Elli senelik esnafım, varlığı da yaşadım, yokluğu da, ticarette her şey sadece karlılık üzerine değildir, nakit akışı da bir işletme için hayati derecede önemlidir, nakit akışında sıkışan esnaf eskiden bankalara müracaat etmeden önce borçlarını yapılandırmaya giderdi, ticarette adına temdit etmek denir, alacaklılar ile oturur yeni bir vade sunar anlaşma sağlanırdı, Günümüzde bu işler uluslararası hukukta moratoryum, içeride ise bir anlamda konsolidasyon olarak adlandırılır, ekonomik kriz yaşayan Türkiye için moratoryum ve konsolidasyon krizden çıkış kapısı olabilir mi? mevcur iktidarın böyle bir uygulamaya gidecek olmasının işaretleri neler olabilir.
Yüksek oranlı bir devalüasyon ile ardından gelmesi kuvvetle muhtemel moratoryum ve konsolidasyon un işaret fişeği nedir, sonuçları ve hane halkına etkileri neler olacaktır.
Ekonomik krizden çıkış senaryoları
Teorik olarak, yüksek bir devalüasyon ve ardından ilan edilecek moratoryum ve konsolidasyon, Türkiye'nin ekonomik krizi aşmasına yardımcı olabilir. Ancak, bu yaklaşımın başarılı olması için dikkatli bir şekilde uygulanması gerekir.
Devalüasyon, Türk lirasının değerini düşürerek, ihracatı artıracak ve ithalatı azaltacaktır. Bu, dış ticaret açığını azaltmaya ve cari dengeyi iyileştirmeye yardımcı olacaktır. Moratoryum, Türk hükümetinin dış borçlarını ödemeyi durdurmasını sağlayarak, dış borç yükünü azaltacaktır. Konsolidasyon, Türk hükümetinin mali disiplini artırarak, kamu harcamalarını ve borçlanmayı azaltmasını da sağlayacaktır.
Bu yaklaşımın başarılı olması için, devalüasyonun kontrollü bir şekilde yapılması ve moratoryumun ve konsolidasyonun ekonomik büyümeyi olumsuz etkilememesi gerekir. Ayrıca, bu yaklaşımın sosyal ve siyasi maliyetleri de göz önünde bulundurulmalıdır.
Devalüasyon moratoryum ve konsolidasyonun olası faydaları ve riskleri:
Faydaları:
- Dış ticaret açığını azaltarak ve cari dengeyi iyileştirebilir.
- Dış borç yükünü azaltabilir.
- Mali disiplini artırarak, kamu harcamalarını ve borçlanmayı azaltabilir.
Riskleri:
- Enflasyonu artırabilir.
- Üretimi ve istihdamı azaltabilir.
- Sosyal ve siyasi istikrarı olumsuz etkileyebilir.
Türkiye'nin ekonomik krizi aşması için, bu yaklaşımın faydaları ve riskleri dikkatlice değerlendirilmelidir. Bu yaklaşımın başarılı olması için, hükümet tarafından dikkatli bir şekilde uygulanması ve sosyal ve siyasi maliyetlerinin azaltılması gerekir.
Yüksek bir devalüasyonun olası etkilerini de göz önünde bulundurmak önemlidir. Enflasyonun artması, üretim ve istihdamın azalması, sosyal ve siyasi istikrarsızlığın artması gibi faktörler, bir çok kesim için olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Yüksek bir devalüasyon, Türk lirasının değerini düşürerek, ithal malların fiyatını artıracaktır. Bu, sabit gelirlilerin yaşam maliyetlerini artıracaktır. Ayrıca, devalüasyon, enflasyonu da kısa vadede artırabilir. Bu da, sabit gelirlilerin satın alma gücünü azaltacaktır.
Moratoryum, Türk hükümetinin kısa vadeli dış borçlarını ödemeyi durdurmasını sağlayarak, borçları daha uzun vadeye daha uygun faiz ile yayacak, dış borç yükünü azaltacaktır. Ancak, bu durum, Türkiye'nin uluslararası kredibilitesini bir nebze de olsa zedeleyecektir. Bu da, dış yatırımların azalmasına ve dış borçlanmada faiz oranlarının artmasına neden olabilir. Bu durum, sabit gelirlilerin yatırımlarının değerini düşürebilir ve borç yükünü artırabilir.
Konsolidasyon, Türk hükümetinin mali disiplini artırarak, kamu harcamalarını ve borçlanmayı azaltmasını sağlayacaktır. Ancak, bu durum, kamu hizmetlerinin kalitesini düşürebilir ve istihdam fırsatlarını azaltabilir. Bu da, sabit gelirlilerin yaşam standartlarını olumsuz etkileyebilir. Daha basit bir anlatım ile konsolidasyon, içerideki alacaklılar ile bir şekilde el sıkışmaktır. 😜
Sonuç olarak, yüksek bir devalüasyon ile ardından moratoryum ve konsolidasyona gidilmesinin sabit gelirliler üzerindeki etkileri, olumsuz olacaktır. Bu yaklaşım, sabit gelirlilerin yaşam maliyetlerini artıracak, satın alma güçlerini azaltacak, yatırımlarının değerini düşürecek, borç yüklerini artıracak ve yaşam standartlarını olumsuz etkileyecektir.
Enflasyonun artması, yaşam maliyetlerinin artması, yatırımlarınızın değerinin düşmesi, borç yükünüzün artması gibi faktörler, bilhassa sabit gelirliler için olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Sabit gelirliler için olası bazı riskler:
- Yaşam maliyetlerinin artması: Gıda, giyim, barınma, ulaşım gibi temel ihtiyaç maddelerinin fiyatları artacak. Bu da, sabit gelirlilerin yaşam maliyetlerini artıracak.
- Satın alma gücünün azalması: Enflasyonun artması, sabit gelirlilerin satın alma gücünü azaltacak. Bu da, sabit gelirlilerin daha az mal ve hizmet satın almasına neden olacak.
- Yatırımların değerinin düşmesi: Dolar, euro gibi yabancı para birimlerinin değeri artacak. Bu da, sabit gelirlilerin döviz cinsinden yatırımlarının değerini düşürecek.
- Borç yükünün artması: Faiz oranlarının artması, sabit gelirlilerin borç yükünü artıracak. Bu da, sabit gelirlilerin daha fazla para ödemesine neden olacak.
- Yaşam standartlarının düşmesi: Tüm bu faktörlerin bir araya gelmesi, sabit gelirlilerin yaşam standartlarının düşmesine neden olabilir..
Yüksek oranlı bir Devalüasyon yapılır mı, bu konuda fikir sahibi olmak için yılbaşında asgari ücret ve emekli maaşlarına yapılacak zamları takip edin, 10 000 TL üstü emekli maaşı, 15 000 TL üstü asgari ücret devalüasyon ve ardından konsolidasyonun işaret fişeği olacaktır.
Fotoğraf Türkiye ekonomisinin devalüasyon sonrasını temsil eden yapay zeka ile oluşturulmuş bir tasvirdir.
Ahmet ATAM