 |
| Türkiye Yunanistan Adalar sorunu |
Devlet Bahçeli, grup konuşmasında, 12 Ada gasp edilmiş, asıl sahibi olan Türk milletinden ayak oyunları ile çalınmıştır. 12 Ada’nın Türkiyesiz yaşaması tam bir hayaldir.diyor, 12 ada nasıl elden çıktı, geri alma durumu var mıdır?
12 Adalar Sorunu: Türkiye ve Yunanistan Arasında Süregelen Anlaşmazlık
Türkiye ile Yunanistan arasındaki 12 Adalar sorunu, Ege Denizi'nde yer alan bu adaların egemenlik durumu ve kara suları, kıta sahanlığı gibi bağlantılı haklar üzerindeki anlaşmazlıklardan kaynaklanmaktadır. Bu sorunun tarihi kökenleri oldukça eskiye dayanır ve özellikle 20. yüzyılda derinleşmiştir.
12 Adalar'ın Tarihi Geçmişi
1. Osmanlı Dönemi (1522-1912): 12 Adalar, 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliğine girdi. Bu adalar, Osmanlı hâkimiyeti altında yaklaşık 400 yıl kaldı.
2. İtalya İşgali (1912): Osmanlı’nın zayıfladığı dönemde, Trablusgarp Savaşı (1911-1912) sırasında İtalya, 12 Adalar'ı işgal etti.
1912 Uşi Antlaşması ile bu adalar İtalya’ya bırakılmadı, ancak İtalya adaları Osmanlı’ya iade edeceğine söz verdi.
Ancak Balkan Savaşları sırasında adalar İtalya’nın fiili işgali altında kaldı.
3. Lozan Antlaşması (1923): Lozan Antlaşması ile Türkiye, 12 Adalar üzerindeki egemenlik haklarından resmen vazgeçti.
Adalar, bu dönemde İtalya’nın kontrolünde kaldı.
4. İkinci Dünya Savaşı ve Paris Antlaşması (1947): II. Dünya Savaşı’ndan sonra İtalya, 12 Adalar üzerindeki egemenlik haklarından vazgeçti. 1947 Paris Antlaşması ile adalar Yunanistan’a bırakıldı.
Türkiye bu antlaşmaya taraf olmadı, ancak adaların askerden arındırılmış statüde olması öngörüldü.
Türkiye Yunanistan Adalar Sorunun Güncel Temelleri
1. Egemenlik ve Askerî Durum: Paris Antlaşması gereği adaların askerden arındırılması gerekiyordu.
Ancak Yunanistan, 1960’lardan itibaren adaları silahlandırmaya başladı.
Türkiye bu durumu antlaşmaların ihlali olarak görmektedir.
2. Kıta Sahanlığı ve Kara Suları: 12 Adalar, Ege Denizi'nde Türkiye’nin batı kıyılarına oldukça yakın bir konumdadır.
Yunanistan’ın kıta sahanlığı ve kara suları haklarını genişletme çabaları, Türkiye’nin uluslararası sulardaki haklarını tehdit etmektedir.
Yunanistan'ın kara sularını 6 milden 12 mile çıkarmak istemesi, Türkiye tarafından savaş sebebi (casus belli) olarak ilan edilmiştir.
3. Hava Sahası ve FIR Hattı: Yunanistan’ın hava sahası iddiaları ve FIR (Flight Information Region) sınırlarını genişletme girişimleri, Türkiye ile anlaşmazlıklara yol açmaktadır.
Türkiye Yunanistan Adalar sorunu Sonuç ve Çözüm Çabaları
12 Adalar sorunu, Türkiye ile Yunanistan arasındaki genel Ege Denizi sorunlarının bir parçasıdır.
Taraflar arasında dönem dönem müzakere girişimleri olsa da, çözüm konusunda somut bir ilerleme kaydedilmemiştir.
