 |
| Asena kime denir |
Asena kime ya da neye denir, Asena Türk mitolojisinde önemli bir rol oynayan efsanevi bir dişi kurdun doğurduğu on erkek çocuğun biri.
ASENA KİMDİR
Asena adının Türkiye'de dişi kurdun adı olduğu düşünülmektedir.Ziya Gökalp 1922 yılında Diyarbakır'da yayımlanmış Küçük Mecmua dergisine verdiği;
Türk devletinin tekâmülü
Adlı makalesinde Kurt manasındadır kullanmaktadır
Göktürk Kağanlığının Eski hükümdarlarının mensubu olduğu;
Göktürk Kağanlığının Eski hükümdarlarının mensubu olduğu;
- Aşina
- Zena
- Asen veya
- Şunnu
Adı verilen sülalenin, efsaneye göre bu dişi kurttan türediği inanılır.
Bulunan en eski şekli şöyledir
Asena adının Aslı Açina kelimesinden gelmektedir.
Eski Antik Çin kaynaklarından, Türk halkının türeyişini anlatan Asena efsanesinin farklı şekillerine rastlanılır.Bulunan en eski şekli şöyledir
ASENA EFSANESİ
Hükümdar soyunun isimi ASeNa idi.Kendilerince ayrı bir ordu kurmuş, ama sonradan komşu bir kavim tarafından yenilgiye uğramışlardı.
On yaşında bir çocuğun haricinde bütün kavimleri katliama kurban gitmişti.
Düşman askerlerinin hiçbirisi bu çocuğu öldürmeye cesaret edememişti.
Çocuğun ayaklarını kesip, onu bir bataklığa attılar.
Orada bir dişi kurt vardı, çocuğu et ile besledi.
Böylece çocuk zamanla büyüdü ve dişi kurt ile çiftleşti.
Kurt derhal gebe kaldı.
Düşmanların kralı, çocuğun hala yaşadığını öğrendi ve öldürtmek için tekrar adamlarını gönderdi.
Adamlar çocuğun yanındaki dişi kurdu öldürmek istemediler.
Dişi Kurt derhal Turfan'ın Kuzeybatısında bulunan bir dağın üstündeki mağaraya kaçtı.
Mağaranın içinde birkaç yüz mil genişliğinde, uzun otlarla kaplı ve etrafı dağlarla kapalı bir ova vardı.
Dağın içine kaçan dişi kurt, bu yerde on oğlan çocuk doğurdu.
Çocuklar büyüyünce dışarıdan kadınlar aldılar.
Bu kadınlar hamile oldu.
Çocukların hepsi ayrı bir soy adı aldı.
Birisinin soy adı ASeNa oldu.
Bunun yanında efsanenin başka şekilleri de bulunmuştur.
Ayrıca daha geç zamanlardan kalan, sonradan geliştirilmiş daha detaylı ya da daha kısa olan şekilleri de vardır.Dişi Kurt derhal Turfan'ın Kuzeybatısında bulunan bir dağın üstündeki mağaraya kaçtı.
Mağaranın içinde birkaç yüz mil genişliğinde, uzun otlarla kaplı ve etrafı dağlarla kapalı bir ova vardı.
Dağın içine kaçan dişi kurt, bu yerde on oğlan çocuk doğurdu.
Çocuklar büyüyünce dışarıdan kadınlar aldılar.
Bu kadınlar hamile oldu.
Çocukların hepsi ayrı bir soy adı aldı.
Birisinin soy adı ASeNa oldu.
Bunun yanında efsanenin başka şekilleri de bulunmuştur.
Bozkurt Destanında ise Asena hikayesi;
Hun Ülkesinin kuzeyinde So adı verilen bir ülke vardı.Burada, Hunlarla aynı soydan olan Gök Türkler otururdu.Bir gün Göktürkler So Ülkesinden ayrıldılar.Bu sırada başlarında Kağan Pu adlı bir yiğit vardı.Kağan Pu’nun on altı kardeşi bulunuyordu.On altı kardeşten birinin annesi bir kurttu.Annesi Göktürklerce en kutsal yaratıklardan biri olarak bilinen ve böyle kabul edilen bir kurt olduğu için delikanlı, rüzgârlara ve yağmura söz geçirir, bu iki kuvveti buyruğu altında tutardı. Bununla beraber, So Ülkesindeki yurtlarından ayrılan Göktürkler düşmanlarının baskınına uğradılar.Bu baskında düşmanlar bütün Gök Türkleri yok ettikleri gibi on altı kardeşten sadece birisi kurtulabildi.Kurtulan delikanlı annesi kurt olan idi.
Ergenekon destanında Anlatılan Asena hikayesi
Türkler, kurultayın bu kararı üzerine, Ergenekon’dan çıkmak için yol aradılar; bulamadılar.O zaman bir demirci dedi ki:Bu dağda bir demir madeni var.Yalın kat demire benzer.Demirini eritsek, belki dağ bize geçit verir.Gidip demir madenini gördüler.Dağın geniş yerine bir kat odun, bir kat kömür dizdiler.Dağın altını, üstünü, yanını, yönünü odun-kömürle doldurdular.Yetmiş deriden yetmiş büyük körük yapıp, yetmiş yere koydular.Odun kömürü ateşleyip körüklediler.Tanrı’nın yardımıyla demir dağ kızdı, eridi, akıverdi.Bir yüklü deve çıkacak denli yol oldu.Sonra gök yeleli bir Bozkurt çıktı ortaya; nereden geldiği bilinmeyen.Bozkurt geldi.Türk’ün önünde dikildi, durdu.Herkes anladı ki yolu o gösterecek.Bozkurt yürüdü; ardından da Türk milleti.Ve Türkler, Bozkurt’un önderliğinde, o kutsal yılın, kutsal ayının, kutsal gününde Ergenekon’dan çıktılar.
Yorum Gönder