha sonra sırayla amca dayı hala Teyze elti içinde hediyeler ayrı borçlar halinde takdim edilirdi.
Ayrıca yenge olacak Oğlan evini iki yakınına da bohça hazırlanırdı.
Bu hediyeler düğünü müteakip kız ardı sıra ve mübarek e sonuna kadar Oğlan evinde gelen ziyaretçilere teşhir edilir ve sonra da o hediyeler kime gönderilmiş ise ona verilirdi.

Kütahya düğün adetleri özel hediyeler


Nişan ile düğün arasına Bayram girecek olursa , Ayrıca bir hediye takdim olurdu .
Oğlan evi bir bohçanın içine kız için bir Kürk koyar , Eğer daha önce Kürk verilmişse , bohçaya kadife veya şal hırka konurdu.
Bunun yanı sıra yine kız için terlikten başının danesi ne kadar hediyeler konur çamaşır yapılmazdı.
kız evine getirilen bu hediyeler için getiren kimseye bahşiş verilirdi.
Buna mukabil Kız evinin hazırlamış olduğu kesme ve bütün kaymaklı Baklavaları birer tepsi halinde damat için hazırlanan bir takım çamaşır ile birlikte oğlan evine gönderilirdi.
Oğlan evine gelen baklava tepsileri kız evine boş olarak gönderilmez içine çerez ve şeker konulurdu.

Kurban Bayramı gelince oğlan evi irice bir Koç alıp iki boynuzu arasında al kurdeleye bağlanmış 3 tane beşi birlikte gelin kıza bayramlık olarak gönderirdi .
Kız evi buna karşılık yine baklava ve damada da çamaşır gönderirdi .Dikkat edilecek olursa bayram hediyeleri sadece gelin ve damat içindir .
Ailenin diğer fertlerine bayramlarda hediye gönderilmez.
Düğün tarihi düğün hamamından evvel tespit edilir ve kızın nüfus kağıdı kız evinden alınırdı.

Kütahya düğün adetleri Gelin hamamı

 Düğün Hamamı Düğünden Bir hafta önce Oğlan evinin bir Hamamı tamamen kendilerine tahsis ettirmesi ile başlar .
Oğlan evi ve kız evi akraba ve dostlarını davet ederler , yengeler gelinlik kızı yıkarlar .
Çengi çalarken saç örülür genç kızlar büyükleri yıkar havlulara soyunmalarına yardım ederler .Sedef nalınlarını önlerine çevirir , ayaklarına su dökerlerdi .
Soyunma kısmına gelince gençler uzun entarilerinden , pullu entarilerini giyerler , çenginin çalmış olduğu türküye ayak uydurup şadırvanın etrafında oynarlardı.
Ayaklarında sedefli yüksek takunyalar olduğu halde Çengi başta onun arkasında gelin kız daha arkada yengeler Yer alırlar ve oynayarak şadırvanın etrafında dönerlerdi.
Bu oyunlarda umumiyetle.

Ben Bir Güzele Gönül düşürdüm
Üçü de birbirinden seçilmez
Oynayışın bir hoş aman yar
Dönüşün pek hoştur türküsü okunurdu.

Oyun etrafında etraftan da akrabalara para ve şeker saçarlardı .
Düğün hamamından sonra kız evine gidilir ,
Buna hamam çeyiz altısı denir ,
Ve kız evinin verdiği Yemekten sonra akşama herkes dağılırdı.

Kütahya düğün adetleri düğün okuması


Kız ve oğlan tarafları ayrı ayrı toplanarak düğüne kimleri davet edeceklerini tayine başlarlar evin büyükleri ellerine tesbih alarak davetlileri sayarlardı. ,
Davetlilere çağıracak kimseye okuyucu denir .
Okuyucu ilk defa dünürler den başlayarak diğer akraba ve Dostları hiç şaşırmadan teker teker dünürlerin ve yapılacak merasim ile , adlarını söyleyerek davet ederlerdi.
Okuyucu Eğer oğlan evi tarafından çıkarılmış sa şöyle der.


Dernek günü çeyiz altı
Pazar günü kına ,
Akşamına Oğlan kınası ,
Perşembe sabahı yengeliğe , dendi ha gelin almaya ,
Gelin almaya gidilecek , güvey salma ve ertesi günü de paça.
Eğer okuyucu kız tarafının davetlilerine okuyorsa şunları söyler.


