19 Mayıs; İlk Kim önerdi Ne Zaman Yasalaştı Ne Zaman Kutlandı

19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı: Tarihi, Anlamı ve Önemi

19 Mayıs'ı bayram olarak ilk kim önerdi, ilk ne zaman kutlandı, ne zaman resmi bayram oldu.

19 Mayıs'ın Gençlik ve Spor Bayramı Oluş Süreci

19 Mayıs 1919, Türk tarihinin en kritik dönüm noktalarından biridir. Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlattığı bu tarih, sadece bir kurtuluş hareketinin başlangıcı değil, aynı zamanda Türk gençliğine adanmış bir bayramın da temelidir.

Peki bu bayram nasıl ortaya çıktı? İlk kim tarafından önerildi ve ne zaman kutlanmaya başlandı?

19 Mayıs Kutlamaları İlk Öneri ve Tarihçe

19 Mayıs'ın "Gençlik ve Spor Bayramı" olarak kutlanması fikri, Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün kurucu üyelerinden Ahmet Fetgeri Aşeni tarafından önerildi. Aşeni, 1930'lu yıllarda düzenlenen bir Spor Kongresi'nde, Atatürk'ün Samsun'a çıkışının gençliğe mal edilmesi gerektiğini savunarak bu tarihin bayram olarak kutlanmasını teklif etti.

Bu öneri, Atatürk'ün de onayıyla 20 Haziran 1938'de yasalaştı ve "Gençlik ve Spor Bayramı" resmiyet kazandı.

İlk kutlamalar ise 1926 yılında Samsun'da "Gazi Günü" adıyla başladı. Daha sonra 24 Mayıs 1935'te "Atatürk Günü" olarak ulusal düzeyde kutlanmaya başlandı.

19 Mayıs'ın Manası ve Tarihi Önemi

Kurtuluş Mücadelesinin Başlangıcı

19 Mayıs 1919, İtilaf Devletleri'nin işgaline karşı Mustafa Kemal Atatürk'ün Anadolu'da Milli Mücadele'yi başlattığı gündür.

Bandırma Vapuru ile Samsun'a çıkan Atatürk, burada halkı örgütleyerek Erzurum ve Sivas Kongreleri gibi kritik adımların temelini attı.

Bu tarih, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecindeki ilk kıvılcım olarak kabul edilir.

Atatürk'ün Gençliğe Olan Güveni

Atatürk, gençliği "fikirde yenilik" ve "milli egemenlik" sembolü olarak görüyordu. Nutuk'ta da belirttiği gibi, gençlere hitaben:

"Gençler! Benim gelecekteki emellerimi gerçekleştirmeyi üstlenen gençler! Bir gün bu memleketi sizin gibi beni anlamış bir gençliğe bırakacağımdan dolayı çok memnun ve mesudum."

Bu sözlerle, bayramı gençlere armağan etmesinin altında yatan inancı vurguladı.

Sporun Toplumsal Rolü

Bayramın "spor" vurgusu, Cumhuriyet'in erken dönemlerinde sağlıklı nesiller yetiştirme hedefiyle doğrudan bağlantılıdır.

Selim Sırrı Tarcan gibi öncülerin başlattığı jimnastik şenlikleri, 1916'dan itibaren "İdman Bayramı" adıyla kutlanarak sporun toplumsal birleştirici rolünü pekiştirdi.

19 Mayıs Günümüzdeki Kutlamalar ve Ritüeller

19 Mayıs, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmi törenlerle kutlanır. Başlıca etkinlikler şunlardır:

Anıtkabir Ziyaretleri: Atatürk'ün mozolesine çelenk bırakılır.
Spor Gösterileri: Stadyumlarda gençlerin hazırladığı jimnastik ve dans koreografileri sergilenir.
Sevgi Bayrağı Töreni: Samsun'dan Ankara'ya kadar taşınan dev bir bayrak, cumhurbaşkanına sunulur.
Kültürel Etkinlikler: Şiir dinletileri, konserler ve tarihi canlandırmalar düzenlenir.

2012'den itibaren AKP hükümetinin aldığı bir karar ile kutlamaların stadyumlar yerine sokaklarda yapılması kararlaştırılsa da, halkın katılımıyla coşku hiç azalmadı.

19 Mayıs: Bir Diriliş Destanı

Bir bahar sabahı, umut yeşerdi,
Karadeniz'in mavisi bir gemiye sırdaş oldu.
Samsun'a bir güneş doğdu o gün,
Umutsuzluğun kara perdesi aralandı.

Bir liderin bakışında, bir milletin azmi,
Küllerinden doğan Anka misali,
Gençliğin coşkusu vurdu kıyılara,
Bağımsızlık türküsü yankılandı semalarda.

O gün, bir tohum atıldı geleceğe,
Fidanlar büyüdü, kök saldı toprağa.
Gençliğin omuzlarında yükseldi vatan,
Sporun enerjisiyle canlandı her bir yan.

19 Mayıs, bir bayramdır genç yüreklere,
Atatürk'ün emaneti, bir meşaledir ellerde.
Geleceğe umutla bakışın resmidir,
Bağımsızlığın, dirilişin ebedi bestesidir.

19 Mayıs, sadece bir tarih değil,
Bir destandır, bir inançtır, bir gelecektir.
Türk gençliğinin kalbinde yaşayacak,
Bağımsızlık ateşi hiç sönmeyecektir.

Ahmet ATAM