KENDİME YAZILARIM
Türkiye sosyolojisi siyaset ekonomi tarih felsefe ve genel kültür düzeyinde makaleler

Türkiye ekonomik çöküşe mi gidiyor

2002 yılından bu yana Türk Lirası'nın değer kaybı, asgari ücret ve emekli maaşlarını ne ölçüde etkiledi.

Türkiye ekonomik çöküşe mi gidiyor

Türkiye'de asgari ücret ve emekli maaşlarının dolar karşılığı yıllara göre değişimi, 2024 Ocak ayı itibariyle asgari ücret ve emekli maaşları dolar karşısında ne oldu? Yıl ortalaması ve yıl sonu dolar kuru ne olur?

 2002 Yılındaki 111 dolarlık asgari ücretten, 2024 ocak ayı itibarı ile 568 Dolarlık inanılmaz artış ne derece gerçekçi ve ne derece kalıcı olabilir, yıllara göre asgari ücretin, tablolar ile ekmek, Et, Benzin karşılığı ne oldu, Türkiye 568 Dolarlık asgari ücreti tolere edebilir mi?

Yıllara göre dolar bazında asgari ücret

YılAsgari Ücret (TL)Dolar Kuru (TL)Asgari Ücret (USD)
20021631.50
108
20032251.49151
20043031.42213
20053501.34262
20063801.43265
20074191.30322
20084811.29372
20095271.54342
20105671.50378
20116291.67376
20127011.79391
20137731.90406
20148642.18396
20159492.72348
201610003.02331
201714043.64385
201816034,81333
201920205,68355
202023247.01331
202128258.91317
2022425317,2247
2023850023.79357
202417.00029.00586

Bu tabloda, 2002 yılı ile 2024 Ocak ayı arasındaki asgari ücretin dolar karşılığındaki değeri gösterilmektedir. Tablodan da görülebileceği gibi, asgari ücretin dolar karşılığındaki değeri, 2002 yılından bu yana önemli ölçüde artmıştır.

Örneğin, 2002 yılında 184 TL olan asgari ücret, 1,67 TL olan dolar kuruna göre 111,71 USD'ye denk geliyordu. 2024 Ocak ayında ise, 17.000 TL olan asgari ücret, 29 TL olan dolar kuruna göre 568 USD'ye denk geliyor.

Yıllara göre asgari ücretin benzin karşılığı

YılAsgari Ücret (TL)Benzin Fiyatı (TL)Alınan Benzin Miktarı (Litre)
20053502,50140
202417.00035486,67

Bu tabloda, 2005 yılı ve 2024 yılı Ocak ayı için asgari ücret ve benzin fiyatları karşılaştırılmıştır. Tablodan da görülebileceği gibi, 2005 yılında 350 TL olan asgari ücretle, 2,50 TL olan bir litre benzinin 140 litresi alınabiliyordu. 2024 yılında ise, 17.000 TL olan asgari ücretle, 35 TL olan bir litre benzinin  486,67 litresi alınabiliyor.

Bu karşılaştırmadan da anlaşılacağı gibi, asgari ücretin satın alma gücü, 2005 yılından bu yana önemli oranda artmıştır, 2005 yılında, asgari ücret ile alınabilen benzin miktarı, 2024 yılına göre yaklaşık 3,4 kat daha fazladır. Bu da, asgari ücretli çalışanların, benzin fiyatlarındaki artışlardan daha fazla etkilendiğini göstermektedir.

Yıllara göre ekmek fiyatlarının asgari ücret karşılığı

YılAsgari Ücret (TL)Ekmek Fiyatı (TL)Alınabilen Ekmek Sayısı
20053500,3510000
20241700082125

Bu tabloya göre, 2005 yılında asgari ücretle 10.000 ekmek alınabiliyorken, 2024 yılında bu miktar 2.125'e düşmüştür. Bu da, asgari ücretin satın alma gücünün 2005 yılından bu yana ekmek bazında %78,75 oranında düştüğünü göstermektedir.

Yıllara göre et fiyatlarının asgari ücret karşılığı

YılAsgari Ücret (TL)Et Fiyatı (TL)Alınan Et Miktarı (kg)
20053501621,87
202417.00038044,73

Bu tabloda, 2005 yılı ve 2024 yılı Ocak ayı için asgari ücret ve et fiyatları karşılaştırılmıştır. Tablodan da görülebileceği gibi, 2005 yılında 350 TL olan asgari ücretle, 16 TL olan bir kilo etin 21,87 kilogramı alınabiliyordu. 2024 yılında ise, 17.000 TL olan asgari ücretle, 380 TL olan bir kilo etin  44,73 kilogramı alınabiliyor.

Bu karşılaştırmadan da anlaşılacağı gibi, asgari ücretin satın alma gücü et bazında yükselmiştir.

Yıllara göre Benzin fiyatlarının asgari ücret karşılığı

YılAsgari Ücret (TL)Benzin Fiyatı (TL)Alınan Benzin Miktarı (Litre)
20053502,50140
202417.00035486,67

Bu tabloda, 2005 yılı ve 2024 yılı Ocak ayı için asgari ücret ve benzin fiyatları karşılaştırılmıştır. Tablodan da görülebileceği gibi, 2005 yılında 350 TL olan asgari ücretle, 2,50 TL olan bir litre benzinin 140 litresi alınabiliyordu. 2024 yılında ise, 17.000 TL olan asgari ücretle, 35 TL olan bir litre benzinden 486,67 litresi alınabiliyor.

2005 yılında, asgari ücret ile alınabilen benzin miktarı, 2024 yılına göre yaklaşık 3,4 kat daha fazladır. Bu da, asgari ücretli çalışanların, benzin fiyatlarındaki artışlardan daha fazla etkilendiğini göstermektedir.

 Sonuç:

Bu tabloları nasıl okumalıyız, geçtiğimiz yirmi yılda ortalama asgari ücret 300 Dolara tekabül ederken, ekonomik kriz yaşayan Türkiye 486 dolarlık bir asgari ücreti kaldırır mı? asla ve kata.

O zaman olacağı bu günden 01 Ocak 2024 sabahı yazayım , seçimler geçinceye dek stabil tutulmaya çalışılan rakamlar seçimin ardından çıldıracak, en az yüzde yüz elli piyasa enflasyonu ve:

Dolar kuru yıl ortalaması 45 TL Yıl sonu için ise 50 TL'dir.

Ahmet ATAM