Türkiye de eşit vatandaşlık hakları neler olmalı? Türk devleti sınırları içinde yaşayan her vatandaşın anayasada yazan hak ve ödevleri vardır, bir de ilave edilmesi gerekenler
Anayasal vatandaşlık
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre, herkes kanun önünde eşittir ve dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin temel hak ve özgürlüklere sahiptir.
Ayrıca kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir ve devlet bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Bu anayasal ilkelere uygun olarak, Türkiye de eşit vatandaşlık hakları şunları içermelidir:
- Seçme ve seçilme hakkı:
18 yaşını dolduran her Türk vatandaşı seçimlere katılabilir ve milletvekili, belediye başkanı, muhtar ve diğer temsilcileri seçebilir veya seçilebilir. Yabancı uyruklu kişiler ise Türkiye de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni alarak süresiz çalışma iznine başvurabilir ve bu izni aldıktan sonra vatandaşlık için müracaat edebilirler.
- Kanunlara uyma ve korunma hakkı:
Her vatandaş kanunlara uymakla yükümlüdür ve kanunlara uymayanlar cezalandırılır. Ancak her vatandaş aynı zamanda kanunlarla korunur ve devlet tarafından hukuki güvenceye alınır. Her vatandaşın yaşam hakkı, kişi hürriyeti ve güvenliği, özel hayatın gizliliği, düşünce ve ifade özgürlüğü gibi temel hakları vardır ve bunlar anayasal güvence altındadır.
- Vergi verme ve kamu hizmetlerinden yararlanma hakkı:
Her vatandaş gelirine göre vergi vermekle yükümlüdür ve vergi paraları devletin ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılır. Vergi paraları ile yapılan yol, okul, hastane, köprü gibi kamu hizmetlerinden her vatandaş eşit şekilde yararlanabilir. Devlet ayrıca sosyal devlet ilkesi gereği vatandaşların refah durumlarıyla ilgilenir ve onlara asgari bir yaşam düzeyi sağlamaya çalışır.
- Askerlik yapma ve ülkeyi savunma hakkı:
Türk vatandaşı ve sağlıklı olan 20 yaşındaki her erkek askere gider. Askerlik yapmak hem bir görev hem de bir haktır. Askerlik yaparak ülkeyi korumak ve savunmak her vatandaşın onurudur. Türk Silahlı Kuvvetleri ülkenin güvenliğini sağlamak için hava, kara, deniz kuvvetleri ile çalışır. Vatandaşlar da bu kuvvetlere katılabilir veya destek verebilirler
Doğuştan Türk devleti vatandaşı olmanın getirdiği ayrıcalıklar da olmalı
Anayasa da hak ve görevler tanımlanırken bir eşitsizlik durumu da göze çarpmaktadır, genel olarak baktığınızda devler hep alıcıdır.
Doğuştan Türk vatandaşı olmanın bazı ayrıcalıkları da olmalı, bunlar
Beşikten mezara ücretsiz sağlık hizmeti
Türkiye de Beşikten mezara tamamen ücretsiz sağlık hizmeti verilebilir mi?
Bu sorunun cevabı, Türkiye'nin sağlık sisteminin yapısı, finansmanı ve kapasitesine bağlıdır.
Türkiye, 2012 yılında Genel Sağlık Sigortası (GSS) sistemini hayata geçirerek evrensel sağlık hizmetlerine ulaşmayı amaçlamıştır.
Bu sistem kapsamında, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) kayıtlı tüm vatandaşlar, SGK ile sözleşmeli hastanelerde ücretsiz tıbbi tedavi alabilmektedir.
Ancak bu sistem, sağlık harcamalarının büyük bir kısmını kamu bütçesinden karşılamaktadır.
Ayrıca, Türkiye'de sağlık hizmetlerine talep, nüfusun artması, yaşlanması ve kronik hastalıkların yaygınlaşması nedeniyle sürekli artmaktadır.
Bu durum, sağlık sisteminin maliyetini ve baskısını artırmakta ve kalitesini düşürmektedir.
Türkiye'nin sağlık sistemi, sadece vatandaşlara değil, aynı zamanda geçici koruma altındaki Suriyeli mültecilere de ücretsiz sağlık hizmeti sunmaktadır.
Bu hizmet, Sağlık Bakanlığı'nın Göç Sağlığı Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından koordine edilmektedir.
Suriyeli mültecilere verilen sağlık hizmetleri, Türk vatandaşlarına benzer şekilde temel, koruyucu, tedavi edici ve acil sağlık hizmetlerini kapsamaktadır.
