KENDİME YAZILARIM
Türkiye sosyolojisi siyaset ekonomi tarih felsefe ve genel kültür düzeyinde makaleler

Carry Trade'in Türkiye'deki Hikayesi: Kısa Bir Özet

Carry Trade Sıcak Para ülke ekonomisi için kurtuluş mu, mevcut krizi daha da ağırlaştıran bir öteleme mi?
Carry Trade Fatura kime

Carry Trade Sıcak Para:

Yağmurdan kaçarken (KMK) doluya tutuluyoruz, Şu anda kasamız, "Carry Trade"( Sıcak Para) ile dolduruluyor. Bu işin olumlu tarafı. Yabancı (veya yerli fark etmeksizin) yurtdışından "ödünç" dolar alarak Türkiye'ye getiriyorlar. Bu paraları TL'ye çevirerek (rezerv artışı da buna bağlı olarak) yüksek faizli/düşük değerli devlet tahvillerine ve borsaya yatırıyorlar. hikayenin olumlu tarafı burası. Kötü olan kısmı ise ötelenmiş oluyor.
Gelecekte (ne zaman olacağını bilmiyoruz, sonbahar ya da kış deniliyor) enflasyon düşmeye başladığında, politika faizi de tabii ki %50'de kalmayacak.
O da azalacak. 
Politika faizi düşmeye başladığında, yabancıların elinde bulunan düşük değerli tahvillerin değeri artacak. 
Bazıları "bu kadar kar yeter" diyerek tahvilleri nakde çevirecek (kar realizasyonu). 
Sonra da dolarını alıp ülkeden ayrılacak (carry trade tersine dönecek). 
Bu senaryoyu daha önce iki kez gör gördük.

Carry Trade Fatura kime 


Zarar eden çiftçiye, asgari ücretliye ve emeklilere vergi kesintisi yapılacak, ancak bu haberden önce bilgi sahibi olan yandaşlar, servetlerini hızla artıracaklar. 
Ardından vergiler halka yansıtılacak ve bu sırada ya skandal bir olay çıkartılacak (Rahip Bronson) ya da organize bir oyun oynanacak.
Gerçek soru şu ki, bu durumu Mb yönetiminde yer alanlar çok iyi anlıyorlar, peki neden hala bu oyunu oynuyorlar?

Carry Trade'in Türkiye'deki Hikayesi, Carry Trade: Düşük faizli ülkelerden borç para alıp, yüksek faizli ülkelere yatırım yapma oyunu.


Türkiye'de Carry Trade:
2000'ler: Faizler yüksek, yatırımcılar akın etti, ekonomi canlandı, ama dış ticaret açığı arttı. 2008 kriziyle bitti.
2010'lar: Faizler yine yükseldi, Carry Trade geri döndü, ekonomi yine canlandı, ama yine dış ticaret açığı arttı. 2018 kriziyle bitti.
Sonuç: Kısa vadede faydaları var, ama uzun vadede ise çok büyük riskler..  

Bonus: Carry Trade'i bir kumar oyunu gibi düşünebilirsiniz. 
Kazanma şansı yüksek, ama kaybedince çok canınız yanabilir.
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Carry Trade uygulamasına iki kez gidilmiştir:

Türkiye'de Carry Trade geçmişi


1. 2000'li Yılların Başında:

Uygulama: 2000'li yılların başında, Türkiye'nin faiz oranları gelişmiş ülkelere kıyasla oldukça yüksekti. Bu durum, uluslararası yatırımcıların Türk Lirası varlıklarına (tahviller, hisse senetleri vb.) yatırım yapmasını cazip hale getirdi. 
Yatırımcılar, Türk Lirası varlıklarını satın alarak, yüksek faiz getirisinden yararlanmayı ve ardından Türk Lirası'nı satarak değer kazanmayı umdular. 
Bu durum, Türk Lirası'na olan talebin artmasına ve değer kazanmasına yol açtı.
Japon ev kadınları bile Türkiye üzerinden para kazandı

Sonuçlar: Carry Trade uygulaması, kısa vadede Türk ekonomisine bazı faydalar sağladı. 
Yatırımların artması ile birlikte ekonomik büyüme hızlandı ve işsizlik azaldı. 
Türk Lirası'nın değer kazanması da ithal ürünlerin fiyatlarını düşürdü ve enflasyonu kontrol altına almada yardımcı oldu.

Ancak Carry Trade uygulaması uzun vadede bazı riskler de barındırıyordu. 
Yüksek faiz oranları, borçlanma maliyetlerini artırdı ve özel sektör yatırımlarını olumsuz etkiledi. Ayrıca, Türk Lirası'nın değer kazanması, ihracatı zorlaştırarak dış ticaret açığını büyüttü.

2008 yılında yaşanan küresel mali kriz, Carry Trade uygulamasına son verdi. 
Yatırımcılar, riskli varlıklardan kaçınarak yatırımlarını geri çektiler. 
Bu durum Türk Lirası'nın değer kaybetmesine ve döviz kurlarında dalgalanmalara yol açtı.

2. 2010'lu Yılların Sonunda:

Uygulama: 2010'lu yılların sonunda, Türkiye'nin faiz oranları tekrar yükselmeye başladı. 
Bu durum, Carry Trade uygulamasına olan ilgiyi yeniden artırdı. 
Yatırımcılar, Türk Lirası varlıklarına yatırım yaparak yüksek faiz getirisinden yararlanmayı ve ardından Türk Lirası'nı satarak değer kazanmayı umdular. 
Bu durum, Türk Lirası'na olan talebin artmasına ve değer kazanmasına yol açtı.

Sonuçlar: 2010'lu yılların sonundaki Carry Trade uygulaması da kısa vadede Türk ekonomisine bazı faydalar sağladı. 
Yatırımların artması ile birlikte ekonomik büyüme hızlandı ve işsizlik azaldı. 
Türk Lirası'nın değer kazanması da ithal ürünlerin fiyatlarını düşürdü ve enflasyonu kontrol altına almada yardımcı oldu.

Ancak bu sefer de Carry Trade uygulaması uzun vadede riskler barındırıyordu. 
Yüksek faiz oranları, borçlanma maliyetlerini artırdı ve özel sektör yatırımlarını olumsuz etkiledi. Ayrıca, Türk Lirası'nın değer kazanması, ihracatı zorlaştırarak dış ticaret açığını büyüttü.

2018 yılında yaşanan döviz krizi, Carry Trade uygulamasına bir kez daha son verdi. 
Yatırımcılar, riskli varlıklardan kaçınarak yatırımlarını geri çektiler. 
Bu durum Türk Lirası'nın değer kaybetmesine ve döviz kurlarında dalgalanmalara yol açtı.

Sonuç olarak: Bu günkü Türk parasının aşırı değer kaybetmesinin ve dolayısı ile enflasyonun sebepleri arasında en önemli sebeplerden biridir Carry Trade,
Basit anlatımı ile günü kurtarmak adına geleceği satmak.