BOP, PYD ve Kuzey Suriye: Ortadoğu'nun Yeni "Küçük Amerika'sı mı Geliyor?
PYD’nin ABD desteğiyle kurduğu yapının perde arkasında kim var? Erdoğan’ın BOP eş başkanlığı ve Türkiye'nin sınırında doğan devletçik: Tehdit mi, strateji mi?
Bob’un Gölgesinde Haritalar Yeniden Çizilirken: Erdoğan, PYD ve Türkiye’nin Tehdit Haritası
Büyük Ortadoğu Projesi (BOP), demokrasi getirme bahanesiyle Ortadoğu'ya uğrayan Batı'nın, yıllardır bölgeyi şekillendirme hayali olarak karşımıza çıkıyor. Bu projenin belki de en merak edilen sac ayağı ise Suriye'nin kuzeydoğusunda doğmakta olan “yeni yapı”: PYD kontrolündeki alanlar! Peki, bu tablo nereye evriliyor, kimler destekliyor ve Türkiye ne kadar müdahil olabilir? Buyurun, beraber göz atalım…
1. PYD: Küçük Bir Yapıdan “Stratejik Ortak” lığa
PYD, Türkiye tarafından PKK’nın uzantısı kabul edilen bir yapılanma. Ancak Batı, özellikle de ABD, onu bir “müttefik” olarak görüyor. Çünkü IŞİD'e karşı savaşta kara gücü gerekiyordu, buldular: PYD!
ABD ve zaman zaman Avrupa ülkeleri bu yapıya silah, mühimmat ve danışmanlık desteği veriyor. Tabii ki sadece terörle mücadele için (!). PYD, bu destekle Suriye'nin kuzeydoğusunda otonom bir bölge oluşturdu bile. Orta vadede federal yapı, uzun vadede bağımsızlık... Kulağa tanıdık geliyor mu? Irak’ın kuzeyinden bir selam var!
2. Kim Destekliyor? “İyilik Melekleri”
-
ABD: Demokrasi ihracatçısı, petrol sahalarına da "tesadüfen" çok yakın.
-
Fransa: Ortadoğu'da geçmişi var, alışkanlık yapmış olacak.
-
İsrail: Kuzeyde bir Kürt devleti fikri, İran ve Türkiye’ye karşı “tam puanlık” strateji.
-
Rusya: Dengeleri oynuyor, bazen PYD’ye göz kırpıyor, bazen Türkiye’ye. Satranç oynuyorlar ama tahta Suriye.
Bu ülkelerin desteğiyle Suriye'nin kuzeyinde bir nevi “devletçik” oluşumu artık sır değil. Adına ister “özerk yönetim” deyin ister “federal bölge” fark etmiyor; sınırlar yeniden çiziliyor, haritalar değişiyor.
3. Türkiye Ne Yapabilir?
Türkiye’nin hem tarihsel hem coğrafi hem de güvenlik gerekçeleriyle bu yapılanmaya karşı çıkması doğal. Ancak gerçekçi olalım:
-
Askerî Güç: Sınır ötesi operasyonlar yapılabiliyor, evet. Ama her operasyon, hem uluslararası baskı hem de ekonomik maliyet demek.
-
Ekonomik Durum: 1 dolar = bol sıfır, enflasyon çift haneli, yatırımcı kaçıyor… Evet, bir zamanlar Osmanlı bakiyesi idik, şimdi kredi notu kredisiz!
-
Uluslararası Diplomasi: ABD’ye “bu iş olmaz” demek kolay değil. Çünkü Pentagon’da “terörist” başka, Beyaz Saray’da “müttefik”.
Yani Türkiye'nin bu süreci tümden engellemesi biraz “Mısır’a demokrasi getirmek” kadar zor. Elbette direnç var ama küresel satranç tahtasında hamle yapabilmek için elinizde taş kalmalı.
4. PYD Devleti Türkiye İçin Tehdit mi?
Kısaca cevap: Kesinlikle EVET!
-
Türkiye’deki Kürt nüfusla etkileşim potansiyeli,
-
Sınır güvenliğinin zayıflaması,
-
PKK’ya açık alan ve moral üstünlük kazandırması,
-
Irak’ın kuzeyindeki yapı ile birleşme ihtimali…
Bu gelişmeler, Türkiye’nin üniter yapısını ve iç güvenliğini ciddi şekilde tehdit edebilir. Yani PYD'nin dönüşeceği devletçik, sadece Suriye'nin değil, Türkiye’nin geleceğini de şekillendirecek bir taş olabilir.
