Korkunun Farklı Yüzleri: Psikolojik ve Toplumsal Boyutlar, Neden Korkarız:
İnsanoğlunun korkuları genellikle hayatta kalma oranısü, bilinmezlik, kontrol kaybı ve toplumsal bağların bulunabilirliği. Bu korkuların kökenleri evrimsel, psikolojik ve sosyokültürel faktörlere dayanır. İşte insanoğlunun temel korkuları ve bunların nedenleri:
Hayatta Kalma ile İlgili Korkular:
- Ölüm korkusu : İnsanlar, hayatta kalmalarıyla ölmekten veya ölümle yüzleşmekten korkarlar. Bu, bilinmeyen karşı seçenek korkuyla da bağlantılıdır.
- Yaralanma ve acı çekme korkusu: Vücudun zarar görmesi, hayatta kalma süresi azalır. Bu nedenle insanların tehlikeli durumları ve fiziksel zarar olasılığına karşı doğal bir korku araştırması.
Bilinmezlik Korkusu:
- Karanlık korkusu : İnsan, göremediği ve kontrol edemediği kişilerin korktuğu. Karanlık, bilinmeyen tehditlerin algısını yaratır.
- Gelecek korkusu: İnsanların, sonuçlarının durumlarında kontrol kaybı vardır ve bu da endişe ve korku doğurur.
Sosyal ve Psikolojik Korkular
- Yalnızlık korkusu: İnsanoğlu, sosyal bir varlıktır. İzolasyon, reddedilme veya yalnızlık duygusu hayatta kalma ihtimalini ortadan kaldırmak için korku yaratır.
- Başarısızlık korkusu: Toplumun beklentileri karşılayamama, yetersizlik hissi ve bunun getirdiği küçülme duygusu da korkuya neden olur.
Kontrol Kaybı Korkusu:
- Hastalık korkusu: Sağlığın kaybı, fiziksel ve psikolojik gücün kalıcılığına neden olur. Kontrol edilemeyen bir durum olduğu için gelişmedir.
- Doğa olaylarında şüphe: Depremler, fırtınalar gibi doğa olayları insanın kontrol edemediği güçlerdir ve bu da korku yaratır.
Evrimsel ve Genetik Temelli Korkular
- Yüksekten düşme korkusu: İnsan, yüksek hayatta kalma şansının düşük olduğunu bilir ve bu güçsel olarak korku yaratır.
- Yılan ve örümcek gibi hayvan korkuları: Zehirli veya tehlikeli hayvanlara karşı korku, evrimsel olarak barınma bölgeleridir.
İnsanoğlu Neden Korkar?
- Evrimsel perspektif: Korku, hayatta kalma özellikleri ve türün devamını sağlamayı sağlayan bir savunma seçenekleridir. Örneğin, verilen ani tepkinin hayatta kalma oranı artar.
- Psikolojik perspektif: Korku, öğrenilmiş deneyimlerden kaynaklanabilir. Çocukluk travmaları, kültürel etkiler ve bireysel algılar korkunun ortaya çıkması etkileri.
- Sosyal bağlam: Toplumun içindeki beklentiler, normlar ve ilişkiler korkuların doğasını şekillendirir.
Sonuç olarak, korkular insanların korunması ve uyum sağlama seçenekleridir. Ancak kontrolsüz kaldığında, bireyin yaşam özgürlüğü vardır. Bu nedenle korkularımızı barındırmak, yapısal ve profesyonel yardım almak önemlidir.
Korkuların Gölgesi şiiri:
Özü bir, sözü bir olandan korkmam,Düşmanım olsa bile, ciğerini bilirim,
Sırtımı dönerim karanlığa, bilirim ne gelir.
Ama yalakanın rüzgarı, fırıldağın dönüşü,
Hangi yöne eser, hangi yöne döner?
O belirsizlikten,
Korkarım.
Fahişe mi? Olsa ne çıkar?
