 |
| Devletleştirme Ekonomik Kalkınmaya Çözüm mü? |
Madenlerin devletleştirilmesi ekonomik kalkınmaya çözüm olabilir mi? Türkiye'nin en önemli madenleri Altın, Bakır, Crom ve Bor olup neredeyse tamamı yabancı şirketler tarafından işletilmektedir, Türkiye stratejik madenlerini özelleştirmeli midir?
Türkiye'nin maden zenginliği
Metalik Madenler:
Altın: Türkiye, Avrupa'da altın üretiminde lider konumda olup, ülkenin en önemli altın rezervleri Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer almaktadır.
Bakır: Türkiye, dünya bakır rezervlerinin %0,5'ine sahi olup, ülkenin en önemli bakır rezervleri Ergani Maden sahasında yer almaktadır.
Krom: Türkiye, dünya krom rezervlerinin %7'sini barındırmakta olup, ülkenin en önemli krom rezervleri Fethiye-Marmaris arasında yer alan Dalaman havzasında bulunmaktadır.
Demir: Türkiye, dünya demir rezervlerinin %0,4'üne sahip olup, ülkenin en önemli demir rezervleri Divriği ve Hekimhan'da yer almaktadır.
Endüstriyel Hammaddeler:
Bor: Türkiye, dünya bor rezervlerinin %72'sini barındıramakta olup bu alanda dünya lideridir. Ülkenin en önemli bor rezervleri Eskişehir ve Bandırma'da yer almaktadır.
Mermer: Türkiye, dünya mermer rezervlerinin %40'ına sahip olup. ülkenin en önemli mermer rezervleri Afyonkarahisar ve Bilecik'te yer almaktadır.
Linyit: Türkiye, dünya linyit rezervlerinin %2,2'sini barındırmakta olup, ülkenin en önemli linyit rezervleri Afyonkarahisar, Kütahya ve Soma'da yer almaktadır.
Enerji Kaynakları:
Jeotermal Enerji: Türkiye, jeotermal enerji potansiyeli açısından Avrupa'da ilk sırada olup, dünyada ise yedinci sırada yer almaktadır, ülkenin en önemli jeotermal enerji kaynakları Pamukkale, Denizli ve Manisa'da bulunmaktadır.
Kömür: Türkiye, dünya kömür rezervlerinin %0,6'sını barındırmakta olup ülkenin en önemli kömür rezervleri Zonguldak ve Amasya'da yer almaktadır.
Bu madenlerin haricinde Türkiye'de kurşun, çinko, volfram, molibden, antimon, civa, magnesit, barit, flüorit, stronsiyum gibi birçok önemli yer altı kaynağı da bulunmaktadır.
Türkiye'de Faaliyet Gösteren Yabancı Madencilik Şirketleri
Newmont Goldcorp: Faaliyet Alanı: Altın madenciliği ve Türkiye'deki İşletmeleri:
- Çöpler Altın Madeni (Eskişehir)
- Cerattepe Altın Madeni (Artvin)
- Tüprag Altın Madeni (Balıkesir)
AngloGold Ashanti: Faaliyet Alanı: Altın madenciliği Türkiye'deki İşletmeleri:
- Ovacık Altın Madeni (Balıkesir)
- Söğüt Altın Madeni (Kütahya)
Rio Tinto: Faaliyet Alanı: Bor ve krom madenciliği Türkiye'deki İşletmeleri:
- Etibank Bor İşletmeleri (Eskişehir)
- Etibank Krom İşletmeleri (Kırşehir)
Diğer Önemli Yabancı Madencilik Şirketleri:
- Fortescue Metals Group: Demir cevheri madenciliği
- Glencore: Bakır ve çinko madenciliği
- Codelco: Bakır madenciliği
- Mitsubishi Corporation: Krom madenciliği
Madenlerin devletleştirilmesinin olumlu katkıları nelerdir?
- Ekonomik Getiri Artışı: Devlet, madenlerden elde edilen geliri doğrudan kontrol ederek daha yüksek kazanç ve katma değer geliri sağlayabilir. Bu da bütçe gelirlerini artırarak kamu yatırımlarına ve sosyal harcamalara daha fazla kaynak ayrılmasını sağlayabilir.
- Stratejik Kontrol: Devlet, son derece kritik öneme sahip olan bu madenlerin kontrolünü eline alarak ulusal çıkarları gözetebilir ve ulusal güvenliğe katkı sağlayabilir.
- Yerli Sanayinin Gelişmesi: Devlet, madenlerden elde edilen çeşitli hammaddeleri yerli sanayide kullanarak ithalata olan bağımlılığı azaltabilir ve katma değerli üretimi teşvik edebilir.
Türkiye kritik madenleri yasa ile belirleyerek, bu madenleri yabancı şirketlerin hegemonyasından çıkarmalıdır.