Filanca Hanımın selamı var ,
Dernek günü akşamdan çeyiz altı ,
Çarşamba günü kına ,
Akşamına kına gecesi ,
Perşembe günü kız düğününe ,
dendi ha ,
Sende baklava götürmeye gideceksin ,
Bey kuşağı gelecek.


Genellikle , okuyucu kadın davetlilere şöyle seslenirdi.
Perşembe günü filanca hanımın düğününe ,
Filan yere buyuracaksınız ,
Gelirken şekerinizi de getirin derse ,
Okunan şahsın kız çıkarmaya Oğlan evinden iştirak edeceği anlaşılırdı.
Davet edilen de okuyana bahşiş verirdi.

Kütahya düğün adetleri çeyiz altı


Kız evinde Yapılan bu merasim ikindi üzeri başlardı .
Kızın emsali arkadaşları davet edilir toplanır ve hep birlikte akşam yemeği yenir , yemekten sonra geniş bir oda veya divanhane de Çengi ile eğlence ve sohbet başlardı .
Bu toplantıda yaşlılarda bulunur , ama esas olan gençlerin toplanmasıdır .
Çeyiz altı düğünün en ağır tarafını teşkil eder .
Bu gece de kız ve oğlan yengeleri daha önceden kararlaştırdı bir örnek ağır elbise giyerler .
Elbiseleri umumiyetle çatkılı olur .

Gece saat 10 - 11 den sonra gelin kızın Yakın akrabaları hariç diğer davetliler artık oradan ayrılıp evlerine giderler.
Bu gecede umumiyetle.

  • Yârim İstanbul'u mesken mi tuttun
  • Yandım Esmam
  • Yonca pınarına vardım at çubuğu ele aldım
  • İstanbul İstanbul Beyim Aman
  • Hasulhas başı hamam arası
  • Gumarıya vara gele düzledim ,türküleri okunurdu.

Çeyiz altıda çatkılı giyilir .
2 şer den 4 yenge vardır .
Başları Elmaslıdır , düğün evinin yakınları ağır elbise giyer
Bu düğün sahibine gösterilen itibarı göredir.

Kütahya düğün adetleri nikah


Nikah düğünden evvel tayin edilen bir günde kıyılırdı .
Genellikle nikah günü çeyiz altı gününe tesadüf ettirilir , nikah da gelin kız ve oğlan bulunmaya bilirler onları vekilleri temsil ederdi.

Kütahya düğün adetleri kına günü


Sabahleyin kız evine davetliler gelirler .
Yengeler pullu elbiselerini giyerler .
Gelinin eline kına yakacak genç kızlarda ağır elbiseler giyerlerdi .
Gelinin yüzüne kalın Duvak örtünürdü .
Salonda Herkes yerini aldıktan sonra ağır elbiseli yengeler
Yasemin dalına yar neden eymeli
havası ile genç kız ve Gelinler teker teker oynarlar.
Oyunlardan sonra ağır elbiselerinin önüne boş bir iskemle getirilir .
Kız yengeleri ayağa kalkar ve gelin kızı getirir yerine oturturlar .
Daha sonra Gümüş tas içinde kına ile bir hanım gelir ve iki genç kız birer avuç kına alarak gelirler.

Oğlan evi tarafı olan genç kıza kınayı sağ ele .
Diğeri sol ele olmak üzere Gelin kızın Eline Kınaları koyarlar.
Birer tutam da gelinin çıplak ayaklarına sürerler .Yengeler de bu iki genç kızın başlarına birer parça kına sürerler .
Kınadan sonra öğle yemeğine oturulur .
Merasimler umumiyetle gün yarı olmadan yapılır .
Bu yemekte zerdeli pilav bulunur.
Kızın Yakın arkadaşlarından gayrısı Akşama kız kınasına gelmek üzere dağılır .
Anlaşmaya göre olan veya kız kınaları gece kız evinde de yapılabilir .
Tabi bu merasimlerde oğlan bulunmaz.
Oyunlardan sonra yakın misafirler ortaya bir bez Sererler .
Yengeler geleni yere oturturlar .
Gümüş tastaki kınada gelinin biletleri ne kadar boş yer bırakmadan kına Yakarlar .
Kınanın üzeri yeşil yapraklarla sarılır .
Gelinin ayakları için de aynı işlem yapılır ,
Bu arada


Altın tas içinde kınam ezdiler
Gümüş tarak ile zülfüm çözdüler'
Yatsıya varmadan başım bozdular.

ve

A bahçıvan senin bahçen var mıdır
koynundaki ayva mıdır Nar mıdır
Havaları söylenir ve merasim biter.