Ancak bu hizmetin sunumu, kaynakların yetersizliği, dil engeli, kültürel farklılıklar ve sosyal uyumsuzluk gibi sorunlarla karşılaşmaktadır.
Türkiye de Beşikten mezara tamamen ücretsiz sağlık hizmeti verilebilmesi için, sağlık sisteminin sürdürülebilirliğinin ve kalitesinin artırılması gerekmektedir.
Bunun için, sağlık harcamalarının etkin bir şekilde yönetilmesi, kaynakların adil bir şekilde dağıtılması, sağlık personelinin sayısının ve niteliğinin artırılması, sağlık altyapısının iyileştirilmesi ve sağlık bilincinin yükseltilmesi gibi önlemler alınmalıdır.
Parası olana daha kaliteli özel sağlık hizmeti hem adil hem de eşitlikçi değildir.
Ana okulundan Yüksek öğrenime kadar ücretsin eğitim
Türkiye de Ana okulundan Yüksek öğrenime kadar ücretsin eğitim verilebilir mi?
Bu sorunun cevabı, Türkiye'nin eğitim sistemi, bütçesi, siyasi iradesi ve uluslararası ilişkileri gibi birçok faktöre bağlıdır.
Ücretsiz eğitim, herkesin eğitim hakkına erişmesini sağlayan ve toplumsal kalkınmaya katkıda bulunan bir hedeftir.
Ancak ücretsiz eğitim vermek için devletin yeterli kaynak ve altyapıya sahip olması gerekir.
Ayrıca ücretsiz eğitimin kalitesi ve standartları da önemlidir.
Türkiye'de ana okulundan yüksek öğrenime kadar ücretsiz eğitim veren kurumlar vardır.
Örneğin, devlet okulları, imam hatip liseleri, meslek liseleri, açık öğretim kurumları ve vakıf üniversitelerinin bazıları ücretsiz veya düşük ücretli eğitim sunmaktadır. Ancak bu kurumların sayısı ve kapasitesi yeterli değildir.
Üstelik bu kurumların bazıları özel şartlar veya sınavlar aramaktadır.
Bu da eşitlik ilkesine aykırıdır.
Ücretsiz eğitim verilebilmesi için devletin eğitime daha fazla bütçe ayırması, öğretmen ve personel sayısını artırması, fiziki mekân ve donanımı iyileştirmesi, müfredat ve yönetmelikleri güncellemesi, kalite kontrol ve denetim mekanizmalarını güçlendirmesi gerekmektedir.
Ayrıca devletin yabancı ülkelerle iş birliği yaparak öğrencilere burs veya değişim programları sunması da faydalı olabilir.
Sonuç olarak, Türkiye'de ana okulundan yüksek öğrenime kadar ücretsiz eğitim verilmesi mümkündür ancak bunun için ciddi bir reform ve yatırım gerekmektedir. Ücretsiz eğitim sadece bir hak değil aynı zamanda bir sorumluluktur.
Parası olana ayrıcalıklı eğitim eşitlik ve adalet ölçüsü ile bağdaşmayan bir uygulamalıdır, tüm özel okullar kamu okuluna döndürülmelidir
Her vatandaşa sosyal konut
Türkiye'de hiç evi olmayan her vatandaşa ücretsiz sosyal konut verilebilir mi?
Bu soru, son yıllarda gündemde olan bir konudur.
Ücretsiz sosyal konut vermenin avantajları ve dezavantajları vardır.
Avantajları arasında, evsiz vatandaşların barınma ihtiyacının karşılanması, yoksulluğun azalması, sosyal adaletin sağlanması sayılabilir
Dezavantajları arasında ise, devlet bütçesine yük getirmesi, konut piyasasını bozması.
Milletvekillerine bakın çoğunluğu müteahhittir
Türk halkı bir avuç müteahhidin insafına ve rantına terk edilmemeli, yoksul kesimlerin konut ihtiyaçları, basit tedbirler ile ücretsiz çözümlenmelidir.
Sonuç olarak, Sağlık sistemi tamamen ücretsiz bir hale getirilebilir, beşikten mezara ücretsiz eğitim sağlanabilir, evi olmayan her vatandaşa bir konut tahsis edilebilir, tüm bunlar devletin asli görevi olarak anayasa da yer bulabilir, bulmalıdır da.
Elbette kapitalist sistemin beslemelerinin izin, devleti yönetenlerin karar verirp tercihlerini sosyal devletten yana koydukları takdirde.
Devlet hep alan el değil, veren el de olmalı ki, vatandaşlığından onur duyulsun gurur duyulsun.
Yorum Gönder