Arap İhaneti Akabe Savaşı
Ümmetin İhaneti Akabe Arap İsyanı
Akabe Baskını: Osmanlı’nın Çöl Cephesindeki Yenilgisi ve İngiliz Lawrence’ın Rolü
Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde yaşanan **Akabe Baskını**, I. Dünya Savaşı sırasında Arap İsyanının önemli dönüm noktalarından biridir. **İngiliz casusu Thomas Edward Lawrence (Arabistanlı Lawrence)** önderliğinde Arap kabilelerinin Osmanlı’ya karşı başlattığı bu saldırı, Osmanlı’nın bölgedeki gücünü ciddi şekilde zayıflatmıştır.Arap isyancılarının Osmanlı’ya karşı kazandığı en önemli zafer Akabe Baskını?
Akabe Baskını, 6 Temmuz 1917’de Osmanlı Devleti’nin Hicaz’daki en stratejik limanlarından biri olan **Akabe Limanı**’na yapılan ani bir saldırıdır.Bu baskın, Arap isyancılarının Osmanlı’ya karşı kazandığı en önemli zaferlerden biri olarak kabul edilir.
Akabe’nin Stratejik Önemi
Kızıldeniz kıyısında bulunması** sayesinde ticaret ve askerî ikmal yolları için kritik bir noktaydı.Osmanlı’nın **Hicaz Demiryolu hattına** yakınlığı, cepheye mühimmat ve asker sevki açısından büyük avantaj sağlıyordu.
İngilizler için ise Akabe’nin ele geçirilmesi, **Arap İsyanını güçlendirmek** ve Osmanlı’nın bölgedeki hâkimiyetini kırmak anlamına geliyordu.
Arap İhaneti Akabe Baskının Seyri
1. Hazırlık Aşaması: Lawrence, Arap kabilelerini birleştirerek Osmanlı’ya karşı ortak hareket etmelerini sağladı.2. Beklenmedik Saldırı: Osmanlı askerleri saldırıyı denizden beklerken, Lawrence ve Arap güçleri **çölden ilerleyerek** savunmasız noktadan saldırdı.
3. Sonuç::Osmanlı garnizonu ağır kayıplar verdi ve Akabe Limanı, İngiliz destekli Arap kuvvetlerinin eline geçti.
Akabe Baskının Osmanlı Açısından Sonuçları
* Hicaz bölgesinde kontrolün kaybedilmesi** süreci hızlandı.* Osmanlı ordusunun moral ve lojistik desteği büyük darbe aldı.
* İngilizler, Arap isyanını daha da güçlendirerek Osmanlı’nın çöküşünü hızlandırdı.
Akabe Baskınında Lawrence’in Rolü
Lawrence, yalnızca bir askeri danışman değil, aynı zamanda bir **propaganda unsuru** olarak da önemliydi.Arap kabilelerini Osmanlı’ya karşı ayaklanmaya ikna etmesi, baskının başarısında kritik rol oynadı.
Daha sonra bu olay, Lawrence’in efsaneleşmesine ve “Arabistanlı Lawrence” unvanını almasına zemin hazırladı.
Sonuç
Akabe Baskını, Osmanlı Devleti’nin Arap Yarımadası’ndaki hâkimiyetini sarsan ve İngilizlerin stratejik planlarını güçlendiren tarihi bir olaydır. Bu baskın, Osmanlı’nın I. Dünya Savaşı’ndaki çöküş sürecinde dönüm noktalarından biri olmuştur.
Akabe’nin Çölünde: Bir İhanetin Türküsü Şiiri
Kızıldeniz’in tuzlu nefesi vurur Akabe kıyısına,Osmanlı’nın sancakları dalgalanırken,
Arkadaşının gölgesini satan dost misali,
Çölde bir ihanet büyüdü sessizce.
Kervan yollarında dua yerine kurşun dizildi,
Bir vakit kardeş bilinen eller,
Şimdi pusuda, hançer misali,
İngiliz altınlarının parıltısında gözleri kör gibi.
Bir yanımızda **çölde açan serap**,
Bir yanımızda **kan kırmızısı günbatımı**,
Ve ortasında Osmanlı neferi,
Sırtından vurulmuş, vakur, sessiz.
Lawrence bakar, bir kuklacı edasıyla,
Çölde iplerini oynattığı kabilelere,
Ve tarih yazılır o gün,
Küllerinde, ihanetin harıyla.
Hicaz demiryolu ağlarken,
Surlar çatırdarken,
Akabe susar,
Suskunluğu ihanetten ağır.
Ey tarih!
Bu çöl yalnızca kum değil,
Bağrında bir milletin acısını saklar.
Kardeş bildiği elden gelen hançeri,
Her bir Türk neferi hatırlar.
Ahmet Atam
