 |
| Türkiye Teokratik bir devlete mi dönüşüyor |
Türkiye AKP'nin iktidarında teokratik bir yönetime doğru mu evriliyor, AKP iktidarı ve teokrasi arasındaki ilişki, Türkiye'de siyasetin önemli bir tartışma konusudur. Bazı kaynaklar, AKP'nin Türkiye'yi laik bir cumhuriyetten dini kurallara dayalı bir rejime dönüştürmeye çalıştığını iddia ederken, bazıları da AKP'nin muhafazakâr demokrasi anlayışının teokrasi ile ilgisi olmadığını savunmaktadır. Bu konuda farklı görüşler ve argümanlar bulunmaktadır.
Teokrasi ne demektir
Teokrasi, tanrının veya tanrısal bir otoritenin doğrudan veya dolaylı olarak hüküm sürdüğü bir yönetim biçimidir.
Teokratik rejimlerde, din ve devlet işleri birbirinden ayrılmaz ve dini kurallar yasalara üstün tutulur.
Teokrasinin en bilinen örnekleri arasında:
- İran İslam Cumhuriyeti
- Vatikan ve
- Suudi Arabistan sayılabilir.
AKP, 2001 yılında kurulduğunda, kendisini muhafazakâr demokrasi olarak tanımlayan ve Avrupa Birliği'ne tam üyelik hedefleyen bir parti olarak ortaya çıktı.
Parti, iktidarının ilk yıllarında demokratikleşme adımları attı, Kürt sorununun çözüm sürecini başlattı, vesayet sistemine karşı mücadele etti ve ekonomik büyüme sağladı.
Bu dönemde AKP, teokratik bir parti olmadığını ve Türkiye'nin laik yapısına saygılı olduğunu vurguladı.
Ancak AKP'nin iktidarının ikinci döneminde, parti içindeki liberal kanat zayıfladı, muhalif sesler susturuldu, yargı bağımsızlığı ihlal edildi, basın özgürlüğü kısıtlandı, toplumsal kutuplaşma arttı ve dış politika sorunları yaşandı.
Ancak AKP'nin iktidarının ikinci döneminde, parti içindeki liberal kanat zayıfladı, muhalif sesler susturuldu, yargı bağımsızlığı ihlal edildi, basın özgürlüğü kısıtlandı, toplumsal kutuplaşma arttı ve dış politika sorunları yaşandı.
15 Temmuz 2016'daki darbe girişimi sonrasında ise AKP iktidarı, olağanüstü hâl ilan etti, binlerce kişiyi tutukladı, görevden aldı veya ihraç etti ve daha güvenlikçi bir politika izledi.
Bu süreçte AKP'nin dini söylemi de arttı ve parti yönetimi ile devlet kurumları arasındaki sınırlar bulanıklaştı.
AKP'nin teokratik bir parti olduğunu iddia edenler, parti lideri Recep Tayyip Erdoğan'ın "Biz Allah'ın partisiyiz" ¹ şeklindeki sözlerini, parti programında yer alan:
AKP'nin teokratik bir parti olduğunu iddia edenler, parti lideri Recep Tayyip Erdoğan'ın "Biz Allah'ın partisiyiz" ¹ şeklindeki sözlerini, parti programında yer alan:
Medeniyetimizin temel değerleri olan adalet anlayışımızın kaynağı İslam dinidir" ² .
İfadesini, partinin eğitim sisteminde yaptığı değişiklikleri, kadın haklarına yönelik tutumunu, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın bütçesini ve yetkilerini artırmasını ve dış politikada İslam dünyası ile yakınlaşmasını delil olarak göstermektedirler.
AKP'nin teokratik bir parti olmadığını savunanlar ise partinin Türkiye'nin laik yapısını değiştirmeye çalışmadığını, sadece toplumun muhafazakâr kesimine hitap ettiğini, din ile devlet işlerini ayırarak yönettiğini ve Türkiye'nin uluslararası hukuka bağlı olduğunu ileri sürmektedirler.
AKP'nin teokratik bir parti olmadığını savunanlar ise partinin Türkiye'nin laik yapısını değiştirmeye çalışmadığını, sadece toplumun muhafazakâr kesimine hitap ettiğini, din ile devlet işlerini ayırarak yönettiğini ve Türkiye'nin uluslararası hukuka bağlı olduğunu ileri sürmektedirler.
