KENDİME YAZILARIM
Türkiye sosyolojisi siyaset ekonomi tarih felsefe ve genel kültür düzeyinde makaleler

Shrinkflasyon ve Skimpflasyon: Tüketicileri Etkileyen Enflasyonist Uygulamalar

Bu makale, shrinkflasyon ve skimpflasyonun tanımı, tüketicileri nasıl etkilediği ve tüketicilerin bu uygulamalara karşı neler yapabileceği hakkında.
Shrinkflasyon ve Skimpflasyon
Shrinkflasyon ve Skimpflasyon

Mahfi Eğilmez hocanın işaret ettiği Shrinkflasyon ve skimpflasyon, enflasyonist baskıların tüketicilere yansıtılma biçimini ifade eden iki ekonomik terimdir. Bu makale, shrinkflasyon ve skimpflasyonun tüketicileri ve ekonomiyi nasıl etkilediğini açıklamaktadır.

Shrinkflasyon ve Skimpflasyon:


Tüketicileri Etkileyen İki Enflasyonist Uygulama
Shrinkflasyon, ürünlerin gramajlarının veya ebatlarının düşürülmesi ile oluşturulan zımnî enflasyona verilen addır.
  • Örneğin, 100 gramlık bir çikolatanın fiyatı 10 TL ise, ürünün gramajının 80 grama düşürülmesi durumunda, tüketici aynı fiyatı ödeyerek daha az ürün satın almış olur. Bu durumda, ürün fiyatı reel olarak artmış olmasına rağmen, nominal olarak aynı kalmıştır.
  • Shrinkflasyon, özellikle gıda, temizlik ürünleri ve kişisel bakım ürünlerinde yaygın olarak görülür.

Skimpflasyon ise, shrinkflasyon kavramının hizmetler sektörüne uygulaması için bir isimlendirme önerisidir.

  • Örneğin, bir restoranın menü fiyatlarını değiştirmeden, ürün porsiyonlarını küçültmesi durumunda, tüketici aynı fiyatı ödeyerek daha az ürün tüketmiş olur. Bu durumda, ürün fiyatı reel olarak artmış olmasına rağmen, nominal olarak aynı kalmıştır.
  • Skimpflasyon, özellikle restoranlar, oteller ve havayolu şirketleri gibi hizmet sektöründe yaygın olarak görülür.

Shrinkflasyon ve skimpflasyon, tüketicileri şu şekillerde etkiler:

  • Satın alma gücünü düşürür. Ürünlerin gramajının veya porsiyonunun küçültülmesi, tüketicilerin aynı parayla daha az ürün veya hizmet satın almasına neden olur. Bu da, tüketicilerin gerçekte ödedikleri fiyatların artmasına neden olur.
  • Ekonomik refahı azaltır. Shrinkflasyon ve skimpflasyon, tüketicilerin daha az ürün veya hizmet satın almasına neden olarak, ekonomik refahı azaltıcı bir etkiye sahiptir.
  • Enflasyon oranlarının gerçek değerini gizler. Shrinkflasyon ve skimpflasyon, ürünlerin nominal fiyatının değişmemesi nedeniyle, enflasyon oranlarının gerçek değerini gizleyebilir. Bu da, ekonomi yönetimini zorlaştırabilir.

Tüketiciler, shrinkflasyon ve skimpflasyona karşı şu önlemleri alabilir:

  • Ürünlerin fiyatlarını ve gramajlarını karşılaştırın. Tüketiciler, ürünlerin fiyatlarını ve gramajlarını karşılaştırarak, daha iyi bir alışveriş deneyimi elde edebilirler.
  • Daha az ürün tüketin. Tüketiciler, daha az ürün tüketerek, maliyetlerini düşürmeye çalışabilirler.
  • Ekonomik baskılara karşı farkındalık oluşturun. Tüketiciler, ekonomik baskılara karşı farkındalık oluşturmak için, tüketici örgütlerine veya sivil toplum kuruluşlarına destek verebilirler.

Shrinkflasyon ve skimpflasyon, tüketicileri ve ekonomiyi olumsuz etkileyen iki önemli ekonomik uygulamadır. Tüketicilerin bu uygulamalara karşı farkında olması ve önlem alması önemlidir.

Ek Bilgiler

  • Shrinkflasyon ve skimpflasyon, özellikle son yıllarda artan enflasyonist baskılar nedeniyle yaygınlaşan ekonomik uygulamalardır. Bu uygulamalar, üreticiler için maliyetleri düşürmenin ve kâr marjlarını korumanın bir yolu olarak görülürken, tüketiciler için ise gerçekte ödedikleri fiyatların arttığının bir göstergesidir.
  • Shrinkflasyon ve skimpflasyon, tüketicilerin satın alma gücünü düşürerek, ekonomik refahı azaltıcı bir etkiye sahiptir. Ayrıca, enflasyon oranlarının gerçek değerini gizleyerek, ekonomi yönetimini zorlaştırabilir.

Örneklendirme

  • Shrinkflasyona bir örnek olarak, 100 gramlık bir çikolatanın fiyatının 10 TL olduğunu ve ürünün gramajının 80 grama düşürüldüğünü düşünelim. Bu durumda, tüketici aynı fiyatı ödeyerek daha az ürün satın almış olur. Bu durumda, ürün fiyatı reel olarak artmış olmasına rağmen, nominal olarak aynı kalmıştır.
  • Skimpflasyona bir örnek olarak, bir restoranın menü fiyatlarını değiştirmeden, ürün porsiyonlarını küçülttüğünü düşünelim. Bu durumda, tüketici aynı fiyatı ödeyerek daha az ürün tüketmiş olur. Bu durumda, ürün fiyatı reel olarak artmış olmasına rağmen, nominal olarak aynı kalmıştır.

Türkiye'de skimpflasyon ve shrinkflasyon riski var mıdır?


Ünlü ekonomist Mahfi Eğilmez, Türkiye'nin bu sürece girdiğini iddia etmektedir. Özellikle gıda ürünlerinde yaşanan bu durumun nihai tüketici için büyük bir sorun teşkil ettiğini belirtmektedir. 
Örneğin:

Ekmek fiyatının sabit kalması ancak gramajının düşmesi
Tereyağının içine margarin katılması
Çikolatanın içine palm yağı konulması.

Bu ve bu gibi uygulamalar shrinkflasyon ve skimpflasyon örnekleri olarak gösterilmektedir.

Skimpflasyon ve shrinkflasyon, ekonomide ne anlama gelir?


Bu olgular, ekonomide verimlilik ve rekabet gücünün düştüğüne, enflasyonun yüksek olduğuna ve tüketici haklarının ihlal edildiğine işaret etmektedir.

Ayrıca, bu olguların uzun vadede ekonomik büyümeyi ve refahı olumsuz etkileyebileceği de söylenebilir. 
Bu nedenle, skimpflasyon ve shrinkflasyon ile mücadele etmek için hem üretici hem de tüketici tarafında tedbirler alınması gerekmektedir.

Kaynaklar:

[1] Skimpflasyon ve shrinkflasyon nedir, ne anlama gelir? https://www.haberankara.com/gundem/skimpflasyon-ve-shrinkflasyon-nedir-ne-anlama-gelir/239938

[2] Mahfi Eğilmez işaret etti: Türkiye 'skimpflasyon' ve 'shrinkflasyon' dönemine girdi https://www.cumhuriyet.com.tr/ekonomi/mahfi-egilmez-isaret-etti-turkiye-skimpflasyon-ve-shrinkflasyon-2166852.