Kütahya düğün adetleri kız düğünü


Sabahleyin yengeler geline gene abdest aldırır ve giydirirler .
Yüzü yazılır veya yapıştırılır .
Misafirler de o zamana kadar gelmiş olurlar.
Kız evinin erkekleri de misafirlere da yakın bir evde toplanırlar .
Öğleden evvel gelin ince kırmızı tül duvağı iki yenge arasında oturur açık vaziyette salona çıkar .
Gelin İki yenge arasında oturur .
Çengi çalar oyun Faslı başlar .
Kız yengeleri ve diğer davetliler çift çift oynarlar.
Ahmet beyin bir Küheylan atı var
Salına bulana nereden gelirsin kasvetli Gönlümün gamını alırsınGibi neşeli havalar çalınır ve oynanır.
Kız evinin erkek yakınları kuşak için yukarı gelirler.
Buna kız alıcılar geliyor denilir.
Erkekler en yaşlı başta olmak üzere gelinin etrafında çember olurlar .
Gümüş kemeri gelinin belinden 3 defa çevirip yanındakine verir .
Diğerleri de birer defa çevirirler , en sondaki , Kemer'i en büyüğe geri verir o da kemeri gelinin beline takar , kendi hediyesini takar .
Diğerleri de hediyelerini takarlar .
Daha sonra da paralar saçılır , kuşak biter .
Gelinin yüzü kapanır ve oğlan evinin gelmesi beklenir.

Kütahya düğün adetleri gelin alma


Oğlan evinden gelenler bir odaya alınırlar oğlan evi hanımlarını yenge elinde lokum tepsisi ile merdiven başında karşılar .
Aşçı ve çengiler de bu karşılamaya iştirak ederler .
Aşçıya ve Çengi ye bahşişleri verilir.
Kız evine girilirken hep birlikte girilir ve en başta en büyük bulunurdu.
Kendilerine tahsis edilen yere otururlar , iki kız yengesi yüzü kapalı gelinlik getirirler iskemlenin başında iki oğlan yengesi beklemektedir.
Kız yengeleri , gelini oğlan yengelerine teslim ederler.
Oğlan tarafı erkekleri gelir , gelinin karşısında dua edip koluna girerek ve bir ellerinle para saçarak kapıya gelirler.
Kilimlerle kaplanmış vaziyetteki arabaya yerleştirilir ve yanlarına oğlan yengeleri oturur.
Kayınvalide arabalara misafirlerini yerleştirir.
Oğlan evine gelindiğinde kapıdan girerken bir tas içinde bulunan Bal'dan kapının üstüne ve eşiğine sürülür .
İçeri sağ ayakla eşiğe basmadan girilir.
Gelin misafirlerin huzurunda en itibarlı ve yüksek bir yerde oturtulur.
Kayınvalide gelinin önüne gelir , kızım Hoş sefa geldin , evimize Uğur getirdin , mesut ve bahtiyar ol inşallah diyerek duvağını açar.
Gelinin başı hep öndedir.
Gelin gittikten sonra yakınları baklava götürmek üzere kız evinde alıkonulur.
Yemekten sonra baklavalarla oğlan evine gidilir .
Sırmalı bohçalarla kaymaklı kesme baklavalar ile bir kızartılmış kuzu olduğu halde oğlan evine gider.

Bunları götürenler Oğlan evinde karşılanır .
Kız yengeleri tekrar gelinin yanına oturur .
İkindi üzeri güvey salma hazırlıkları başlar.
Güvey salmaya gelecekler önceden tespit edilir .
Ayrı bir odada oturan erkekler yatsıdan önce hep beraber Veysel Karani İlahisi ile Oğlan evinin önüne gelirler .
Kapının önünde başta en büyük olmak üzere yanlarında bulunan İmam ile birlikte yakın akrabalar sıralanır.
İmamın duasından sonra Damat evli sağdıç ın refakatında sıradan el öpüp kapıdan girer.
Bu esnada damadın arkadaşları sırtına yumruk vurmaya çalışırlar.
Damadın merdiven başında da iki sıra halinde yakınları beklerler.
Orada bulunanların ellerini öperek yüzü örtülü gelinin yanına gider.
Burada başından bir tek nikah geçmiş bir Yaşlı hanım damatla gelinin ellerini tutuşturur ve saadetler dileğiyle kapıyı çeker gider, oğlan yengesi kapıda bekler.