Mal meydanda, sır saklamaz ki.
Ama namus kisvesine bürünen,
Gizlice hançer taşıyan eller,
İşte onlardan korkarım.
Fahişe mi? Olsa ne çıkar?
Mal meydanda, sır saklamaz ki.
Ama namus kisvesine bürünen,
Gizlice hançer taşıyan eller,
İşte onlardan korkarım.
Hem de en derinden
Korkarım..
Cahilden korkmam, cehaletini bilen,
Saygı duyulur o, gerçeği gören.
Ama güç sarhoşu, cahil ve küstah,
Eline geçirdiğiyle dünyayı yıkan,
Tahribatının yankısı sonsuz,
İşte o, benim gerçek korkum.
Cahilden korkmam, cehaletini bilen,
Saygı duyulur o, gerçeği gören.
Ama güç sarhoşu, cahil ve küstah,
Eline geçirdiğiyle dünyayı yıkan,
Tahribatının yankısı sonsuz,
İşte o, benim gerçek korkum.
Ben en çok
Ondan korkarım.
Düşmandan korkmam,
Çünkü bilirim, bilinir sınırı,
Önlemi vardır, planı bellidir.
Ama dosttan, o yürek yakınlığı,
Ansızın savunmasız bırakır beni,
Boşluğa düşer, yaralanırım.
Düşmandan korkmam,
Çünkü bilirim, bilinir sınırı,
Önlemi vardır, planı bellidir.
Ama dosttan, o yürek yakınlığı,
Ansızın savunmasız bırakır beni,
Boşluğa düşer, yaralanırım.
Diye korkarım.
Kışın sertliği ürkütmez beni,
Ama baharın aldatıcı sıcaklığı,
Sevgiden korkmam,
Ama sevdiklerim, onlar,
Kendimi kayıtsız verdiğim eller,
Tutulmaz düşersem diye
Kışın sertliği ürkütmez beni,
Ama baharın aldatıcı sıcaklığı,
Sevgiden korkmam,
Ama sevdiklerim, onlar,
Kendimi kayıtsız verdiğim eller,
Tutulmaz düşersem diye
İçimde bir boşluk oluşur diye.
Korkarım.
Yabancı mı? El gibi bakarım,
Önlemini alırım, yolumu çizerim.
Ama bilmediğim, göremediğim,
İşte o bilinmez uçurum,
Beni içten içe titreten.şüpheden.
Yabancı mı? El gibi bakarım,
Önlemini alırım, yolumu çizerim.
Ama bilmediğim, göremediğim,
İşte o bilinmez uçurum,
Beni içten içe titreten.şüpheden.
Korkarım.
Yokluk? Hayır, korkutmaz beni,
Kaybedecek bir şey yok, ne çıkar?
Ama varlık, o ağır yük,
Kendi gölgesinde ezilir insan.
Yalnızlık soğuktur, ama bilinir,
Kalabalığın gürültüsünde yitmek,
İşte o, en karanlık köşe
Yokluk? Hayır, korkutmaz beni,
Kaybedecek bir şey yok, ne çıkar?
Ama varlık, o ağır yük,
Kendi gölgesinde ezilir insan.
Yalnızlık soğuktur, ama bilinir,
Kalabalığın gürültüsünde yitmek,
İşte o, en karanlık köşe
Ve o köşeye sinenlerden.
Korkarım..
Ve sonunda en çok kimden mi korkarım?
Kendimden.
Çünkü bilirim,
Ne olursa, benden olur.
Kendi gölgemden çıkar fırtına,
Kendi içimde tufanlar büyür diye.
Ve sonunda en çok kimden mi korkarım?
Kendimden.
Çünkü bilirim,
Ne olursa, benden olur.
Kendi gölgemden çıkar fırtına,
Kendi içimde tufanlar büyür diye.
Korkarım.
Şiir: Ahmet ATAM
Yorum Gönder