Uluslararası hukuk, ikili antlaşmalar ve diplomasi temelinde bir çözüm arayışı devam etmektedir, ancak her iki taraf da kendi ulusal çıkarlarından ödün vermek istememektedir.
Türkiye'nin askeri güç kullanarak 12 adayı geri almaya kalkmasının muhtemel sonuçları:
Türkiye'nin 12 adayı askeri güç kullanarak geri almaya çalışmasının olası sonuçları, uluslararası hukuk, diplomasi ve bölgesel güvenlik dengeleri açısından ciddi sonuçlar doğurabilir.
İşte bu tür bir girişimin olası etkileri:
Uluslararası Hukuk ve Meşruiyet Sorunu
Egemenlik Meselesi: 12 Ada 1947 Paris Barış Antlaşması ile Yunanistan’a devredilmiştir. Türkiye’nin askeri müdahalesi, bu antlaşmayı ihlal edeceğinden uluslararası hukuk açısından sorun yaratır.
BM ve Uluslararası Toplum Tepkisi: Türkiye’nin bu hamlesi, Birleşmiş Milletler (BM) ve diğer uluslararası kurumlar tarafından yasadışı kabul edilebilir.
Türkiye, ekonomik yaptırımlarla veya diplomatik izolasyonla karşı karşıya kalabilir.
Yunanistan ile Savaş Riski
Karşılıklı Silahlı Çatışma: Yunanistan, NATO üyesi olarak kendi topraklarına yapılan bir saldırıya doğrudan yanıt verebilir.
Bu, iki ülke arasında geniş çaplı bir savaşı tetikleyebilir.
Sadece Yunanistan ile sınırlı kalmaz, AB üyesi olan Yunanistan'ın yanında İtalya,Fransa, Almanya hatta ABD Türkiyeye karşı savaşa savaşa girebilir.
Ege ve Doğu Akdeniz’de Gerilim: Çatışma, Ege ve Doğu Akdeniz’deki dengeleri bozarak deniz ticaretine ve enerji kaynaklarına yönelik tehditler yaratabilir.
NATO ve Bölgesel İttifakların Tepkisi
NATO’nun Tavrı: Hem Türkiye hem de Yunanistan NATO üyesidir.
Türkiye’nin böyle bir girişimi, NATO içinde ciddi bir kriz yaratabilir.
NATO, Yunanistan’a destek vermek durumunda kalabilir.
AB ve ABD’nin Tutumu: Avrupa Birliği ve ABD, muhtemelen Yunanistan’ın yanında yer alır. Türkiye’ye yönelik yaptırımlar, silah ambargoları ve diplomatik baskılar gündeme gelebilir.
Ekonomik ve Siyasi Sonuçlar
Ekonomik Yaptırımlar: Türkiye, özellikle Batı ülkelerinden gelen yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.
Bu durum, ekonomik krizi derinleştirebilir.
İç Politika ve Toplumsal Etkiler: Savaş hali, Türkiye içinde ekonomik ve sosyal istikrarsızlık yaratabilir.
Ayrıca, savaş karşıtı bir muhalefet yükselişe geçebilir.
Bölgesel ve Küresel Etkiler
Rusya ve Çin’in Rolü: Bölgedeki güçler, özellikle Rusya ve Çin, bu durumu kendi jeopolitik çıkarları doğrultusunda kullanabilir.
Ortadoğu ve Doğu Akdeniz’deki Dengeler: Bölgedeki diğer ülkeler, Türkiye-Yunanistan çatışmasının etkilerini hissetmeye başlayabilir, bu da geniş çaplı bir bölgesel istikrarsızlığa yol açabilir.
Sonuç
Askeri bir müdahale, Türkiye’nin uluslararası arenadaki konumuna ve iç politikalarına ağır zararlar verebilir.
Bunun yerine, diplomasi ve müzakere yoluyla uluslararası hukuk çerçevesinde çözümler aranması daha sürdürülebilir bir strateji olacaktır.
Yorum Gönder