5. Sonuç: Herkes Satranç Oynarken Biz Dama... ♟️
BOP haritası çizilirken biz hâlâ "kırmızı çizgi" çizmekle meşgulüz. PYD’ye verilen destek açık, plan belli, amaç net: Ortadoğu’yu yeniden dizayn etmek. Türkiye ise “milli güvenlik” refleksiyle kıvranıyor. Ama bu refleksin karşısında Pentagon, Kremlin, Elysee ve Tel Aviv var.
Ve günün sonunda bir ironi:
PYD'ye ‘terörist’ diyen tek ülke biziz, ama destek veren ülkelerle müttefikiz. Bravo!
“BOP Eş başkanıyım” Diyen Erdoğan, Bu Projenin Perde Arkasında mı?
Evet, hafızalarımız taptaze:
“Ben Büyük Ortadoğu Projesi'nin eşbaşkanıyım. Bu görev bana verildi.”
Bu cümle, dönemin Başbakanı Erdoğan’a ait. Peki bu beyan, sadece “bölgeye demokrasi getirme temennisi” miydi, yoksa projenin iç dinamikleriyle daha organik bir bağ mı söz konusu? İstersen gel bunu parça parça değerlendirelim:
1. Bob’un Amacı Ne?
Resmî anlatım:
-
Ortadoğu’ya demokrasi,
-
Kadın hakları,
-
Eğitim reformları,
-
Ekonomik kalkınma.
Gerçek anlatım:
-
Haritaları yeniden çizmek,
-
“İtaat eden” rejimler kurmak,
-
Enerji kaynaklarını kontrol etmek,
-
Related Posts
İsrail’in güvenliğini garanti altına almak.
Yani demokrasi ambalajında jeopolitik mühendislik!
2. Erdoğan Ne Yaptı?
2002 sonrası döneme bir bakalım:
-
Irak işgaline “tezkere” ile ortak olamadı ama sonrasında işgalin meyvelerine ses etmedi.
-
Suriye iç savaşı başladığında, Esad’a önce kardeşim dedi, sonra düşman ilan etti.
-
PYD’nin palazlandığı dönemlerde ABD ile “koordinasyon içinde” kalındı.
-
İslamcı muhalif gruplar desteklendi, ÖSO parlatıldı, ama sonra taşlar yerinden oynadı.
3. Erdoğan, Bob’un Farkında mıydı? Yoksa Kullanıldı mı?
İki ihtimal var:
-
Bilinçli destekçi: Bob’un bölgesel rolünü kabul etti, “Ilımlı İslam” modelini temsil etti.
-
Kullanılan aktör: Kendi iktidarını sağlamlaştırmak için verilen desteği aldı, ama projenin asıl amacını ya göremedi ya da görmezden geldi.
İkisi de farklı açılardan tartışılır ama net olan bir şey var:
Bugün PYD'nin elini güçlendiren zemin, 2011 sonrası Suriye politikasının bir ürünü.
4. Sonuç: Kendi Ayağına Kurşun Sıkmak Sanattır (!)
Sınırımızın dibinde bir Kürt devleti kurulma aşamasında.
Ve bu tabloyu hazırlayan süreçte Türkiye, hem ABD ile “müttefik” hem BOP’un “eşbaşkanı” hem de “bölgesel güç”! Bu nasıl bir çelişki?
Kuzey Suriye'de Harita Çizilirken Şiir
Bir masa var, yuvarlak değil, keskin kenarlı,
Üzerinde puslu bir harita, kanla ıslak,
Birileri cetvelle sınır çizerken orada,
Biz hâlâ “kırmızı çizgi” çekiyoruz toprakta.
Bir yanda eş başkan, demokrasi vaatleriyle,
Bir yanda terörist, ama müttefik sıfatıyla,
Petrol kuyuları arasında dönen ihanet,
Sözde dostlar silah taşır, barış Allaha emanet.
Haritayı çizenler kahve içer Paris’te,
Bizim çocuklar nöbet tutar Afrin tepelerinde.
Oyun büyük, aktör bol, sahne Ortadoğu,
Alkışlar Pentagon’dan, figüran Anadolu.
Bir devletçik doğuyor gözümüzün önünde,
Kundakta değil, tank paletinin gölgesinde.
Ve biz, büyüyen tehdidi izliyoruz ekranda,
Gerçekler “dostlar alışverişte görsün” modunda.
"BOP eş başkanıyım" diyorsun, sonra da BOP' un sonucu olan yapıya görünürde bir savaş açıyorsun.
Bu bir çelişki değilse, kesinlikle bir strateji (!)
Yorum Gönder