Merkez Bankası Rezerv Rekoru Gerçek mi, Gösteri mi?
Merkez bankası rezervi
Merkez bankası rezerv artışı gerçek mi sanal mı? Aslında Rezervler artmıyor altın değer kazanıyor bizim rezervler de altın cinsinden olduğu için kasaya para girmiş gibi oluyor, üzerine birde swapları ekleyin, yüksek faizle yurtdışı caryy trade'yi üstüne koyun al sana rezerv. Tek kelime ile el atına binip caka satmak
Vatandaş için bir anlamı yok. Zulüm düzeyinde fahiş vergiler, arşa çıkmış enflasyon, %40+ faiz, her gün değer kaybeden TL ve bitik alım gücü devam ediyor.
Son günlerde yandaş medya manşetleri “Merkez Bankası rezervleri rekor kırdı!” diye çınlıyor. Rakam büyük: 189 milyar 734 milyon dolar. Adam kiralık Mercedes'e binmiş hava basıyor, durum bundan ibaret,
🪙 Altınla Dolu Ama Çatlak Küp
Rezerv artışının önemli kısmı altın fiyatlarındaki yükselişten geliyor. Altın bizim kasamızda duruyor ama değerini biz üretmedik. Küresel belirsizlikte altına yönelen yatırımcılar sayesinde fiyatlar arttı. Tıpkı çatlamış bir küpün içini dışarıdan gelen altınla doldurmak gibi: Görünüşte dolu ama ilk sarsıntıda dökülmeye hazır.
🔁 Swapla Gelen Su, Kuyunun Değil Komşunun
Swapla Şişen Rezervler: Ekonomik Sağlık mı, Görsel Şov mu? Swap işlemleriyle alınan döviz, rezerv gibi gösteriliyor. Ama bu döviz bizim değil; ödünç alınmış. Tıpkı köydeki kuyudan su çekiyor gibi görünmek ama hortumun ucu komşunun bahçesine bağlıysa… Bugün var, yarın geri verilecek. Bu rezerv, kalıcı değil; geçici bir doluluk.
📈 Carry Trade ile Gelen Misafir Para
Carry Trade ile Gelen Misafir Para: Kalıcı mı, Kaçıcı m Yüksek faiz sayesinde TL cazip hâle geliyor, yabancı yatırımcı kısa vadeli kazanç için geliyor. Bu carry trade, tıpkı bayramda köye gelen misafir gibi: Sofrayı zengin gösterir ama kalıcı değildir. Faiz düşerse, valizini toplayıp gider. O zaman hem rezerv gider, hem kur fırlar.
📉 El Atı ile Caka Satmak: Ekonominin Gerçek Durumu
Merkez Bankası şu an el atına binmiş, meydanda volta atıyor. Altın yükselmiş, swaplarla rezerv şişmiş, carry trade ile para girmiş… ama bu at bizim değil. Üzerine binip caka satıyoruz ama dizgin başkasının elinde. Ekonominin temel taşları — üretim, istihdam, enflasyon — hâlâ kırılgan.
Esnaf tüccar dükkan kirası ödeyemiyor, sanayici fabrikasını söküp Mısır'a taşıyor, sırarsan yandaşlara ekonomi muhteşem.
🔮 Bu İşin Sonu Nereye Varır?
Swaplar geri ödeneceği için rezervler bir anda eriyebilir. Swap işlemleriyle alınan döviz, rezerv gibi gösteriliyor. Ama bu su bizim kuyudan değil; hortum komşunun bahçesine bağlı. Bugün var, yarın geri verilecek.
Faizler düşerse Carry trade tersine döner, sıcak para anında kaçar. Yüksek faizle gelen yabancı yatırımcı, kısa vadeli kazanç peşinde. Tıpkı bayramda köye gelen misafir gibi: sofrayı zengin gösterir ama kalıcı değildir.
Altın fiyatları düşerse, rezervin ışığı da söner solar. Merkez Bankası şu an el atına binmiş, meydanda volta atıyor. Ama bu gösterişin altı dolu değil. Ekonominin temel taşları hâlâ kırılgan
Altın rezervi artmış ama bu değerlenme bizim üretimimiz değil. Küresel dalgalanma sayesinde dolan bir küp bu; çatlakları görmezden gelmek, ileride dökülecek altınları bu günden unutmak olur.
Rezerv artışı bir gösteri olabilir ama ekonomik iyileşme için sahne değil, mutfak gerekir. Üretim, yatırım, istihdam gibi temel taşlar yerli yerinde olmadıkça bu caka uzun sürmez.
Benden söylemesi bindik bi alamete gidiyoruz kıyamete
----
Rezerv dediler, küp altın dolmuş.
Ama küp çatlak, sızdırıyor bir kenarından.
Göz kamaştırıyor belki, ama içi bizim değil.
Küp bizim değil. Altın bizim değil.
Sadece vitrinde bir ışık oyunu.
Köy meydanında biri başkasının atına binmiş,
Köy meydanında biri başkasının atına binmiş,
Dört nala caka satıyor.
Dizgin elinde değil, ama bakışı mağrur.
Ben sürüyorum bu atı,” diyor.
Oysa at, komşunun ahırından ödünç alınmış.
Bir hortum uzanıyor taş kuyunun içine.
Bir hortum uzanıyor taş kuyunun içine.
Su fışkırıyor, ama hortumun ucu bizim bahçede değil.
Komşunun toprağından çekiyoruz o suyu.
Bugün var, yarın kesilir.
Faizle gelen para misafir gibi:
Faizle gelen para misafir gibi:
Bayramda gelir, sofrayı kalabalık gösterir.
Ama kalmaz.
İlk fırsatta valizini toplar,
Kur yükselir, rezerv düşer, meydan boşalır.
Ve biz hâlâ el atına binmiş, meydanda volta atıyoruz.
Ve biz hâlâ el atına binmiş, meydanda volta atıyoruz.
Kendi atımız aç, kendi kuyumuz kurak.
Ama biz
Hala başkasının gölgesinde güneşleniyoruz.
Rezervlerimi arttı diye caka satıyoruz.
Ahmet ATAM