Bu görüşe göre AKP'nin dini söylemi pragmatik bir siyaset aracından ibarettir ve parti teokrasiden ziyade popülizm ile eleştirilebilir.
Sonuç olarak AKP iktidarı ve teokrasi arasındaki ilişki, net bir şekilde tanımlanması zor bir konudur.
Sonuç olarak AKP iktidarı ve teokrasi arasındaki ilişki, net bir şekilde tanımlanması zor bir konudur.
Bu konuda farklı bakış açıları ve yorumlar mevcuttur.
AKP'nin Türkiye'de siyasetin ve toplumun dönüşümünde önemli bir rol oynadığı ve bu süreçte hem başarılar hem de sorunlar yaşadığı söylenebilir.
Türkiye'nin laik ve demokratik bir yönetimden teokratik bir yönetime evrilmesi, AKP'nin iktidarda olduğu süre boyunca bir tehdit olarak görülebilir.
AKP ve Teokrasi
Türkiye'nin laik ve demokratik bir yönetimden teokratik bir yönetime evrilmesi, AKP'nin iktidarda olduğu süre boyunca bir tehdit olarak görülebilir.
AKP, iktidara geldiğinden beri, dini kurumları ve değerleri güçlendirmeye yönelik bir dizi adım atmıştır.
Bu adımlar arasında:
- Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yetkilerinin genişletilmesi.
- Dini eğitime verilen desteğin artırılması ve:
- Dini referanslara dayalı politikaların geliştirilmesi yer almaktadır.
AKP'nin bu adımları, Türkiye'nin laik ve demokratik yapısına yönelik bir tehdit olarak değerlendirilebilir.
Bu adımlar, dini kurumların ve değerlerin devlet yönetiminde daha fazla rol oynamasına yol açabilir.
Bu durum, Türkiye'nin laik ve demokratik yapısının zayıflamasına ve teokratik bir yönetime doğru evrilmesine neden olabilir.
Ancak, Türkiye'nin laik ve demokratik yapısının tamamen ortadan kaldırılmasının kolay olmayacağını da belirtmek gerekir.
Ancak, Türkiye'nin laik ve demokratik yapısının tamamen ortadan kaldırılmasının kolay olmayacağını da belirtmek gerekir.
Türkiye'de laik ve demokratik değerlere sahip geniş bir kesim bulunmaktadır.
Bu kesim, AKP'nin bu adımlarına karşı çıkabilir ve laik ve demokratik yapının korunması için mücadele edebilir.
Türkiye'nin teokratik bir yönetime evrilmesinin olasılığı, AKP'nin iktidarda kalma süresine, ülkenin ekonomik ve siyasi koşullarına ve halkın tepkisine bağlı olarak değişebilir.
Türkiye'nin teokratik bir yönetime evrilmesinin olasılığı, AKP'nin iktidarda kalma süresine, ülkenin ekonomik ve siyasi koşullarına ve halkın tepkisine bağlı olarak değişebilir.
AKP'nin iktidarda kalma süresi uzarsa ve ekonomik ve siyasi koşullar kötüleşirse, teokratik bir yönetime evrilme olasılığı artabilir.
Halkın tepkisi de bu olasılığı etkileyebilir.
Halkın laik ve demokratik değerlere sahip kesiminin AKP'nin bu adımlarına karşı güçlü bir tepki göstermesi, teokratik bir yönetime evrilme olasılığını azaltabilir.
Sonuç olarak, Türkiye'nin laik ve demokratik bir yönetimden teokratik bir yönetime evrilmesi, AKP'nin iktidarda olduğu süre boyunca bir tehdit olarak görülebilir.
Ancak, bu olasılığın gerçekleşmesi için, AKP'nin iktidarda kalma süresi uzar, ekonomik ve siyasi koşullar kötüleşir ve halk AKP'nin bu adımlarına karşı güçlü bir tepki göstermezse, gerçekleşme olasılığı artar.
Erdoğan'ın yeni anayasa önerisi, teokratik bir devlet yapısına geçme hazırlığı olabilir mi?
Evet, AKP'nin yeni anayasa önerisi, teokratik bir devlet yapısına geçme hazırlığı olarak görülebilir.
AKP'nin önerisi, Türkiye'nin laik ve demokratik yapısına yönelik bir tehdit olarak değerlendirilebilir.
