 |
| Sultan I. Mehmed (Çelebi) |
Sultan 1. Mehmed Han:
Osmanlı Devleti'nin beşinci padişahı olan Sultan 1. Mehmed Han, Fetret Devri olarak adlandırılan zorlu bir dönemde tahta çıkmış ve devletin birliğini sağlamıştır. Babası Yıldırım Bayezid'in Timur'a esir düştüğü Ankara Savaşı'ndan sonra kardeşleriyle yaptığı taht mücadelelerini kazanan Sultan 1. Mehmed Han, Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu olarak kabul edilir. Bu yazımızda Sultan 1. Mehmed Han'ın hayatını, şehzadeliğini, ailesini ve başarılarını anlatacağız.Sultan 1. Mehmed Han'ın Doğumu ve Şehzadeliği
Sultan 1. Mehmed Han, 1389 yılında Edirne'de doğdu. Babası Yıldırım Bayezid, annesi ise Germiyanoğlu beyinin kızı olan Devlet Hatun'dur. Çelebi ve Kirişçi lakaplarıyla tanınan Sultan 1. Mehmed Han, tahsilini Bursa ve Edirne Sarayı'nda tamamladı. Hocaları arasında Amasyalı Sofi Beyazıt ve Tokatlı Bicaroğlu Hamza vardı.Sultan 1. Mehmed Han, babasının Canik Seferi'ne katıldıktan sonra 1391 yılında Amasya sancak beyi olarak atandı. Bu görevi sırasında Anadolu'nun doğu sınırında bulunan Rumiye-i Suğra eyaletinin (Amasya-Tokat-Sivas bölgesi) yönetimini sağladı. Ayrıca babasının Anadolu seferlerine de eyalet askeriyle katılarak devlet işlerini öğrendi.
1402 yılında babasının Timur'a karşı yaptığı sefere de katılan Sultan 1. Mehmed Han, Ankara Savaşı'nda artçı kuvvetler komutanlığı yaptı. Bu sayede savaşın bozgunundan az kayıpla kurtulanlardan oldu.
Sultan 1. Mehmed Han'ın Fetret Devri Mücadelesi
Ankara Savaşı'ndan sonra Osmanlı Devleti, 11 yıl sürecek olan Fetret Devri'ne girdi. Bu dönemde Yıldırım Bayezid'in oğulları Emir Süleyman, İsa Çelebi, Musa Çelebi ve Sultan 1. Mehmed Han taht için savaştılar.Sultan 1. Mehmed Han, Timur'un egemenliği altında Amasya'da kaldığı süre boyunca eyaletini korumaya çalıştı. Kardeşi Emir Süleyman ile ittifak kurarak Rumeli'deki Osmanlı topraklarını geri almak için mücadele etti.
1410 yılında Emir Süleyman'ın ölümü üzerine Rumeli'de hakimiyet kuran Musa Çelebi ile karşı karşıya geldi. Batı Anadolu'daki toprakları ele geçiren Sultan 1. Mehmed Han, Bursa'yı da başkent yaptı.
1413 yılında İnceğiz Muharebesi'nde Musa Çelebi'yi yenerek Rumeli'ye geçti. Vize Savaşı ve Çamurlu Derbent Savaşı'nda da Musa Çelebi'yi mağlup ederek Osmanlı Devleti'nin tek hakimi oldu.
Sultan 1. Mehmed Han'ın Saltanat Dönemi
Sultan 1. Mehmed Han, Osmanlı Devleti'nin birliğini sağladığı gibi gücünü de arttırmaya çalıştı. Anadolu ve Rumeli'deki beyliklerle ilişkilerini düzeltti. Karamanoğulları ile barış yaparak onlara vergi bağışladı. Bizans İmparatorluğu ile de dostane ilişkiler kurdu. Ayrıca devlet teşkilatını yeniden düzenledi. Adaleti sağlamak için şer'i hukuku uyguladı. İlmiye sınıfını güçlendirdi. Medreseler, camiler, kütüphaneler, imaretler ve hamamlar yaptırdı.Sultan 1. Mehmed Han, saltanatının son yıllarında oğlu Şehzade Murat ile arasının açılması nedeniyle zor günler yaşadı. Şehzade Murat, babasının kendisini tahttan uzaklaştırmak istediğini düşünerek isyan etti. Sultan 1. Mehmed Han, oğlunu affetmek istese de vezirleri tarafından buna engel olundu.
1421 yılında Edirne'ye giden Sultan 1. Mehmed Han, burada hastalandı ve 26 Mayıs'ta vefat etti. Yeşil Türbe'de defnedildi. Yerine oğlu Şehzade Murat geçti ve II. Murat olarak tahta çıktı.
Sultan 1. Mehmed Han, Osmanlı Devleti'nin tarihinde önemli bir yere sahip olan bir padişahtır. Fetret Devri'ni sona erdirerek devletin yeniden dirilmesini sağlamıştır. Aynı zamanda ilim, sanat ve kültüre de önem vermiş ve Osmanlı medeniyetinin gelişmesine katkıda bulunmuştur.
Kaynaklar:
Osmanlı padişahları listesi - Vikipedi (wikipedia.org)
Fotoğraf Bing yapay zeka ile oluşturulmuştur