SULTAN 3. MURAT

Osmanlı Sultanı 3.Murat

Osmanlı Sultanı 3.Murat, Osmanlı İmparatorluğu'nun 12. Padişahı ve 91. İslam halifesidir. 4 Temmuz 1546'da Manisa'da doğmuş, 16 Ocak 1595'te İstanbul'da vefat etmiştir. Babası 2.Selim, annesi Nurbanu Sultan'dır. Şiir yazmayı seven ve "Muradi" mahlasını kullanan bir padişah olan 3.Murat, aynı zamanda Osmanlı Devleti'nin doğudaki en geniş sınırlarına ulaşmasını sağlamıştır.

3.Murat'ın Şehzadeliği

3.Murat, babası 2.Selim'in Manisa Sancakbeyliğinden Karaman Valiliğine atanması sonucu dedesi Kanuni Sultan Süleyman tarafından Alaşehir Sancakbeyliğine gönderilmiştir. Babası 2.Selim padişah olduktan sonra ise Manisa Sancakbeyliğine gönderilmiştir. Burada iyi bir eğitim alan şehzade, Arapça ve Farsça öğrenmiştir.

3.Murat'ın Padişahlığı

3.Murat, babası 2.Selim'in ölümü üzerine 22 Aralık 1574'te İstanbul'a gelerek Osmanlı tahtına oturmuştur.

Tahta çıkışının ilk günü, fetva ile kardeşlerini boğdurmuştur.

Bu, Osmanlı tarihinde ilk defa gerçekleşen bir olaydır.

Padişahlığı boyunca sefere çıkmayan 3.Murat, devlet işlerini veziriazamları ve eşi Safiye Sultan'a bırakmıştır.

3.Murat'ın Dönemindeki Olaylar

3.Murat'ın döneminde Osmanlı Devleti, Avrupa ve Asya'da birçok savaş yapmıştır. Bunlardan bazıları şunlardır: -

Lehistan'da Veraset Sorunu:

Osmanlı Devleti, Lehistan yönetimine hâkim olmakla Avusturya'ya komşu olan iki müttefik elde etmiş olacaktı.

Fransızlarla Kanuni döneminde iyi ilişkiler kurulmuştu.

Fakat Fransız tahtının boşalması ile Lehistan'da iktidar boşluğu oluştu. 3.Murat'ın isteği ile Erdel Beyi Bathory, Lehistan kralı oldu.

Lehistan ile yapılan anlaşmalar sonucu kuzey sınırı güvenli hale getirildi.

Fas'ın Fethi:

3.Murat tahta geçtiğinde Kuzey Afrika kıyılarından sadece Fas Osmanlı topraklarına katılmamıştı.

1578 yılında Ramazan Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri Fas'ı ele geçirerek bölgedeki Portekiz gücünü kırdılar.

Osmanlı-Safevi Savaşı:

Şah 1.Tahmasb'ın oğlu Şah 2.İsmail, Osmanlı Devleti ve Safevi Devleti arasındaki barış antlaşmalarına riayet etmemiş ve Osmanlı'ya bağlı bazı emirleri kendi tarafına çekmeyi başarmıştır.

Osmanlı hükümeti Van Beylerbeyine talimat vererek orada huzurun sağlanmasını istemiştir. Bu savaşta Çıldır Muharebesi (1578), Meşaleler Savaşı (1583) ve Tebriz'in Fethi (1585) gibi önemli zaferler kazanılmıştır.

Macaristan Seferi:

3.Murat'ın en büyük isteği Osmanlı İmparatorluğu'nun, Avrupa topraklarında da söz sahibi olmasıydı.

Bu nedenle 1593 yılında Macaristan Seferi düzenlendi.

Aynı zamanda Avusturya İmparatorluğunun ödemesi gereken vergiyi vermemesi ve bölgedeki diğer ülkeleri Osmanlı İmparatorluğuna karşı kışkırtması da seferin düzenlenmesinde etkili olmuştur.

3.Murat'ın Ölümü

3.Murat, 16 Ocak 1595'te Topkapı Sarayı'nda vefat etmiştir.

Ayasofya'da babası 2.Selim'in yanına defnedilmiştir. Yerine oğlu 3.Mehmet geçmiştir.

3.Murat'ın Eserleri

3.Murat, şiir yazmayı seven ve "Muradi" mahlasını kullanan bir padişahtır.

Divan edebiyatının önemli şairlerinden biri olan 3.Murat, binlerce beyit kaleme almıştır. Şiirlerinde aşk, sevgi, ölüm, gurbet gibi konuları işlemiştir.

Şiirlerinin bir kısmı günümüz Türkçesine çevrilmiş ve yayımlanmıştır.

3.Murat, aynı zamanda birçok okul, medrese ve ilim merkezi açtırmıştır. Bunlardan en önemlisi Manisa'da yaptırdığı Muradiye Külliyesi'dir. Külliye içinde cami, medrese, imaret, hamam, kütüphane ve darüşşifa bulunmaktadır.