Damat 10 dakika içinde geline hediyesini Yüz Görümlüğü takar ve iki rekat namaz kılar .
Bundan sonra Damat Tekrar dışarı çıkar ve üzerinde bulunan Bozuk paraları saçar .
Bundan sonra da sağdıcın yanına gider.
Yengeler gelini annesinin evinden getirdiği en ağır elbiselerini giydirirler tel duvağı yan örterler , damadın taktığı hediye de görülecek şekilde tekrar takılır.
Gelin dışarı çıkar önce yenge ve sonra da gelen misafirlerin ellerini öperler , kayınvalide ve akrabalar hediyelerini takarlar.
Bu sırada Oğlan odasına gelmiştir.
Yengelerde gelini odaya bırakıp çıkarlar.

Kütahya düğün adetleri paça


Sabahleyin kayınvalide bir okuyucu daha çıkarıp yakınlarını Tekrar davet eder .
Öğle yemeğinde hazır bulunmak üzere davetliler gelir.
Gelin başında Taç olduğu halde hizmet görmektedir.
Sofra kız evinden gelen takımlarla döşenir.
Yemekten önce gelin sık sık elbise değiştirir.
Her hizmet ayrı elbise ile yapılır.

Yemekte bekar sağdıç ın getirdiği kaymak , simitler ile gelinin getirdiği çörek Bir Kuzuda birer parçadan sonra çorba bütün et su böreği dolma pilav baklava ve hoşaf yenir .Yemekten sonra çay ve kahveler içilir .
Akşam üzeri çok yakın akraba hanımları Oğlan evinde kalırlar beyleri de gelir beraberce akşam yemeği yenir.
Gelen erkek misafirler de geline takıların takarlar ve bir süre sonra da bu ziyaret biter.

Kütahya düğün adetleri kız ardı sıra


Düğünden bir hafta sonrası için Kız evi , oğlan evini davet eder.
Oğlan evi de kaç kadın kaç erkek geleceklerini bildirir.
Kız evi ona göre hazırlanır.
Oğlan evi Kendi akraba ve yakın dostlarını alarak kararlaştırılan günde akşam yemeği için kız evine gider.
Yemeklerden sonra kahve ve diğer ikramlardan sonra bu kızardı sıra biter.
Bundan birkaç gün sonra da oğlan evi Bu kez kız evine davet eder.
Bunda da kız evindeki davet usulleri uygulanır.
Gelin kıymetli elbiselerini giyer dürü ile oğlan evine verilen bohçaları sandığın çıkararak hanımların toplanmış olduğu odaya gelir.
Bohçayı kayınbaba ve kayınvalidenin dizine Bırakır ve sıra ile el öper .
Tekrar sandığından bohçaları ara sıra ile Oğlan evinin diğer büyüklerinin dizlerine koyar ve sıradan el öper.

Gelin kız Dürüleri ve sandıktan bohçaları çıkarır .
Kaç parça ise teker teker sahiplerinin dizlerine bırakıyor ve el öper.
Nişanda kız evine verilen bohçayı oğlan evi nasıl başını koyup tevazu gösteriyorsa
Kızardı sırada dürülerin kız evinde taktimin de de bohçaları oğlan evine mensup şahısların dizlerine konması ile mukabil tevazu gösterilmiş olur.
Akşama erkeklerde gelir ve toplu halde yemek yenir.
Kahve içilir kız evi ikramlarda bulunur ve kız ardı sıra sona erer.
Bu toplantılarda ikram edilen yemeklere ince yemek denirdi.
Bu toplantılardan birkaç gün veya birkaç hafta sonra kız evine gidildiğinde , gece damat ile gelin büyükleriyle evlerine dönmeyip kız evinde kalırlar .

Ve o gece orada yatarlar ki . buna da küçük kız ardı sıra denir
Böylece bir düğün adeti yerine getirilmiş olur .
Ben yazarken yoruldum
Şimdi böyle düğünler yapabilecek babayiğitler var mı bilmiyorum