AKP'nin önerisi, aşağıdaki konularda laik ve demokratik yapıya aykırı düzenlemeler içermektedir:
AKP'nin önerisi, aşağıdaki konularda laik ve demokratik yapıya aykırı düzenlemeler içermektedir:
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yetkilerinin genişletilmesi:
Diyanet İşleri Başkanlığı'na, dini eğitim ve öğretimin yanı sıra, dini referanslara dayalı sosyal ve kültürel faaliyetler yürütme konusunda da yetki verilmesi önerilmektedir.
Bu durum, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın devlet içinde daha fazla güçlenmesine ve dini kurumların ve değerlerin devlet yönetiminde daha fazla rol oynamasına yol açabilir.
Dini referanslara dayalı eğitim:
AKP'nin önerisi, eğitim sisteminin dini referanslara dayalı olarak yeniden düzenlenmesini öngörmektedir.
Bu durum, dini eğitimin devlet okullarında daha fazla yer almasına ve laik eğitimin zayıflamasına neden olabilir.
Her okula bir din görevlisi atanması gündemdedir, AKP'nin arka bahçesi gördüğü imam hatipler iş imkânı yaratılması hedeflenmektedir,
Dini referanslara dayalı hukuk:
AKP'nin önerisi, hukuk sisteminin dini referanslara dayalı olarak yeniden düzenlenmesini öngörmektedir.
Bu durum, laik hukukun zayıflamasına ve dini hukukun güçlenmesine neden olabilir.
Ancak, AKP'nin önerisinin teokratik bir devlet yapısına geçiş hazırlığı olup olmadığını kesin olarak söylemek mümkün değildir.
AKP'nin bu önerileri, Türkiye'nin laik ve demokratik yapısının zayıflamasına ve teokratik bir yönetime doğru evrilmesine neden olabilir.
Ancak, AKP'nin önerisinin teokratik bir devlet yapısına geçiş hazırlığı olup olmadığını kesin olarak söylemek mümkün değildir.
AKP'nin bu önerileri, Türkiye'nin laik ve demokratik yapısını güçlendirmek için de yorumlanabilir.
Bu durumda, AKP'nin önerisinin amacı, laik ve demokratik yapının korunması ve güçlendirilmesi olsa da, bu önerilerin uygulanmasının teokratik bir devlet yapısına yol açması mümkündür.
Türkiye'nin laik ve demokratik yapısının korunması için, AKP'nin önerilerinin laik ve demokratik değerlere uygun bir şekilde uygulanması gerekmektedir.AKP'nin önerilerinin laik ve demokratik değerlere aykırı bir şekilde uygulanması, Türkiye'nin laik ve demokratik yapısına yönelik bir tehdit oluşturacaktır.
------
Ahmet ATAM
(1) AKP: Türkiye’nin son 20 yılına damga vuran parti - BBC. https://www.bbc.com/turkce/articles/c3g4llnr2jmo.
(2) Adalet ve Kalkınma Partisi - Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Adalet_ve_Kalk%C4%B1nma_Partisi.
(3) AKP'li yıllar: Temel haklar nasıl etkilendi? – DW – 15.08.2021. https://www.dw.com/tr/akpli-yıllar-temel-haklar-nasıl-etkilendi/a-58862310.
(4) AKP'nin 20 yıllık hikayesi-2 - Gazete Duvar. https://www.gazeteduvar.com.tr/akpnin-20-yillik-hikayesi-2-makale-1550383.
(5) AKP Ekonomisinin 20 Yılı - mahfiegilmez.com. https://www.mahfiegilmez.com/2023/03/akp-ekonomisinin-20-yl.html.
(1) AKP: Türkiye’nin son 20 yılına damga vuran parti - BBC. https://www.bbc.com/turkce/articles/c3g4llnr2jmo.
(2) Adalet ve Kalkınma Partisi - Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Adalet_ve_Kalk%C4%B1nma_Partisi.
(3) AKP'li yıllar: Temel haklar nasıl etkilendi? – DW – 15.08.2021. https://www.dw.com/tr/akpli-yıllar-temel-haklar-nasıl-etkilendi/a-58862310.
(4) AKP'nin 20 yıllık hikayesi-2 - Gazete Duvar. https://www.gazeteduvar.com.tr/akpnin-20-yillik-hikayesi-2-makale-1550383.
(5) AKP Ekonomisinin 20 Yılı - mahfiegilmez.com. https://www.mahfiegilmez.com/2023/03/akp-ekonomisinin-20-yl.html.