Kütahya belediyesi Kent lokantaları

Çavdar Şeyhi Kalburcu Pir Ahmet Dede  

Sunullah Gaybi efendinin büyük dedesi kalburcu şeyh Pir Ahmet dede

Çoğu Kütahyalı, Sunullah Gaybi Efendi'yi tanır; ancak Pir Ahmet Efendi'yi tanıyan pek azdır. O, Kalburcu Şeyhi Pir Ahmet Efendi olarak bilinir. Onu kısaca tanıtmaya çalışalım

Pir Ahmet Dede Kimdir?

Sunullah Gaybi'nin büyük dedesi Pîr Ahmed Efendi, 16. yüzyılda Kütahya'da yaşamış ve Müftî Derviş, Sunullâh-ı Gaybî gibi âlimlerin atasıdır. Halvetî geleneğine mensup olan Pîr Ahmed Efendi, döneminde saygın bir kişilik olarak kabul edilmiştir. Bu saygınlık, çeşitli topluluklar arasında günümüze dek sürmüştür. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren özellikle bölgedeki Aleviler tarafından benimsenmiş ve bu durum günümüzde de devam etmektedir. Mezarının bulunduğu Sofça ve çevresindeki Alevi köylerinde hâlâ saygıyla anılmaktadır. Ayrıca, Pîr Ahmed Efendi adına kurulmuş bir ocak ve bu ocağa bağlı tâlipler mevcuttur.

Kalburcu Pir Ahmet Dede, Kanuni Sultan Süleyman döneminin alimlerindendir. Halk arasında Kalburcu Şeyhi Pir Ahmet Efendi olarak tanınır ve Çavdarlı Şeyhi adıyla da bilinir. Doğum tarihi kesin olarak bilinmese de, 1570 (H.978) yılında vefat ettiği kaydedilmiştir. İlk olarak kendi memleketindeki alimlerden ilim öğrendi, ardından Şeyh Sinan Karamânî'nin yanında hizmet etti ve Abdüllatif Efendi'nin sohbetlerinden büyük fayda gördü. Manevi haller ve makamlara erişti.

Ahmet Dede ile ilgili şu hikaye anlatılır: 

Henüz öğrenciyken, arkadaşlarıyla derslere gidip gelirdi. Bir gün, iki arkadaşıyla birlikte, içlerinden geçen dileklerin gerçekleşmesi için hocasından dua istediler. Hocaları, taleplerini geri çevirmedi ve onlar için dua etti. Hocasının dualarının bereketiyle, bu öğrencilerden biri Sultan Süleyman'ın ordusunda komutan, diğeri ise bilgin bir alim oldu. Ahmet Dede ise; Hazret-i İbrahim gibi büyük servet ve mülk sahibi olarak zenginleşti ve sonrasında İstanbul'a yerleşti.

  
Burada, din alimlerinden Kütahyalı Merkez Efendi'nin hizmetinde bulundu. Merkez Efendi'nin yanında, İslam'ın güzel ahlakını ve Peygamberimizin (sallallahu aleyhi ve sellem) yolunu öğretmek üzere izin aldı. Aynı şekilde, büyüklerden Kastamonulu Şaban Efendi'nin de takdirlerini kazandı. İstanbul'dan ayrılarak memleketine döndü. Burada inşa ettirdiği zaviyede yaşamaya başladı ve insanlara dünya ve ahiret mutluluğunun yollarını öğretti. Hocasının duasının bereketiyle zenginlik ve mülke sahip olduğundan, herkese cömertçe ikramlarda bulunurdu. Gece gündüz, gelen geçen herkese yemek verir, açları doyururdu. Zaviyesinde sofra daima kurulu olurdu. Birçok kerametlerine şahit olundu.

 
Ömrü boyunca hiç kimseden hediye, ya da sadaka kabul etmeyen bir kişiliği vardı. Geçimini çiftçilik yaparak sağlardı. Ürünlerinden bir kısmını misafirlerine ikram etmek ve ihtiyaç sahiplerine dağıtmak üzere ayırırdı. Hatta hayvanlar ve kuşlar için de yiyecek ve buğday kenara koyardı. Ektiği buğday ve çavdarlar, normal tohum olmasına karşın, çok kaliteli ve eşsiz bir hal alırdı. Bu yüzden halk arasında Ahmed Dede'ye "Çavdar Şeyhi" lakabını takmışlardı. Hasat ettiği buğdayı bir ambara yerleştirir ve kapısını kapatırdı. İnsanlar buğdayı ambarın altındaki boşluktan alırlardı. Ambarın hiçbir zaman tamamen boşaldığı görülmemiştir. Böylece, hiçbir zaman yiyecek sıkıntısı yaşanmamıştır.

Ahmed Dede'ye yakın köylerden ve kasabalardan birçok misafir gelirdi. Misafirlere, ayrılırken birer çörek verilir ve onlar da bunları yol azığı olarak kullanırlardı. Her zaman, "Bu nimetlerin hepsi, Ahmed Dede'nin hocası Abdüllatif Efendi'nin duasının bereketiyledir" diyerek Allah'a şükrederlerdi.

Sultan İkinci Selim, şehzâde iken Ahmed Dede'yi ziyaret etmiş ve onun zaviyesinin yakınına bir mescit inşa ettirmiştir. Kalburcu Şeyhi Ahmed Dede, 1570 (H.978) yılında memleketinde vefat etmiş ve kabri sofça köyünün hemen karşısında şimdiki baraja bakan bir tepe üzerindedir.  

Kaynaklar:
Yrd. Doç. Dr., Dumlupınar Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, İslam Mezhepleri Tarihi Anabilim Dalı.

Related Posts